Σε νέο κύκλο ανατιμολογήσεων εισέρχεται η εγχώρια αγορά καταθέσεων και δανείων μετά την αύξηση του βασικού επιτοκίου του ευρώ κατά 50 μονάδες βάσης, στο 3%, την περασμένη Πέμπτη.
Πρόκειται για την πέμπτη αναπροσαρμογή του από τον περασμένο Ιούλιο, στο πλαίσιο της στρατηγικής για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων. Επεται δε και συνέχεια, καθώς παρά την πτώση του από τα τέλη του 2022 ο δείκτης τιμών καταναλωτή παραμένει μακριά από τον μόνιμο στόχο της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής.
Η επόμενη αύξηση της ΕΚΤ, που εκτιμάται ότι θα είναι επίσης άλλες 50 μονάδες, τοποθετείται στις αρχές Μαρτίου και η εκτίμηση αυτή αποτυπώνεται ήδη στην πορεία του euribor 3μήνου, βάσει του οποίου τιμολογούνται όλα τα δάνεια που είναι κυμαινόμενου επιτοκίου και το οποίο κινείται άνω του 2,5%, προεξοφλώντας την επόμενη άνοδο.
Οι σχετικές αποφάσεις έχουν άμεση επίδραση στο κόστος χρήματος στη χώρα μας. Από τη μία πλευρά θα ακριβύνουν τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου και από την άλλη θα αναπροσαρμοστούν σε υψηλότερα επίπεδα οι αποδόσεις στις καταθέσεις.
Αναλυτικότερα, οι τάσεις αναμένεται να είναι οι εξής:
Στεγαστικά δάνεια: Οι μόνοι δανειολήπτες που δεν θα επιβαρυνθούν είναι όσοι αποπληρώνουν δάνειο με σταθερό επιτόκιο για όλη τη διάρκεια ισχύος του. Στον αντίποδα, στα υφιστάμενα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου οι μηνιαίες καταβολές θα αυξηθούν.
Ειδικότερα, ανά 100.000 ευρώ, διάρκειας 20 ετών με spread 1,88%, πλέον εισφοράς 0,12%, η μηνιαία δόση από τα επίπεδα των 633 ευρώ θα κινηθεί προς τα 660 ευρώ το επόμενο δίμηνο, ανάλογα με την ταχύτητα προσαρμογής των euribor. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, η δόση διαμορφωνόταν στα επίπεδα των 500 ευρώ μόλις τον περασμένο Ιούνιο. Δηλαδή μέσα σε ένα 9μηνο θα αυξηθεί κατά 160 ευρώ περίπου. Η επιβάρυνση σε ετήσια βάση ανέρχεται σε 1.920 ευρώ.
Ως προς τα νέα στεγαστικά, οι τράπεζες σε αυτή τη φάση δεν σκοπεύουν να προχωρήσουν σε αλλαγές στα προϊόντα σταθερού επιτοκίου.
Στόχος τους είναι να παραμείνουν ελκυστικά ώστε να διατηρηθεί η ζήτηση σε όσο το δυνατόν υψηλότερα επίπεδα. Σημειώνεται ότι στα δάνεια σταθερών δόσεων για 3 και 5 έτη το επιτόκιο διαμορφώνεται κατά μέσο όρο κάτω από το 4%, ενώ λίγο πάνω από αυτό το επίπεδο βρίσκεται η 10ετία.
Επιπρόσθετα, για τον ίδιο λόγο, ορισμένοι όμιλοι θα προβούν, σύμφωνα με πληροφορίες, σε περικοπές των spreads στα κυμαινόμενα επιτόκια, ώστε το τελικό κόστος να μην ξεπερνά το 5%.
Καταναλωτικά δάνεια: Θα υπάρξουν επιβαρύνσεις για όσους έχουν επιλέξει προϊόντα κυμαινόμενου επιτοκίου συνδεδεμένα με τους διατραπεζικούς δείκτες euribor. Στα υπόλοιπα προγράμματα, δεν αναμένονται αναπροσαρμογές.
Επιχειρηματικά/επαγγελματικά δάνεια: Σε αυτές τις κατηγορίες πίστης η πλειονότητα των δανείων έχει χορηγηθεί με κυμαινόμενο επιτόκιο, είτε διοικητικά οριζόμενο από την τράπεζα ή συνδεδεμένο με κάποιον από τους δείκτες euribor. Στη δεύτερη περίπτωση οι αυξήσεις στο τελικό κόστος εφαρμόζονται αυτόματα.
Στα υπόλοιπα προγράμματα δεν υπάρχει επιβάρυνση. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες θα εξετάσουν μειώσεις στα spreads για τη συγκράτηση του κόστους δανεισμού. Οπως ανέφερε την περασμένη εβδομάδα η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς σε τηλεδιάσκεψη με αναλυτές, οι κινήσεις αυτές έχουν προϋπολογιστεί στον επιχειρησιακό σχεδιασμό του 2023.
Καταθέσεις. Ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα από την Εθνική Τράπεζα ένας νέος κύκλος αυξήσεων στα επιτόκια των προθεσμιακών λογαριασμών. Το επόμενο διάστημα θα ακολουθήσουν και οι άλλες τράπεζες με αναπροσαρμογές των αποδόσεων έως και κατά 40 μονάδες βάσης, ανάλογα με το ποσό και τη διάρκεια. Ετσι, για 100.000 ευρώ το μέσο επιτόκιο θα κινείται στη ζώνη του 1% για 12μηνα προγράμματα. Από την άλλη, δεν αναμένονται αυξήσεις στα προϊόντα πρώτης ζήτησης.
Επιδοτήσεις
Ανάσα θα πάρουν όσοι ενταχθούν στη δράση επιδότησης στεγαστικών δανείων, για την οποία ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα η υποβολή αιτήσεων.
Το πρόγραμμα αφορά συνεπείς δανειολήπτες που πληρούν τα προβλεπόμενα κριτήρια (εισόδημα και συνολικές καταθέσεις ως 21.000 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού, ακίνητη περιουσία έως 180.000 ευρώ). Θα επιδοτείται το 50% της αύξησης της δόσης σε σχέση με τον περασμένο Ιούνιο για διάστημα 12 μηνών. Οι καταβολές θα ξεκινήσουν τον Απρίλιο.