Με τους αριθμούς να δείχνουν τεράστιες διαφορές μεταξύ Ουκρανών πολιτών και δυτικών συμμάχων, το οικονομικό βάρος του πολέμου αποκαλύπτεται πιο βαρύ και δυσβάσταχτο από ποτέ, όπως αποκαλύπτει έρευνα του Euronews.
Οι αμυντικές δαπάνες της Ουκρανίας σε ιστορικό ρεκόρ
Το ουκρανικό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον περασμένο Νοέμβριο στρατιωτικό προϋπολογισμό-ρεκόρ, ύψους 2,23 τρισεκατομμυρίων γρίβνων (45,9 δισ. ευρώ) για το 2025, που αντιστοιχεί στο 26,3% του ΑΕΠ και στο 55% του συνολικού προϋπολογισμού. Με την αναθεώρηση του Ιουλίου, το ποσό αυξήθηκε κατά 412,3 δισ. γρίβνες (8,6 δισ. ευρώ), ανεβάζοντας το μερίδιο στο 31% του ΑΕΠ και στο 67% των κρατικών δαπανών.
Η Ουκρανία επενδύει σχεδόν το ένα τρίτο του ΑΕΠ της για την άμυνα, την ώρα που το συνολικό οικονομικό κόστος του πολέμου συμπεριλαμβανομένης της ανοικοδόμησης, των ανθρωπιστικών αναγκών και των οικονομικών απωλειών - φθάνει τα 700 δισ. ευρώ.
Συμμετοχή ΕΕ και ΗΠΑ σε χαμηλότερα ποσοστά
Αν και οι απόλυτοι αριθμοί είναι μεγάλοι, το βάρος για τις ισχυρές δυτικές οικονομίες είναι ασύγκριτα μικρότερο από αυτό που σηκώνει η ίδια η Ουκρανία.
Η επιβάρυνση για κάθε πολίτη
Η ανάλυση σε ατομικό επίπεδο δείχνει την ένταση του βάρους. Για την περίοδο 2022-2024, κάθε Ουκρανός πολίτης έχει πληρώσει περίπου 3.424 ευρώ για την άμυνα, δηλαδή περίπου 1.312 ευρώ ετησίως. Με μέσο μισθό στα 3.500 ευρώ, η ετήσια επιβάρυνση ισοδυναμεί με το ένα τρίτο του εισοδήματος.
Αντίθετα, στις ΗΠΑ βάσει των εκτιμήσεων του Ινστιτούτου του Κιέλου για στρατιωτική και ανθρωπιστική βοήθεια ύψους 111,28 δισ. ευρώ-η επιβάρυνση ανά πολίτη ανέρχεται σε μόλις 108 ευρώ ετησίως. Στην ΕΕ, με συνολικές δεσμεύσεις περίπου 138 δισ. ευρώ, η μέση συνεισφορά φθάνει τα 95 ευρώ ετησίως ανά πολίτη.
Οι ανάγκες ανοικοδόμησης
Πέραν των αμυντικών δαπανών, η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με τεράστιες ανάγκες ανοικοδόμησης. Σύμφωνα με την τελευταία αξιολόγηση της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι συνολικές απαιτήσεις φθάνουν τα 448,6 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία, σχεδόν εννεαπλάσιες του στρατιωτικού προϋπολογισμού του 2025.
Μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί άμεσες ζημιές ύψους 150 δισ. ευρώ στις υποδομές. Τα σπίτια βρίσκονται στην πρώτη θέση με απώλειες 48,8 δισ. ευρώ, επηρεάζοντας 2,5 εκατομμύρια νοικοκυριά. Οι ανάγκες για την αποκατάσταση των υποδομών μεταφορών ανέρχονται σε 66,7 δισ. ευρώ, ενώ ο ενεργειακός τομέας - απαιτεί 58,2 δισ. ευρώ για πλήρη επαναφορά.
Ανισότητες και γεωπολιτικές προεκτάσεις
Η ανάλυση δείχνει ότι η Ουκρανία σηκώνει δυσανάλογο βάρος σε σχέση με το μέγεθος της οικονομίας της και τα εισοδήματα των πολιτών της. Αντιθέτως, για τις ΗΠΑ και την ΕΕ, το κόστος αντιπροσωπεύει μικρό μέρος της οικονομικής τους δραστηριότητας και της καθημερινής ζωής των πολιτών. Αυτή η ανισορροπία τροφοδοτεί τη συνεχιζόμενη συζήτηση στο πλαίσιο των διατλαντικών συνομιλιών, με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να θέτει επιτακτικά το ερώτημα ποιος πληρώνει τι και κατά πόσο το βάρος κατανέμεται δίκαια.
Πέρα από τα δισεκατομμύρια και τα ποσοστά, το πραγματικό κόστος του πολέμου δεν αποτυπώνεται στα οικονομικά στοιχεία. Οι ανθρώπινες απώλειες, οι εκτοπισμένες οικογένειες και οι κατεστραμμένες κοινότητες παραμένουν το πιο βαρύ φορτίο, ένα τίμημα που δεν μπορεί να υπολογιστεί με αριθμούς.