Μήνα με τον μήνα, το Δημόσιο συσσωρεύει ολοένα και περισσότερα χρέη προς ιδιώτες και φορολογούμενους, με τα επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους να επιβεβαιώνουν τη συνεχώς αυξανόμενη τάση. Αν και το κράτος καθυστερεί να πληρώσει τις οφειλές του, επιβαρύνεται με μόλις 3% ετήσιο τόκο, σε αντίθεση με τους φορολογούμενους που καλούνται να πληρώσουν υπερημερίες με επιτόκιο 8,76% τον χρόνο ή 0,73% κάθε μήνα.
Αυτή η έντονη ασυμμετρία στα πρόστιμα φαίνεται να εξηγεί –έστω εν μέρει– τον λόγο που, παρά τα πλεονάσματα των τελευταίων ετών, το κράτος εξακολουθεί να «απλώνει φέσια» σε πολίτες και επιχειρήσεις, επιβαρύνοντας την αγορά.
Χρέη που παραπέμπουν σε εποχές Μνημονίων
Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου προς ιδιώτες έφτασε στα 3,44 δισ. ευρώ, έναντι 3,05 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024, καταγράφοντας άνοδο 12,4% μέσα σε έναν μόλις μήνα. Πρόκειται για επίπεδα που είχαν να καταγραφούν από το 2017, όταν οι οφειλές ήταν 3,32 δισ. ευρώ.
Η χρονική εξέλιξη του χρέους αποτυπώνει την επιστροφή σε «μνημονιακά» δεδομένα: 2,8 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2023, 2,37 δισ. το 2022, 1,9 δισ. το 2020 και το 2021, 2 δισ. το 2018 και 3,32 δισ. το 2017. Ως ληξιπρόθεσμες χαρακτηρίζονται οι οφειλές που δεν εξοφλούνται εντός 90 ημερών από τη δημιουργία τους.
Αναλυτικά ποιοι περιμένουν να πληρωθούν
Τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους δείχνουν τις βασικές πηγές των κρατικών χρεών:
– Νοσοκομεία: Οι οφειλές προς ιδιώτες αυξήθηκαν κατά 154 εκατ. ευρώ από τον Δεκέμβριο 2024, αγγίζοντας τα 1,318 δισ. ευρώ. Από 344 εκατ. ευρώ το 2019, έφτασαν σε ανοδική πορεία: 502 εκατ. το 2020, 606 εκατ. το 2021, 907 εκατ. το 2022, 1,319 δισ. το 2023 και 1,164 δισ. στα τέλη του 2024.
– Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης: Οι υποχρεώσεις τους αυξήθηκαν σε 597 εκατ. ευρώ, έναντι 585 εκατ. τον προηγούμενο μήνα.
– ΟΤΑ (Τοπική Αυτοδιοίκηση): Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έφτασαν στα 243 εκατ. ευρώ, από 231 εκατ. ευρώ ένα μήνα πριν.
– Νομικά Πρόσωπα της Γενικής Κυβέρνησης: Οι οφειλές τους ανήλθαν σε 194 εκατ. ευρώ, από 179 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο 2024.
– Φορολογικές επιστροφές: Τα καθυστερούμενα ποσά αυξήθηκαν σε 915 εκατ. ευρώ από 731 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 205 εκατ. αφορούν άμεσους φόρους, 570 εκατ. έμμεσους, και 119 εκατ. μη φορολογικά έσοδα.
Χιλιάδες επιστροφές μένουν «ξεχασμένες»
Αξιοσημείωτο είναι ότι η ΑΑΔΕ αδυνατεί να επιστρέψει πάνω από 200 εκατ. ευρώ σε χιλιάδες φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, επειδή δεν έχουν δηλώσει IBAN ή σωστά στοιχεία επικοινωνίας, με αποτέλεσμα να «παγώνουν» οι δικαιούμενες επιστροφές ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος.