Η αναζήτηση θέσης στάθμευσης αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους «πονοκεφάλους» για κατοίκους και επισκέπτες των μεγάλων πόλεων, με το πρόβλημα να είναι ιδιαίτερα έντονο στο κέντρο της Αθήνας. Ο περιορισμένος αστικός χώρος, οι στενοί δρόμοι και η συνεχής αύξηση των οχημάτων καθιστούν την εύρεση πάρκινγκ συχνά πιο χρονοβόρα από την ίδια τη διαδρομή.
Σε αυτό το πλαίσιο, πολλοί στρέφονται στις πιλοτές των πολυκατοικιών ως πιθανή λύση. Ωστόσο, η χρήση τους περιβάλλεται από παρερμηνείες και νομικές ασάφειες που συχνά οδηγούν σε λάθος πρακτικές και συγκρούσεις μεταξύ συνιδιοκτητών.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ιδιόκτητο πάρκινγκ στην πιλοτή δεν υφίσταται. Οι συνιδιοκτήτες μιας πολυκατοικίας μπορούν να καθορίσουν θέσεις στάθμευσης στον χώρο της πιλοτής, οι οποίες όμως δεν αποτελούν ατομική ιδιοκτησία, δεν μετατρέπονται σε αυτοτελή δικαιώματα και δεν δηλώνονται στο έντυπο Ε9. Ο καθορισμός των θέσεων γίνεται είτε μέσω σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας είτε με ξεχωριστό συμβολαιογραφικό έγγραφο.
Όταν δεν υπάρχει ρητή συμφωνία, όλοι οι συνιδιοκτήτες διαμερισμάτων ή καταστημάτων της πολυκατοικίας έχουν ίσο δικαίωμα στάθμευσης σε οποιαδήποτε διαθέσιμη θέση της πιλοτής. Η χρήση του χώρου περιορίζεται αποκλειστικά στους ιδιοκτήτες της πολυκατοικίας και δεν επιτρέπεται η παραχώρηση, ενοικίαση ή πώληση θέσης στάθμευσης σε τρίτους. Η παραβίαση των κανόνων αυτών επισύρει πρόστιμα και άλλες κυρώσεις.
Σημαντικές αλλαγές έφερε ο νόμος 5005/2022, ο οποίος αποσαφήνισε το καθεστώς χρήσης των θέσεων στάθμευσης στις πιλοτές. Πλέον αναγνωρίζεται το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης συγκεκριμένων θέσεων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές μεταβιβάζονται μόνο σε ιδιοκτήτες διαμερισμάτων ή καταστημάτων της ίδιας πολυκατοικίας. Παράλληλα, όσοι είχαν δικαίωμα χρήσης θέσης χωρίς να είναι ιδιοκτήτες ακινήτου στο κτίριο, μπορούν να μεταβιβάσουν το δικαίωμα αυτό σε άλλο δικαιούχο διαμερίσματος.
Οι νέες ρυθμίσεις στοχεύουν στη νομική αποσαφήνιση ενός ζητήματος που για χρόνια προκαλούσε προστριβές, αυθαιρεσίες και εσφαλμένες ερμηνείες. Σε μια περίοδο που το πρόβλημα στάθμευσης στα αστικά κέντρα οξύνεται, η σωστή γνώση του πλαισίου χρήσης της πιλοτής καθίσταται κρίσιμη τόσο για τους ιδιοκτήτες όσο και για τη λειτουργία των πολυκατοικιών.