Μια νέα τάξη πραγμάτων αναδεικνύεται στο γεωπολιτικό παιχνίδι που παίζεται παγκοσμίως, με το Πεκίνο, τη Μόσχα και το Νέο Δελχί να εκδηλώνουν την πρόθεση για τη δημιουργία μιας νέας τάξης πραγμάτων, με όχημα τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σανγκάης (SCO).
Την Κυριακή ξεκίνησε η Ετήσια Σύνοδος του SCO στην πόλη Τιαντζίν, με τον πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ να υποδέχεται δεκάδες ηγέτες από τα κράτη μέλη της Ευρασίας και άλλες χώρες εταίρους και παρατηρητές, συμπεριλαμβανομένων του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος έκανε την πρώτη του επίσκεψη στην Κίνα μετά από επτά χρόνια.
Ο Σι ξεκαθάρισε ότι το Πεκίνο σχεδιάζει να επιταχύνει την ίδρυση μιας νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας και να δημιουργήσει μια νέα διεθνή πλατφόρμα για την ενεργειακή συνεργασία.
Στην ουσία επρόκειτο για κάλεσμα που απευθύνεται στα 10 κράτη-μέλη του οργανισμού και στα 16 κράτη-παρατηρητές (ανάμεσά τους και η Τουρκία) να συγκροτήσουν ένα άτυπο μέτωπο το οποίο θα αμφισβητήσει έμπρακτα την «παγκόσμια ηγεμονία» των Ηνωμένων Πολιτειών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και γενικότερα της Δύσης.
Η σύνοδος της Τιαντζίν είναι η μεγαλύτερη συνάντηση της SCO από την ίδρυσή της το 2002 και αποτελεί βασικό μέρος της προσπάθειας του Πεκίνου να περιοριστεί η αμερικανική κυριαρχία και το πεδίο δράσης δυτικών οργανισμών όπως το ΝΑΤΟ.
Η προσπάθεια αυτή έχει ενισχυθεί από την παγκόσμια αναταραχή που προκάλεσαν οι δασμοί του προέδρου Τραμπ.
Σε ομιλία του προς τους αντιπροσώπους, ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, αλλά ήταν «αποτέλεσμα ενός πραξικοπήματος στην Ουκρανία, το οποίο υποστηρίχθηκε και πυροδοτήθηκε από τη Δύση».
«Ο δεύτερος λόγος για την κρίση είναι οι συνεχείς προσπάθειες της Δύσης να παρασύρει την Ουκρανία στο ΝΑΤΟ», πρόσθεσε ο Ρώσος πρόεδρος.
Οι δηλώσεις του Πούτιν ακολούθησαν την ομιλία του Σι, ο οποίος είπε ότι «τα καθήκοντα ασφάλειας και ανάπτυξης που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη έχουν γίνει ακόμη πιο δύσκολα» και τους προέτρεψε να «αντιταχθούν στη νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου, στη διεθνή αντιπαράθεση και στην εκφοβιστική τακτική».
Και τόνισε: «Πρέπει να υποστηρίξουμε το διεθνές σύστημα με επίκεντρο τα Ηνωμένα Έθνη και να υποστηρίξουμε το πολυμερές εμπορικό σύστημα με επίκεντρο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου».
Ο Σι εξήρε την ανάπτυξη της SCO, λέγοντας ότι χτίζει ένα νέο μοντέλο «αληθινού πλουραλισμού». Προέτρεψε τα κράτη μέλη να συνεργαστούν περαιτέρω για να αξιοποιήσουν τις διεθνείς αγορές με σκοπό την τόνωση του εμπορίου και των επενδύσεων και δήλωσε ότι το Πεκίνο θα παράσχει 240 εκατομμύρια ευρώ δωρεάν βοήθεια στα κράτη μέλη φέτος και επιπλέον 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε μια τραπεζική κοινοπραξία της SCO.
Μετά την πρόσφατη επιβολή από την Ουάσινγκτον δασμών ύψους 50% στα ινδικά προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ («τιμωρία» γιατί το Νέο Δελχί αγοράζει ρωσικό και όχι αμερικανικό πετρέλαιο) οι σχέσεις μεταξύ Κίνας και Ινδίας αρχίζουν να ξεπαγώνουν.
Ο Σι δήλωσε ότι οι σχέσεις αυτές θα μπορούσαν να είναι «σταθερές και μακροπρόθεσμες» αν και οι δύο πλευρές θεωρήσουν η μία την άλλη εταίρο και όχι ως αντίπαλο.
Το άμεσο αποτέλεσμα της συνάντησης Σι-Μόντι ήταν η επανέναρξη των απευθείας πτήσεων μεταξύ των δύο χωρών και η απλοποίηση της διαδικασίας έκδοσης βίζας.
Η πολιτική «στρατηγικής αυτονομίας» της Ινδίας θα δημιουργήσει νέες γεωπολιτικές προκλήσεις για το Νέο Δελχί. Η Ινδία θα φιλοξενήσει αργότερα φέτος τη Σύνοδο Κορυφής της λεγόμενης Τετραμερούς Διάσκεψης για την Ασφάλεια (Quadrilateral Security Dialogue – QUAD) στην οποία μετέχουν οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Αυστραλία και η Ινδία. Το συγκεκριμένο φόρουμ είχε θεωρηθεί σε μεγάλο βαθμό ως πρόκληση για την κυριαρχία της Κίνας στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Δεν είναι σαφές αν ο Τραμπ θα παραστεί, αλλά αν το κάνει και εκφράσει αρνητική άποψη για την Κίνα, αυτό θα θέσει αμέσως σε δοκιμασία τη νέα συνέργεια μεταξύ Νέου Δελχί και Πεκίνου.