Κάθε Ιούλιο, η φημισμένη πεδιάδα της Κεντρικής Μακεδονίας πλημμυρίζει από καφάσια με ροδάκινα που κατευθύνονται στα εργοστάσια κονσερβοποίησης, έτοιμα να ταξιδέψουν σε μεγάλες αγορές, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες. Όμως, τη φετινή συγκομιδή συνοδεύει η αγωνία χιλιάδων οικογενειών αγροτών και εργατών που φοβούνται τις συνέπειες των νέων δασμών που ανακοίνωσε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Σε ρεπορτάζ που δημοσίευσε το Reuters, μετά την επιβολή πρόσθετου δασμού 30% σε ευρωπαϊκά προϊόντα, οι παραγωγοί ροδάκινου και οι βιομήχανοι επεξεργασίας φρούτων εκφράζουν φόβους για μείωση της ζήτησης στις ΗΠΑ – τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά τους μετά την Ευρώπη. Οι κομπόστες ροδάκινου, που ήδη υπόκεινται σε εισαγωγικό φόρο 17% στις ΗΠΑ, μπορεί πλέον να φτάσουν σε συνολικό δασμό 47%, με συνέπεια να γίνουν λιγότερο ανταγωνιστικές.
«Το timing είναι το χειρότερο δυνατό: μας βρίσκει στο αποκορύφωμα της συγκομιδής, όταν το εργοστάσιο δουλεύει στο φουλ», λέει ο Λάζαρος Ιωαννίδης, συνιδιοκτήτης μονάδας επεξεργασίας κονσερβοποιημένων φρούτων κοντά στη Νάουσα, που εξάγει περίπου το 40% της παραγωγής της σε αμερικανικούς κολοσσούς, όπως η Dole.
Η εύφορη πεδιάδα της Κεντρικής Μακεδονίας είναι ένας τεράστιος οπωρώνας ροδάκινων. Μια «θάλασσα» από ροζ χρώμα υποδέχεται τους επισκέπτες την άνοιξη, όταν ανθίζουν τα δέντρα.
Παράλληλα, η Ελλάδα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας κονσερβοποιημένων ροδάκινων στον κόσμο, με το 20% της παραγωγής να καταλήγει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ετησίως, οι εξαγωγές ροδάκινων και παράγωγων προϊόντων τους, αποφέρουν πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 120 εκατομμύρια προέρχονται από την αμερικανική αγορά.
Ανησυχία για 20.000 οικογένειες
Πάνω από 20.000 οικογένειες στην Κεντρική Μακεδονία βγάζουν τα προς το ζην από τα χωράφια και τα εργοστάσια ροδάκινων, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδος, Κώστα Αποστόλου. «Η συμμετοχή μας στις συνολικές εξαγωγές της χώρας ή της ΕΕ μπορεί να είναι μικρή ποσοστιαία, αλλά για την περιοχή είναι ζωτικής σημασίας», τονίζει.
Ο Αποστόλου κάνει λόγο για «απόλυτη αναταραχή» τους τελευταίους μήνες, από την ανάληψη καθηκόντων του Τραμπ. Όπως λέει, μοναδική εναλλακτική είναι η διαφοροποίηση των αγορών προς χώρες της Mercosur (χώρες νότιας Αμερικής), το Μεξικό ή την Ινδία, καλώντας την ΕΕ να υπογράψει άμεσα εμπορικές συμφωνίες.
Η σχεδιαζόμενη συμφωνία ΕΕ–Mercosur έχει ήδη συναντήσει αντιδράσεις από ορισμένα κράτη-μέλη, καθιστώντας την αναζήτηση νέων αγορών ακόμη πιο δύσκολη.
«Ο Τραμπ είναι απρόβλεπτος»
Μέσα σε αυτό το κλίμα, ορισμένοι παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξοι. «Ο Τραμπ είναι απρόβλεπτος. Ελπίζουμε να το αποδείξει και να αλλάξει γνώμη», λέει ο αγρότης Βαγγέλης Καραΐνδρος, που συνεχίζει να μαζεύει ώριμα ροδάκινα, έτοιμα για να κονσερβοποίηση.
Στο μεταξύ, οι μεταποιητικές μονάδες της Κεντρικής Μακεδονίας συνεχίζουν να δουλεύουν ασταμάτητα, γεμίζοντας κονσέρβες που, φέτος, ίσως δυσκολευτούν να βρουν αγοραστές στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.