Η Φινλανδία, η Σουηδία, η Νορβηγία, η Δανία και η Εσθονία αναπτύσσουν ένα νέο σύστημα πληρωμών μέσω καρτών, το οποίο θα μπορεί να λειτουργεί ακόμη και χωρίς σύνδεση στο διαδίκτυο. Το σχέδιο, σύμφωνα με τον Τουόμας Βαλιμάκι, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας της Φινλανδίας, αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών σε περιπτώσεις δολιοφθοράς ή κυβερνοεπιθέσεων.
Το σχέδιο ενεργοποιήθηκε μετά από μια σειρά ανεξήγητων καταστροφών σε υποθαλάσσιες υποδομές της Βαλτικής Θάλασσας, που δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών αποδίδουν στη Ρωσία. Ο Βαλιμάκι τόνισε ότι η γεωπολιτική κατάσταση έχει καταστήσει πιθανότερες τις διακοπές στις ψηφιακές υπηρεσίες, υπονοώντας την επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία. Οι πληρωμές, λόγω της σημασίας τους στην καθημερινότητα, είναι ευάλωτες σε τέτοιες επιθέσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας, μόνο το 10% των Φινλανδών χρησιμοποιούν μετρητά, με αποτέλεσμα η χώρα να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις κάρτες πληρωμών. Ο Βαλιμάκι επισήμανε ότι λόγω της εξάρτησης αυτής, η Φινλανδία και πολλές άλλες χώρες χρειάζονται λύσεις για πληρωμές χωρίς σύνδεση. Το σχέδιο προβλέπει τη χρήση τερματικών που αποθηκεύουν και κρυπτογραφούν συναλλαγές έως την αποκατάσταση της σύνδεσης.
Ευρωπαϊκή στρατηγική αποσύνδεσης από τις Visa και Mastercard
Ο Βαλιμάκι κάλεσε την Ευρώπη να μειώσει την εξάρτησή της από τις αμερικανικές εταιρείες Visa και Mastercard, προτείνοντας τη δημιουργία εθνικών ή ευρωπαϊκών εναλλακτικών. Η Φινλανδία σχεδιάζει να εφαρμόσει άμεσες πληρωμές εντός των επόμενων ετών, ενώ οι πληρωμές χωρίς σύνδεση αναμένεται να είναι διαθέσιμες από το 2026. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εξετάζει επίσης τη θέσπιση ενός ψηφιακού ευρώ, αλλά η πλήρης εφαρμογή του αναμένεται να απαιτήσει χρόνια. Παράλληλα, η Φινλανδία δημιουργεί ένα εθνικό σύστημα αποθεματικών λογαριασμών για να διασφαλίσει την πρόσβαση στις καταθέσεις σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.