Η Αθήνα κατατάσσεται όγδοη σε χρόνους διαδρομής 10 χιλιομέτρων στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασαν ο καθηγητής ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου και ο γενικός γραμματέας του ΣΕΣ, Κωστής Κουρέτας, κατά την ημερίδα του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων(ΣΕΣ), που πραγματοποιήθηκε χθες στο αμφιθέατρο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Ο μέσος χρόνος για να διανύσει κανείς 10 χιλιόμετρα μέσα στην πόλη είναι σχεδόν 30 λεπτά, φέρνοντας την Αθήνα στην όγδοη θέση στην Ευρώπη.
Στην πρώτη θέση βρίσκεται το Λονδίνο (33:17 λεπτά) και ακολουθούν Δουβλίνο (32:45), Βαρκελώνη (31:13), Βουκουρέστι (31:09), Μπορντώ (31:08), Βρυξέλλες (30:22) και Ρώμη (29:59). Βάσει των μετρήσεων, τόσο στην Αθήνα όσο και στη Θεσσαλονίκη οι οδηγοί περνούν πάνω από το 1/3 της ημέρας (34%) σε συμφόρηση με τις δύο πόλεις να κατατάσσονται στον παγκόσμιο πίνακα στην 114η και την 123η θέση αντίστοιχα. Μόνο στα χρόνια μεταξύ 2021 - 2024, η μέση ταχύτητα κυκλοφορίας στο κέντρο της Αθήνας μειώθηκε κατά 11% στις κύριες οδούς και κατά 17% στις δευτερεύουσες. Και αυτό οφείλεται στο γεγονός πως πολλές μετακινήσεις γίνονται με ΙΧ, στην περιορισμένη χωρητικότητα οδικού δικτύου και στη συμπεριφορά των οδηγών.
Όπως είπε ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων Θανάσης Τσιάνος, η βελτίωση των μετακινήσεων στην Αττική (κυκλοφοριακό και Μ.Μ.Μ.), δεν λύνεται ούτε με πρόχειρες προτάσεις ούτε με ευχολόγια. Αποτελεί μια συνεχή διαδικασία που περιλαμβάνει μελέτες, συντονισμό, αξιολόγηση και σημαντικό οικονομικό κόστος. Η διαδικασία αυτή διακόπηκε κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, όπως είπε, σήμερα υπάρχει σημαντική αύξηση της ζήτησης των μετακινήσεων, όπως ήταν αναμενόμενο, και αναδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο τις συνέπειες της αποεπένδυσης στον χώρο των μεταφορών κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Για την εξυπηρέτηση του κοινού σε ό,τι αφορά τα Μέσα Σταθερής Τροχιάς σύμφωνα με τον κ. Τσιάνο χρειάζονται: αναβάθμιση του υφιστάμενου δικτύου (μικρότερες συχνότητες, πράσινο κύμα για το Τραμ), αύξηση της ελκυστικότητας (σταθμοί μετεπιβίβασης με ΙΧ, καλύτερη σύνδεση με αστική συγκοινωνία ΟΑΣΑ, χώροι στάθμευσης ποδηλάτων, βελτίωση συνθηκών για την πεζή μετακίνηση προς τους σταθμούς του Μετρό) και επεκτάσεις Μετρό, Τραμ, Προαστιακού.
Για τις αστικές συγκοινωνίες- ΟΑΣΑ, τόνισε πως είναι απαραίτητη η ίδρυση γραμμών εξπρές, η χρονική επέκταση των δρομολογίων, η αύξηση των αμαξοστασίων προκειμένου να κερδίζει έδαφος το λεωφορείο, η αστυνόμευση των λεωφορειολωρίδων, αλλά και η αύξηση του στόλου.
Κατά την ημερίδα παρουσιάστηκαν από τις επιστημονικές επιτροπές του ΣΕΣ, οι Θέσεις του συλλόγου για την αστική κινητικότητα, οδικές, σιδηροδρομικές, αεροπορικές, θαλάσσιες και εμπορευματικές μεταφορές.
