Η συνεχής εντατικοποίηση της εργασίας την τελευταία δεκαετία έχει προκαλέσει έντονη απογοήτευση στους εργαζόμενους, πολλοί από τους οποίους νιώθουν αποξενωμένοι από το επάγγελμά τους και παραμελημένοι σε επίπεδο δικαιωμάτων. Αν και όλοι υποστηρίζουν θεωρητικά την ανάγκη προστασίας των εργαζομένων, στην πράξη το εργασιακό περιβάλλον μετατρέπεται συχνά σε πεδίο έντονης πίεσης και ψυχικής φθοράς.
Πολλοί εργαζόμενοι δηλώνουν πως αισθάνονται απαξιωμένοι, κάτι που τροφοδοτεί τη δυσαρέσκεια και αποδυναμώνει το αίσθημα συμμετοχής και σκοπού. Αρκετοί, ανεξαρτήτως ηλικίας ή κλάδου, σκέφτονται σοβαρά το ενδεχόμενο αλλαγής καριέρας ή πλήρους αποχώρησης από το επάγγελμά τους, προκειμένου να ξεφύγουν από το δυσάρεστο ψυχολογικό φορτίο της καθημερινής εργασίας.
Το φαινόμενο αυτό περιγράφεται με τον όρο «quiet cracking», δηλαδή μια αθόρυβη, διαβρωτική ψυχική κόπωση, που οδηγεί σταδιακά στην κατάρρευση, συχνά χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιο εμφανές γεγονός. Αν νιώθετε τις τελευταίες εβδομάδες ότι πηγαίνετε στη δουλειά χωρίς όρεξη, αν είστε λιγότερο παραγωγικοί ή απλώς έχετε εσωτερική αντίσταση κάθε πρωί, τότε ενδεχομένως να είστε και εσείς θύμα αυτού του φαινομένου, προειδοποιεί η New York Post.
Η εξάντληση δεν εμφανίζεται με κραυγαλέα σημάδια – μοιάζει με μικρές ρωγμές σε ένα κεραμικό πιάτο που κάποια στιγμή θρυμματίζεται. Πολλοί δεν καταλαβαίνουν καν ότι υποφέρουν μέχρι να φτάσουν στο σημείο μηδέν. Σύμφωνα με έρευνα της TalentLMS, περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους στις ΗΠΑ έχουν βιώσει κάποια μορφή «quiet cracking», με ένα 6% να δηλώνει ότι αισθάνεται διαρκώς έτσι.
Το 54% όσων συμμετείχαν στην έρευνα ανέφερε ότι διστάζει να αναλάβει νέες ευθύνες, να μοιραστεί ιδέες ή να συμμετάσχει σε κοινωνικές δραστηριότητες εντός της εταιρείας, με αποτέλεσμα τη σταδιακή εσωστρέφεια και απόσυρση.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν πως οι προϊστάμενοι παίζουν καθοριστικό ρόλο. Έλλειψη στήριξης, απουσία επιβράβευσης, ασαφείς προσδοκίες και υπερβολικός φόρτος εργασίας εντείνουν την εσωτερική φθορά. Το 15% των εργαζομένων δηλώνει πως δεν έχει ξεκάθαρο ρόλο, ενώ το 29% θεωρεί αδύνατη τη διαχείριση των καθημερινών του υποχρεώσεων.
Όταν αυτά τα συμπτώματα αγνοούνται, μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε «εκδικητικές παραιτήσεις», κυρίως στους νεότερους υπαλλήλους της Γενιάς Ζ, οι οποίοι φεύγουν από τη δουλειά τους απότομα, πολλές φορές εν μέσω βάρδιας, ως μορφή αντίστασης απέναντι στην κακή μεταχείριση, όπως περιγράφει ο δημιουργός περιεχομένου Ben Askins.
Η αναγνώριση των συμπτωμάτων αποτελεί το πρώτο βήμα για την αναστροφή της κατάστασης. Ενδεικτικά σημάδια είναι η συνεχής αναβλητικότητα, οι μειωμένες αλληλεπιδράσεις με συναδέλφους, οι εκνευρισμοί για μικρές λεπτομέρειες και η πλήξη (boreout) που προκαλεί το αίσθημα ματαιότητας. Το Harvard Business Review τονίζει πως οι αφοσιωμένοι εργαζόμενοι αποδίδουν έως και 150% περισσότερο.
Η ψυχολόγος Christine Keller υπογραμμίζει ότι η παρατεταμένη δυσαρέσκεια μπορεί να οδηγήσει σε σωματικά συμπτώματα όπως αϋπνία, πονοκεφάλους, γαστρεντερικά προβλήματα ή ακόμα και κατάθλιψη.
Η λύση δεν βρίσκεται πάντα στην παραίτηση. Αντίθετα, οι ειδικοί προτείνουν μικρές στρατηγικές αλλαγές, συζητήσεις με τους προϊσταμένους και ενίσχυση της αίσθησης νοήματος στη δουλειά, ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία και η προσωπική ευημερία.