Το διεθνές περιβάλλον εξακολουθεί να παρουσιάζει υψηλό βαθμό αβεβαιότητας, αλλά παρά τις δυσκολίες, το ελληνικό οικονομικό success story παραμένει ζωντανό, με προοπτική περαιτέρω ενίσχυσης του.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Η εικόνα της οικονομίας φανερώνει σημάδια υγείας, παρά το γεγονός ότι η πραγματική οικονομία δεν έχει κεφαλαιοποιήσει πλήρως τους υψηλούς στόχους που έχουν επιτευχθεί. Βέβαια, υπάρχουν πολλές δυσκολίες, τόσο στο διεθνές όσο και στο εσωτερικό περιβάλλον. Ειδικότερα:
- Στο διεθνές περιβάλλον, η σύγκρουση Ουκρανίας-Ρωσίας παραμένει σε ελεγχόμενα επίπεδα, αλλά οι τελευταίες επιτυχίες των Ουκρανών στο πεδίο της μάχης εγκυμονούν τον κίνδυνο σκληρής απάντησης από τους Ρώσους με τη χρήση πυρηνικών. Κάτι τέτοιο θα ήταν φυσικά επιζήμιο για τις γεωπολιτικές εξελίξεις σε ολόκληρο τον πλανήτη και προφανώς θα έπληττε και τα συμφέροντα της Ελλάδας. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η αίσθηση ότι ο γραφικός Τραμπ... στρώνει καθώς συνειδητοποιεί ότι οι ανόητες αποφάσεις του θα πλήξουν πρώτα και περισσότερο τις ίδιες τις ΗΠΑ.
- Στο εσωτερικό, πρέπει να ξεπεραστούν σημαντικά ζητήματα που άπτονται των επενδύσεων όπως για παράδειγμα οι όροι δόμησης και οι οικοδομικοί κανονισμοί, καθώς προκαλούν ανασφάλεια και συνεπώς αποφυγή του ρίσκου. Μην ξεχνάμε ότι είμαστε μια χώρα ιδιοκτητών, όπου η επιβολή φόρων και περιορισμών καθορίζει εν πολλοίς και την ψήφο μέσα στο... παραβάν. Επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ έχουν μείνει στα χαρτιά, λόγω αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά και αμφισβητούμενων επιλογών της κυβέρνησης. Αυτό πρέπει να αλλάξει τάχιστα, γιατί η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει ούτε ένα ευρώ από το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της.
Χθες, ο επιχειρηματίας Ευάγγελος Μυτιληναίος, μιλώντας στη γενική συνέλευση των μετόχων της Metlen εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η Ελλάδα μετατρέπεται σε αναπτυγμένη ενεργειακή αγορά, ενώ περιμένει την ένταξη του Χρηματιστηρίου Αθηνών στις αναπτυγμένες κεφαλαιαγορές. Μια τέτοια εξέλιξη πρέπει να ευθυγραμμίζεται πλήρως με τη δημιουργία ενός απόλυτα φιλικού επενδυτικού περιβάλλοντος, το οποίο σήμερα δεν υπάρχει. Μάλιστα, το πλέον... εξοργιστικό είναι ότι έχουμε πολλά κακώς κείμενα επί των ημερών μιας φιλελεύθερης κυβέρνησης, η οποία, δεν επιτρέπεται να ορθώνει εμπόδια στην επιχειρηματικότητα και σε κρίσιμα κεφάλαια όπως το Κτηματολόγιο, η ηλεκτρονική γραφειοκρατία, ο πολεοδομικός χάρτης της χώρας, η εκμετάλλευση ακινήτων κλπ.
Αποφάσεις με ρυθμούς ταχύτερους από την... ανάσα τους!
Μέσα στο προσεχές διάστημα, η διεθνής και εγχώρια επενδυτική κοινότητα αναμένουν από την κυβέρνηση να βγει δυναμικά μπροστά και να μεταρρυθμίσει το Κράτος σε όλα τα επίπεδα.
