Πολλά έχουν γραφτεί για το πώς η πανδημία που ενέσκηψε πάνω στο πλανήτη το 2020 άλλαξε τις καταναλωτικές συνήθειες των ανθρώπων σε όλον το κόσμο, με την πλειονότητα των καταναλωτών να στρέφονται στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Οι μεταβολές στις προτιμήσεις όμως δεν περιορίζονται στην αγορά προϊόντων αλλά περιλαμβάνουν και την αγορά κατοικίας στις χώρες της Ευρωζώνης.
Σύμφωνα με έρευνα που φέρει τη σφραγίδα της ΕΚΤ, η αλλαγές των προτιμήσεων των καταναλωτών λόγω της πανδημίας μπορεί να συμβάλει στη μείωση των τιμών των ακινήτων στις χώρες -μέλη της ζώνης του ευρώ την ώρα που η Κεντρική Τράπεζα αυξάνει τα επιτόκια.
Τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων αυξήθηκαν σημαντικά κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει ιδιαίτερα τις τιμές των κατοικιών και τις επενδύσεις στο real estate, ειδικά σε μία χρονική συγκυρία που η Ευρώπη εγκαταλείπει μία μακρά περίοδο χαμηλού κόστους δανεισμού.
«Οι μεταβολές στις προτιμήσεις στέγασης που προκαλούνται από την πανδημία θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν το κόστος των στεγαστικών δανείων και θα μπορούσαν να εξηγήσουν μέρος της ανθεκτικότητας που έχει παρατηρηθεί στην αγορά κατοικίας της Ευρωζώνης», αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Ο αντίκτυπος της αύξησης των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων στις τιμές των ακινήτων και στις επενδύσεις σε στέγαση είναι μεγαλύτερος σε ένα περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων. Σύμφωνα με την έρευνα, όσο χαμηλότερα είναι τα επιτόκια στα στεγαστικά δάνεια, τόσο πιο ευαίσθητες είναι οι τιμές των κατοικιών στις μεταβολές στα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, επειδή τα χαμηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων έχουν σε μεγαλύτερες προεξοφλητικές επιδράσεις στα μελλοντικά ενοίκια και στις τιμές των κατοικιών.
Επισημαίνουν ωστόσο, ότι πτώση στις τιμές θα μπορούσε να περιοριστεί, καθώς οι Ευρωπαίοι στρέφονται σε μεγαλύτερα ακίνητα που επιτρέπουν την εργασία από το σπίτι.
Ανθεκτική η αγορά ακινήτων
Τα τελευταία δύο χρόνια η αγορά ακινήτων της ζώνης του ευρώ παρουσίασε άνθηση και στηρίχθηκε από ευνοϊκά επιτόκια στεγαστικών δανείων. Η συνολική αύξηση των τιμών των κατοικιών στη ζώνη του ευρώ επιταχύνθηκε από ετήσια αύξηση περίπου 4% στο τέλος του 2019 σε σχεδόν 10% το πρώτο τρίμηνο του 2022 – ο υψηλότερος ρυθμός από τις αρχές του 1991. Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις σε στέγαση ανέκαμψαν γρήγορα. Ο σύνθετος δείκτης κόστους δανεισμού για τα νοικοκυριά για αγορά κατοικίας υποχώρησε στο ιστορικό χαμηλό του 1,3% τον Σεπτέμβριο του 2021 και παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητος μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021. Ωστόσο, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 63 μονάδες βάσης) το πρώτο εξάμηνο, παρουσιάζοντας τη μεγαλύτερη εξαμηνιαία αύξηση που έχει καταγραφεί ποτέ.