Στα τέλη του 2020, αρκετούς μήνες δηλαδή, προτού η ακροδεξιά ηγέτιδα του κόμματος «Αδέλφια της Ιταλίας», Τζόρτζια Μελόνι, χαρακτηριστεί ως το φαβορί για τη νίκη στις πρόωρες εκλογές της χώρας, με ομιλία της απευθύνθηκε στους οπαδούς της.
Ήταν η χρονιά κατά την οποία εμφανίστηκε ο κορωνοϊός. Στις Βρυξέλλες, εκείνη την εποχή, επικρατούσε η άποψη πως η ΕΕ έδρασε έγκαιρα και αποτελεσματικά. Η Μελόνι ωστόσο, κατά την ομιλία της, παρουσίασε μια διαφορετική εικόνα. Από την πλευρά της, η Ιταλίδα πολιτικός υποστήριξε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση για ακόμη μία φορά, αποδείχτηκε κατώτερη των περιστάσεων. «Η ΕΕ ήταν και πάλι, απούσα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από τότε, έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια, και όπως όλα δείχνουν, η Μελόνι έχει μετριάσει τις απόψεις της ενώ, παράλληλα, απομακρύνεται από τις φασιστικές ρίζες του κόμματός της. Αυτό ωστόσο, δεν σημαίνει ότι δεν επιθυμεί ακόμη και σήμερα, να «βάλει φρένο» σε πολλά από τα σχέδια της ΕΕ.
Εκτός από πρόεδρος του κόμματος «Αδέλφια της Ιταλίας», η Μελόνι είναι επίσης, πρόεδρος των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR), ενός πανευρωπαϊκού κόμματος-ομπρέλα που περιλαμβάνει το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Πολωνίας, καθώς και κόμματα με αυξανόμενη επιρροή σε χώρες όπως η Ισπανία και η Σουηδία.
Είναι γεγονός παρόλα αυτά, ότι από την ένταξή της στο ECR το 2019, η Μελόνι έχει μετριάσει τις περισσότερες από τις πιο σκληρές θέσεις της. Η Μελόνι έγινε πρόεδρος του ECR τον Σεπτέμβριο του 2020.
Στις 25 Σεπτεμβρίου, οι Ιταλοί καλούνται στις κάλπες. Εάν, τελικά, οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιωθούν και η Μελόνι γίνει πράγματι, πρωθυπουργός της Ιταλίας, η ώρα να ανοίξει τα χαρτιά της αναφορικά με τις προθέσεις της για την Ευρώπη πλησιάζει. «Η Ιταλία θα υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα όπως κάνουν άλλοι – αναζητώντας κοινές λύσεις αλλά πάντα με βάση την υπεράσπιση των συμφερόντων της», δήλωσε η Μελόνι στο Μιλάνο.
Ως ηγέτιδα της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ και ενός εκ των έξι ιδρυτικών μελών του μπλοκ, η Μελόνι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Politico, βρίσκεται σε προνομιακή θέση προκειμένου να προωθήσει τις απόψεις της σε διάφορα ζητήματα, από τη μετανάστευση και τα δικαιώματα LGBTQ έως την επιβολή του κράτους δικαίου και τις διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία μετά το Brexit.
«Γνωρίζει ότι η απομόνωση βλάπτει τις φιλοδοξίες της και περιπλέκει οποιαδήποτε μελλοντική κυβέρνηση στην οποία ανήκει», είπε η Νικολέτα Πιρότσι, η οποία ηγείται του προγράμματος για την Ευρώπη για το think tank Istituto Affari Internazionali με έδρα τη Ρώμη. «Δεν έχει εναλλακτικές εάν θέλει να παρουσιαστεί ως αξιόπιστος συνεργάτης στη διεθνή σκηνή», εξηγεί.
Η πρόσφατη μετριοπάθεια της Μελόνι θεωρείται παρηγοριά σε όσους προβληματίζονται από τις απόψεις της για την Ευρώπη. Στην ευρωπαϊκή πολιτική, η Ιταλία έπαιζε παραδοσιακά το ρόλο του πρόθυμου μικρότερου αδερφού των βαρέων βαρών που καθοδηγούν τη λήψη αποφάσεων: τη Γαλλία και τη Γερμανία. Η Μελόνι ωστόσο, είναι πιθανό στο εξής, να δημιουργήσει μια νέα «ομάδα». Όταν συμμετάσχει στην πρώτη της σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα δεχθεί θερμή υποδοχή από άλλους δύο ηγέτες του ECR, τον Πολωνό και τον Τσέχο πρωθυπουργό.
Τουλάχιστον, μια κυβέρνηση με ηγέτιδα τη Μελόνι θα σήμαινε ότι η Βαρσοβία και η Βουδαπέστη θα έχουν έναν φίλο στη Ρώμη καθιστώντας δυσκολότερο για την ΕΕ να τις πιέσει σε θέματα όπως η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης ή η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Αν υπάρχει ένας τομέας στον οποίο η Μελόνι δεν έχει μετριάσει τη ρητορική της, είναι τα κοινωνικά ζητήματα όπως η μετανάστευση, η άμβλωση και τα δικαιώματα LGBTQ. Αυτό είναι ένα πεδίο μάχης στο οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έρχεται σε αντιπαράθεση με την Πολωνία για τα δικαιώματα των LGBTQ.
Δεξιά μετατόπιση
Η άνοδος της Μελόνι στην εξουσία της Ιταλίας, θα μπορούσε επίσης να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ισορροπία δυνάμεων στις Βρυξέλλες, ιδιαίτερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εάν μπορέσει να διατηρήσει τη δημοτικότητά της μέχρι τις εκλογές του 2024.
Κλείνοντας την ομιλία της το 2020, η Μελόνι είπε στους συμμάχους της στο ECR, «οι κοινές μας αξίες, η παραδοσιακή μας ιδέα για την Ευρώπη, οι πολιτισμοί μας απειλούνται και πρέπει να αντιδράσουμε», είπε. «Έχουμε μια χρυσή ευκαιρία», πρόσθεσε, «να διαμορφώσουμε ξανά την Ευρώπη στο όραμα ανθρώπων όπως ο [πρώην Γάλλος Πρόεδρος Σαρλ] Ντε Γκωλ και ο [ιδρυτής της ΕΕ] Ρομπέρ Σούμαν, που δεν ονειρευόντουσαν να χτίσουν ένα υπερκράτος, αλλά ένα συμμαχία εθνικών κρατών που συνεργάζονται». Η ψηφοφορία της Κυριακής πιθανότατα, να την φέρει ένα βήμα πιο κοντά στην υλοποίηση αυτής της φιλοδοξίας.