Η κυβέρνηση καλείται να λάβει ξεκάθαρες και φιλικές αποφάσεις για τη δόμηση, να άρει τα γραφειοκρατικά εμπόδια και κυρίως να διαμορφώσει ακόμη πιο ευνοϊκές συνθήκες για την απονομή της Δικαιοσύνης, κάτι που φυσικά αφορά πρωτίστως τους ίδιους τους λειτουργούς της. Δεν γίνεται να συζητούμε εδώ και 6 χρόνια για τα αυτονόητα και μάλιστα για ζητήματα που μια ισχυρή μονοκομματική κυβέρνηση θα μπορούσε να λύσει μέσα σε μερικά 24ωρα. Κανείς δεν αμφισβητεί τον εκσυγχρονισμό του κράτους και των δομών του, ούτε ακυρώνει τις μεγάλες προσπάθειες που έχουν γίνει, καθώς και τα θετικά αποτελέσματα που έχουν προκύψει. Όμως, όλα όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα δεν είναι αρκετά.
Η κυβέρνηση δεν έχει την πολυτέλεια της αναμονής και των καθυστερήσεων, γιατί αυτό αποτελεί μειονέκτημα για τη χώρα και τις προοπτικές της. Κάθε μέρα που μένουμε πίσω, απαιτεί πολλές ημέρες για επιστροφή στο σημείο ισορροπίας. Αυτό πρέπει να το γνωρίζουν πολύ καλά οι τεχνοκράτες του κυβερνητικού επιτελείου και προφανώς δεν υπάρχουν ελαφρυντικά. Πρέπει να νομοθετούν και να φέρνουν αποτέλεσμα ταχύτερα από την... ανάσα τους! Τα προαναφερόμενα αποτελούν... καμπανάκια προς την κυβέρνηση για να γίνει καλύτερη και να φέρει καλύτερα αποτελέσματα για τη χώρα.
Τα ισχυρά ατού έως το 2027 και για την πολιτική σταθερότητα έως το 2031!
Η κυβέρνηση διαθέτει αυτή τη στιγμή 5 πολύ δυνατά "χαρτιά", τα οποία έχουν... γοητεύσει την εγχώρια και διεθνή επενδυτική κοινότητα και αποτελούν εν δυνάμει διαφήμιση του ελληνικού success story.
Πιο συγκεκριμένα:
- Ο κρατικός προϋπολογισμός παρουσιάζει πρωτοφανές υπερ-πλεόνασμα, το οποίο αφενός διασφαλίζει τη συνέχιση των αναβαθμίσεων του ελληνικού αξιόχρεου και αφετέρου αποτελεί εργαλείο στα χέρια του Μητσοτάκη για στοχευμένες πολιτικές μείωσης φόρων, ενίσχυσης εισοδημάτων, στήριξης ευάλωτων ομάδων κλπ. Η εντυπωσιακή ενίσχυση των εσόδων οφείλεται στον περιορισμό των "παραθύρων" για τη διάπραξη φοροδιαφυγής, στην ευρεία χρήση του ηλεκτρονικού χρήματος και στα μέτρα αποτελεσματικότερης παρακολούθησης της κυκλοφορίας του χρήματος από την Εφορία. Οι φόροι μειώνονται, ασχέτως εάν κάποιοι δεν πλήρωναν επί χρόνια και τώρα πρέπει να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, καταθέτοντας τον... οβολό τους, ώστε να έχουμε περισσότερες δυνατότητες στην υγεία, την παιδεία, την εθνική άμυνα κλπ. Άλλωστε, πληρώνοντας το μερτικό τους για τη στήριξη των δημοσίων οικονομικών, θα είναι πιο δυνατή η... φωνή τους, ώστε να συνάδει με τις απαιτήσεις τους.