Ειδικότερα, για τις οδικές μεταφορές ο ΣΕΣ επισημαίνει πως πρέπει να γίνει αναθεώρηση των εγκεκριμένων προδιαγραφών απαιτήσεων στις μελέτες των οδικών μεταφορών. Υπάρχει στασιμότητα στη μείωση των ατυχημάτων από το 2017 και μετά, ενώ απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός νέων οδικών υποδομών και ιδιαίτερα σε πιο τοπικό επίπεδο. Πυλώνας η συντήρηση των υφιστάμενων υποδομών. Για τις νέες οδικές υποδομές προτείνεται η επέκταση της Αττικής Οδού, ο νέος άξονας Ελευσίνα-Οινόφυτα, κ.α.
Για την αστική κινητικότητα, ο ΣΕΣ αναφέρει πως το 50% ατυχημάτων γίνεται στον αστικό χώρο. Όπως ειπώθηκε, πρέπει να γίνει σαφής καθορισμός των ορίων ταχύτητας με νέες μελέτες και να μπει ο απαραίτητος εξοπλισμός. Χαρακτηρίστηκε ως σωστό το μέτρο το όριο ταχύτητας να γίνει 30χλμ/ώρα σε αστικές περιοχές. Θέλει και όμως και συνοδά μέτρα όπως κάμερες, αστυνόμευση. Στην αστική κινητικότητα διακρίνεται υπερβολική παρουσία του κράτους, πολυαρχία, γραφειοκρατικές διαδικασίες. Ενώ λείπει και ο σχεδιασμός αστικής και περιαστικής κινητικότητας. «Δεν υπάρχει βιώσιμη αστική κινητικότητα χωρίς μέτρα που περιορίζουν το ΙΧ και διευκολύνουν το περπάτημα και το ποδήλατο, προώθηση των συλλογικών μετακινήσεων με αξιόπιστα συστήματα ΜΜΜ, οργάνωση και έλεγχο στάθμευσης και πρόσβασης των οχημάτων, χαμηλές ταχύτητες, στροφή προς μια διαφορετική πόλη που βάζει στο επίκεντρο τον άνθρωπο» αναφέρεται.
Για την ενίσχυση των αερομεταφορών αυτό που χρειάζεται, σύμφωνα με τον ΣΕΣ, είναι η συμμόρφωση με διεθνείς και εθνικές απαιτήσεις, η αναβάθμιση υποδομών και συστημάτων στα αεροδρόμια αλλά και περαιτέρω στελέχωση λόγω αύξησης του έργου.
Για τις σιδηροδρομικές μεταφορές, στην Ευρώπη υπάρχει στόχος να διπλασιαστούν τα επιβατικά δρομολόγια μέχρι το 2030 και να τριπλασιαστούν μέχρι το 2050. Στην Ελλάδα κατά τον ΣΕΣ, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά έργα εκσυγχρονισμού στον βασικό άξονα και τα επόμενα χρόνια αναμένεται η παράδοση σημαντικών έργων. Παρά τα έργα, γίνεται προσπάθεια μετά τα γεγονότα στα Τέμπη και τις καταστροφές του Daniel να επανέλθει το δίκτυο. Χρειάζεται επίσης η βελτίωση της ασφάλειας με την χρήση ETCS και GSMR, νέο τροχαίο υλικό, ευφυή συστήματα και βελτίωση των υφιστάμενων υποδομών.
Για τις θαλάσσιες μεταφορές, σύμφωνα με τις επιτροπές, το δίκτυο είναι σχετικά περιορισμένο, ο στόλος είναι μεγάλος σε ηλικία, ενώ έχει μεγάλη εποχικότητα λόγω κυρίως του τουριστικού ρεύματος. Στους άξονες στρατηγικής ανάπτυξης προτείνονται μεταξύ άλλων: η στρατηγική σημασία θαλάσσιων μεταφορών, η ευθυγράμμιση με Πράσινη Συμφωνία, η ενίσχυση της ασφάλειας της κοινωνικής συνοχής, η προώθηση ψηφιοποίησης, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας, χρηματοδότηση για επενδύσεις και πλοία.
Τέλος, για τις εμπορευματικές μεταφορές προτάθηκαν μέτρα όπως ο εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου logistics στην Ελλάδα για την ενίσχυση της βιωσιμότητας και την προώθηση φιλικών προς το περιβάλλον πρακτικών, η ανάγκη ανθεκτικών εφοδιαστικών αλυσίδων, η προώθηση ψηφιοποίησης και διαλειτουργικότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας, η απλοποίηση διαδικασιών για έκδοση αδειών, η ενίσχυση κινήτρων για επενδύεις σε υποδομές logistics.