Η νομοθεσία για την οριζόντια ιδιοκτησία καθορίζει με σαφήνεια πώς πρέπει να γίνεται η κατανομή των κοινοχρήστων δαπανών στις πολυκατοικίες. Οι βασικές διατάξεις προέρχονται από τον Νόμο 3741/1929 και το Προεδρικό Διάταγμα της 27ης Σεπτεμβρίου – 7ης Νοεμβρίου 1985, τα οποία αποτελούν το θεσμικό πλαίσιο για την οικονομική λειτουργία των πολυκατοικιών. Παρ’ όλα αυτά, στην πράξη δεν λείπουν οι απορίες, ιδίως σχετικά με το ποιος είναι υπεύθυνος για την πληρωμή των εξόδων: ο ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής.
Τι ισχύει στην πράξη
Σύμφωνα με την καθιερωμένη πρακτική, οι έκτακτες δαπάνες –όπως επισκευές, αντικαταστάσεις εξοπλισμού ή ανακαινίσεις– βαρύνουν τον ιδιοκτήτη του διαμερίσματος.
Αντίθετα, οι τακτικές δαπάνες, που αφορούν τη συντήρηση και λειτουργία των κοινόχρηστων χώρων (καθαριότητα, φωτισμό, λειτουργία ανελκυστήρα, κοινόχρηστο ρεύμα κ.ά.), αποτελούν υποχρέωση του ενοικιαστή.
Ο διαχειριστής της πολυκατοικίας υπολογίζει τα κοινόχρηστα με βάση τα ποσοστά συμμετοχής που αναγράφονται στον πίνακα οριζόντιας ιδιοκτησίας. Σε περίπτωση που στο συνολικό ποσό περιλαμβάνονται έξοδα τα οποία αφορούν τον ιδιοκτήτη, αυτά αφαιρούνται από το επόμενο ενοίκιο.
Αν ένα διαμέρισμα παραμένει κενό ή δεν χρησιμοποιεί τη θέρμανση, η υποχρέωση συμμετοχής στις σχετικές δαπάνες παραμένει, σύμφωνα με τους συντελεστές κατανομής που προβλέπονται από τη μελέτη θέρμανσης του κτηρίου.
Έκτακτες εργασίες και αποφάσεις
Για εργασίες εκτός προγραμματισμού –όπως το βάψιμο του κλιμακοστασίου ή η αντικατάσταση συστημάτων– απαιτείται ομόφωνη απόφαση όλων των ιδιοκτητών, εκτός αν υπάρχει κανονισμός πολυκατοικίας που προβλέπει διαφορετική διαδικασία λήψης απόφασης.
Σε περίπτωση μη πληρωμής κοινοχρήστων
Αν ο ενοικιαστής δεν εξοφλήσει τα κοινόχρηστα, την ευθύνη φέρει ο ιδιοκτήτης του διαμερίσματος, ο οποίος οφείλει να καλύψει τα σχετικά ποσά.
Αν, αντίθετα, ο ιδιοκτήτης είναι εκείνος που δεν καταβάλλει τη συμμετοχή του, τα χρήματα διεκδικούνται δικαστικά.
Υποχρεωτική συμμετοχή όλων
Η ισχύουσα νομοθεσία είναι ρητή: η καταβολή των κοινοχρήστων είναι υποχρεωτική για όλους τους συνιδιοκτήτες, ανεξαρτήτως αν το διαμέρισμα κατοικείται ή όχι.
Η σωστή και δίκαιη κατανομή των δαπανών αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη εύρυθμη λειτουργία και τη συμβίωση μέσα σε κάθε πολυκατοικία.