- Το Χρηματιστήριο Αθηνών αναμένεται να ενταχθεί στις ώριμες αγορές και ήδη διαπραγματεύεται στα υψηλά 15 ετών. Μπορεί αυτή τη στιγμή οι εξελίξεις στην κεφαλαιαγορά να αφορούν πολύ περιορισμένο αριθμό κωδικών και "παικτών", σε σχέση με τον... χαμό της περιόδου 1998-2000, ωστόσο, ο Γενικός Δείκτης είναι... δείκτης της προόδου της οικονομίας. Πυλώνας της χρηματιστηριακής ανόδου είναι η τραπεζική... άνοιξη, η οποία αποδεικνύεται από την ισχυρή κερδοφορία των ομίλων, λόγω και των αυξημένων χορηγήσεων δανείων προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η ενίσχυση των άλλων μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων της χώρας, συνθέτοντας ένα ιδανικό σκηνικό για να διαφημίσουμε στο εξωτερικό τις προοπτικές της οικονομίας και της... Λεωφόρου Αθηνών!
- Το επιτόκιο των 10ετών ομολόγων, έστω και αν η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή διαπραγματεύσιμο μόλις το 15% του χρέους της, κινείται σε χαμηλότερα επίπεδα από το αμερικανικό, το ιταλικό και το βρετανικό. Με την αναμπουμπούλα που έχει δημιουργηθεί παγκοσμίως, λόγω των... ανοησιών του Τραμπ, τα ελληνικά ομόλογα αποτελούν σήμερα ένα ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο, που υπόσχεται πολύ ικανοποιητικές αποδόσεις, για όσους θέλουν να τα αποκτήσουν. Οι καιροί άλλαξαν και δεν επιστρέφουμε στο 2010, πλην του ενδεχόμενου να έρθει η συντέλεια του κόσμου για όλους μας!
- Οι τιμές των ακινήτων κινούνται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Αν και το ποσοστό των ενοικιαστών στην Ελλάδα έχει ανέλθει στο 30% από 15% πριν μερικά χρόνια και των ιδιοκτητών έχει υποχωρήσει από το 85% στο 70%, εντούτοις, η αύξηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων των πολιτών αποδεικνύει τα θετικά αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής και το όφελος που προκύπτει από την εξασφάλιση συνθηκών πολιτικής σταθερότητας. Από τα ακίνητα που πωλούνταν... μισοτιμής το 2017, έχουμε φτάσει σε εντυπωσιακή αύξηση της αξίας τους. Μια οικογένεια μεροκαματιάρηδων που τα φέρνει βόλτα με μεγάλες δυσκολίες, έχοντας ένα μικρό σπίτι στην πόλη, το πατρικό στο χωριό και μερικά χωραφάκια, έχει σήμερα τουλάχιστον 60% μεγαλύτερη αξία περιουσίας, σε σχέση με το 2016. Το ποσοστό αυτό προκύπτει με βάση την πορεία των τιμών, έτσι όπως καταγράφονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και τους παράγοντες της αγοράς.
- Ο δείκτης της ανεργίας υποχώρησε τον περασμένο Απρίλιο στο 8,3% και μάλιστα δημιουργήθηκαν οι περισσότερες "καθαρές" νέες θέσεις εργασίας από τότε που το σύστημα "ΕΡΓΑΝΗ" μετράει τις προσλήψεις και τις αποχωρήσεις ή απολύσεις. Με τη δυναμική που παρουσιάζει η οικονομία και εφόσον δεν προκύψουν έκτακτοι παράγοντες, κοντά στις εκλογές του 2027, τότε ο δείκτης της ανεργίας μπορεί να βρεθεί ακόμη και κάτω από το 7%, κάτι που δεν θα αφήσει... ασυγκίνητο το εκλογικό σώμα.
Τα παραπάνω μεγέθη συνθέτουν ένα σημαντικό τμήμα του παζλ που σχετίζεται με το ελληνικό success story. Είναι δε εξαιρετικά πιθανό, τα μεγέθη αυτά να είναι ακόμη πιο εντυπωσιακά όταν θα έρθει η ώρα της κάλπης το 2027. Παρά τις γκρίνιες και τις πικρίες πολλών ψηφοφόρων, εντούτοις, υπάρχει η... σιωπηλή δύναμη των αναποφάσιστων, οι οποίοι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, συντάσσονται με αυτόν που φαίνεται να κερδίζει τις εκλογές και ταυτόχρονα εμπνέει περισσότερο για την πολιτική σταθερότητα στον τόπο.
Γιατί οι επιτυχίες στην οικονομία... ενοχλούν τους αντιπάλους της κυβέρνησης!
Το αδιαμφισβήτητο success story της Ελλάδας και τα μεγέθη-καθρέφτες, φαίνεται ότι... εξοργίζουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία έχουν ρίξει "λευκή πετσέτα" στα ζητήματα υψηλής πολιτικής και οικονομίας.
Με σπασμωδικές κινήσεις προσπαθούν να κάνουν θόρυβο, όπως οι άδειοι... τενεκέδες! Το είδαμε με όσα ανυπόστατα διέδιδαν για την τραγωδία των Τεμπών, με τις ανοησίες για το φωτεινό... παπούτσι της Adidas πάνω από την Ακρόπολη, που ήταν κάτι χιλιόμετρα μακριά, με την "πατάτα" που έκαναν στην υπόθεση της Αγίας Αικατερίνης του Σινά και αλλού. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχοντας χάσει το στοίχημα της υπεύθυνης διακυβέρνησης μέσα από τη διατύπωση ορθολογικών προτάσεων και την κατάθεση μετρήσιμων πολιτικών, διαπράττουν ακόμη μεγαλύτερα λάθη.
Έτσι, βλέπουμε τα κόμματα του αριστερού χώρου να συντάσσονται με τους μπαχαλάκηδες των πανεπιστημίων, εκφράζοντα την άρνηση τους στα νομοθετικά μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση για το ξεκαθάρισμα της κατάστασης. Επιπλέον, τα κόμματα αυτά παραμένουν δέσμια του κρατισμού και θεωρούν ότι στο Δημόσιο είναι όλα... τέλεια, οπότε δεν χρειάζεται αξιολόγηση, αλλά ούτε και απόλυση αυτών που δεν είναι ικανοί. Τα κόμματα που προέρχονται από τη μήτρα του ΣΥΡΙΖΑ δεν μας ενδιαφέρουν ως προς τις θέσεις που εκφράζουν και προφανώς δεν μας εκπλήσσουν. Ωστόσο, το ΠΑΣΟΚ, ως πρώην υπεύθυνο κόμμα εξουσίας, πρέπει να είναι απέναντι στους μπαχαλάκηδες, αλλά και σε αυτούς που θεωρούν ότι επειδή είναι μόνιμοι στο Δημόσιο, οφείλουμε να τους κάνουμε και... τεμενάδες! Η αναθεώρηση του σχετικού άρθρου του Συντάγματος απαιτεί και τις ψήφους του ΠΑΣΟΚ. Αν δεν τις δώσει, τότε κακό του κεφαλιού του...
Από την άλλη πλευρά, τα κόμματα που αντιπολιτεύονται τη Νέα Δημοκρατία εκ δεξιών, στηρίζουν σταθερά τη Ρωσία, δεν βρίσκουν ούτε μία λέξη καταδίκης των επιθέσεων της κατά αμάχων, μιλούν μονίμως για υποχωρήσεις με την Τουρκία, δεν βρίσκουν μια καλή κουβέντα για τους εξοπλισμούς με υπερ-σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη, τελευταίου τύπου φρεγάτες και προωθημένα πυραυλικά συστήματα. Δηλαδή, κάνουν τα ίδια με τους προερχόμενους από την Αριστερά, με τη μόνη διαφορά, ότι τα πιο δεξιά κόμματα τάσσονται υπέρ του ξεκαθαρίσματος της κατάστασης στα πανεπιστήμια και την πάταξη της εγκληματικότητας.
