Tρεις αλλεπάλληλες δημοσκοπήσεις με πρώτη αυτή της OPINION POLL (ακολούθησαν αυτές της GPO και της MARC) ανέδειξαν την αλλαγή συσχετισμών στον χώρο της Αντιπολίτευσης. Το ΠΑΣΟΚ μετά από δώδεκα χρόνια βρέθηκε στην δεύτερη θέση, περνώντας τον ΣΥΡΙΖΑ. Εμφανίζεται στις τρεις δημοσκοπήσεις - με την σειρά που αναφέραμε- με 12.9%, 12.1% και 12.4% στην πρόθεση ψήφου σε μια εντυπωσιακή ταύτιση των ευρημάτων.
Ο μ.ό δηλαδή είναι 12.5%. Όταν δούμε την προσέγγιση της εκτίμησης ψήφου οι επιδόσεις ήταν 16%, 13.8% και 14.3% ( μ.ό 14.7%). Για να γίνει κατανοητό, η διαφοροποίηση στην εκτίμηση ψήφου οφείλεται στο μέγεθος της γκρίζας ζώνης που βρίσκει κάθε κόμμα και στον τρόπο κατανομής αυτής.
Η ουσία δεν αλλάζει. Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται πια δημοσκοπικά δεύτερο με προβάδισμα 1.1% στην πρόθεση ψήφου και 1.2% στην εκτίμηση ψήφου. Ας σκεφτούμε ότι πέντε μήνες πριν, με βάση τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών βρισκόταν στο 11.84% , 5.99% πίσω από το ΣΥΡΙΖΑ. Ας θυμηθούμε, ότι στις βουλευτικές εκλογές το ’19 βρισκόταν στο 8% και κάτι, 23.5 μονάδες πίσω από τον ΣΥΡΙΖΑ!
Ας αναφερθούμε σε ορισμένες κρίσιμες παρατηρήσεις:
1. Αυτή η ανατροπή οφείλεται κυρίως στην κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ που σήμερα βρίσκεται σε κατάσταση αποσύνθεσης. Παρουσιάζει διαρροές που κυρίως κατευθύνονται στο ΠΑΣΟΚ, στο Κ.Κ.Ε και στην γκρίζα ζώνη και δευτερευόντως σε άλλα κόμματα όπως ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΜΕΡΑ 25, Ν.Δ κ.ά. Ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιουνίου χάνοντας 14% σε σχέση με το 2019 και το ΠΑΣΟΚ εισέπραξε με βάση τα exit polls 2.5% από αυτές τις απώλειες. Έκτοτε έχει χάσει επιπλέον 4.3% δημοσκοπικά από τις οποίες το ΠΑΣΟΚ κερδίζει το 9%-11% αυτών των απωλειών. Έτσι ανεβάζει τις δυνάμεις του και περνάει δεύτερο.
2. Η πρώτη είναι ότι τα οφέλη του θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερα, πολύ περισσότερο που ο κορμός του εκλογικού σώματος του ΣΥΡΙΖΑ ήταν και συνεχίζουν να προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ. Η δεύτερη είναι ότι σημαντικά τμήματα ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ επιλέγουν άλλα κόμματα π.χ . Κ.Κ.Ε επειδή αισθάνονται αριστερόστροφα . Eπομένως δεν θα πρέπει να αναμένονται τεράστιες παραπέρα «εισπράξεις » από το ΣΥΡΙΖΑ προς το ΠΑΣΟΚ.
3. Η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχιστεί . Η συγκρότηση κόμματος από τα στελέχη που αποχώρησαν και θα αποχωρήσουν θα πιέσει ακόμα περισσότερο το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στην έρευνα της OPINION POLL πάνω από το 50% των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να ψηφίσει ένα τέτοιο αριστερόστροφο κόμμα. Επομένως, από την μια θα παρατηρούμε μείωση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ που μπορεί να τροφοδοτούν το ΠΑΣΟΚ, αλλά από την άλλη και ένα κόμμα Αχτσιόγλου – Τσακαλώτου που πιθανά να ανακόπτει τον ρυθμό τροφοδοσίας του ΠΑΣΟΚ.
Τι σημαίνουν οι παραπάνω παρατηρήσεις; Ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται μπροστά σε μια ιστορική ευκαιρία να εδραιώσει και να διευρύνει την διαφορά του από το όποιο τρίτο κόμμα, αυξάνοντας τις δυνάμεις του. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αναζητήσει νέες δεξαμενές ψηφοφόρων, χωρίς να παραιτείται βέβαια από την διεκδίκηση και άλλων δυνάμεων από το ΣΥΡΙΖΑ χωρίς όμως ψευδαισθήσεις. Οι δεξαμενές αυτές είναι βασικά δύο: Οι ψηφοφόροι που αυτοκαθορίζονται κεντρώοι , όπως και δυνάμεις της μεταρρυθμιστικής αριστεράς. Ποιο είναι το κοινό χαρακτηριστικό αυτών των δύο δεξαμενών; Ότι δεν είναι και ιδιαίτερα γοητευμένοι από την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ ως Αντιπολίτευση και ως κυβέρνηση, ότι δεν ξεχνούν τα όσα συνέβησαν στα χρόνια που μεσουρανούσε ο ΣΥΡΙΖΑ. Χρειάζονται δηλαδή προσαρμογές στην στρατηγική, στον τρόπο αντιπολίτευσης, στην πυκνότητα και το περιεχόμενο των πρωτοβουλιών, ώστε εμφανίσει πειστική εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης και να μπορεί να διεκδικήσει σημαντικό τμήμα του Κέντρου που σήμερα κυριαρχεί ο Μητσοτάκης.
Η συγκυρία είναι ευνοϊκή για το ΠΑΣΟΚ. Η κυβέρνηση παρουσιάζει προβλήματα (ικανοποίηση από το έργο της δηλώνει το 28.3%) και ο ΣΥΡΙΖΑ αποσυντίθεται. Τώρα είναι η ευκαιρία, αλλά πρέπει να τολμήσει. Στο χέρι του…
* Ο Ζαχαρίας Ζούπης είναι Διευθυντής Ερευνών της Opinion Poll