Γενικά, όπως έχουμε γράψει πολλές φορές από την παρούσα στήλη, η κατάσταση στα κόμματα της αντιπολίτευσης ευνοεί την πορεία της χώρας σε περιβάλλον σταθερότητας, καθώς αναδεικνύει την ανωτερότητα Μητσοτάκη και την κατωτερότητα όλων των πολιτικών αντιπάλων του. Απελπισμένοι και γραφικοί πρώην ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ στοιχίζονται με την Κωνσταντοπούλου, θεωρώντας ότι μία... απρόβλεπτη περσόνα μπορεί να απειλήσει τον Μητσοτάκη. Από την άλλη, ούτε οι μισοί ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ δεν θεωρούν τον Ανδρουλάκη ως εναλλακτική λύση για τη διακυβέρνηση της χώρας, ενώ μερικοί γραφικοί και "ψεκασμένοι" βλέπουν ως καταλληλότερους τον Βελόπουλο, τον Φάμελλο, τον Κουτσούμπα και τον Κασσελάκη! Και κάπου εδώ η... σεμνή κωμωδία λαμβάνει τέλος!
Μέσα σε όλα αυτά, έχουμε και πρώην πρωθυπουργούς οι οποίοι... ονειρεύονται κόμματα και... δυναμική επιστροφή για να "χτυπήσουν" τον Μητσοτάκη! Για παράδειγμα, το ενδεχόμενο επιστροφής του Τσίπρα ως ηγέτη ενός νέου κόμματος θα ήταν... χαράς ευαγγέλιο για τον Μητσοτάκη, καθώς τις τελευταίες δύο φορές που αναμετρήθηκαν οι δυο τους στις εκλογές Μαίου και Ιουνίου του 2023, οι διαφορές ήταν 20,72 και 22,72 ποσοστιαίες μονάδες, αντίστοιχα. Μια επανεμφάνιση Τσίπρα θα ισχυροποιούσε περαιτέρω τον Μητσοτάκη, καθώς ο κόσμος περιμένει στη... γωνία για να ξανατιμωρήσει όποιον δεν σέβεται την ετυμηγορία του. Ιδίως, όταν αυτή είναι κατηγορηματική και δεν επιδέχεται καμίας αμφισβήτησης...
Όσο για τον... ταλαίπωρο Σαμαρά, η ηλικία του αλλά και ο περιορισμένος βαθμός διείσδυσης στη Νέα Δημοκρατία, αλλά και στην κοινωνία, δεν αποτελούν εχέγγυα για τη δημιουργία ενός κόμματος. Το μίσος για τον Μητσοτάκη είναι έκδηλο και ξεχειλίζει, αλλά πιστεύουμε ότι δεν θα θελήσει να κάνει ζημιά στη χώρα, ρίχνοντας τη σημερινή κυβέρνηση. Άλλωστε, αυτοί που ενδεχομένως θα μπορούσαν να τον ακολουθήσουν, απλά θα έβαζαν "ταφόπλακα" στο πολιτικό τους μέλλον. Η περίπτωση του Γιώργου Παπανδρέου και του ΚΙΔΗΣΟ είναι ενδεικτική σχετικά με το τι θα μπορούσε να... πετύχει ο πρώην πρωθυπουργός. Δυστυχώς, οι εμμονές του και οι συνεχείς προσπάθειες υπονόμευσης της Νέας Δημοκρατίας μέσα από απανωτές... γκάφες, τείνουν να μηδενίσουν και τα τελευταία αποθέματα της όποιας υστεροφημίας είχε "χτίσει"...