Σειρά σημαντικών παρεμβάσεων για την αναβάθμιση του ρόλου των υπαξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων προβλέπεται στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τίτλο «Χάρτης μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη νέα εποχή».
Πηγές του υπουργείου υπογραμμίζουν ότι ενισχύεται ο ρόλος, προβλέπονται καλύτεροι μισθοί και σαφή καθήκοντα για τους υπαξιωματικούς.
Σε κάθε σύγχρονο στράτευμα, ο ουσιαστικός ρόλος των υπαξιωματικών αποτελεί πολλαπλασιαστή ισχύος και βασικό στοιχείο της επιχειρησιακής ικανότητας.
Όπως τονίζουν πηγές του υπουργείου, για πρώτη φορά αναγνωρίζεται έμπρακτα η αξία και το σύνθετο έργο που θα κληθούν να αναλάβουν τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με τις σύγχρονες ανάγκες λειτουργίας και ετοιμότητας των Ενόπλων Δυνάμεων.
Διακριτός ρόλος και ενισχυμένες αρμοδιότητες
Οι υπαξιωματικοί αποκτούν διακριτή θέση, ενισχυμένες αρμοδιότητες και σαφές καθηκοντολόγιο, πλήρως εναρμονισμένο με το νέο βαθμολόγιο.
Προβλέπεται σημαντική βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης, μέσω αυξήσεων στους μισθούς.
Το νέο ειδικό μισθολόγιο προκύπτει εν μέρει από εξοικονόμηση πόρων της «Ατζέντας 2030».
Παράλληλα, αναβαθμίζονται η εκπαίδευση και οι τίτλοι σπουδών, ενώ η βαθμολογική εξέλιξη αποσυνδέεται για πρώτη φορά από το μισθολόγιο.
Στόχος αποτελεί η αποκατάσταση της ανισορροπίας στην ιεραρχική πυραμίδα, καθώς η αναλογία αξιωματικών – υπαξιωματικών 1:0,8 δεν θεωρείται επιχειρησιακά αποδεκτή.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι σήμερα υπάρχουν εξαπλάσιοι ταγματάρχες από επιλοχίες και υπερδιπλάσιοι συνταγματάρχες από λοχίες, γεγονός που υπονομεύει τη λειτουργία των μονάδων.
Νέο μοντέλο οργάνωσης και λειτουργίας
Οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ανάγκη από ένα σύγχρονο οργανωτικό μοντέλο, αντίστοιχο με προηγμένους στρατούς του κόσμου.
Όπως στην «Ατζέντα 2030» προβλέπεται συγχώνευση στρατοπέδων για καλύτερη επάνδρωση, έτσι και στο προσωπικό απαιτείται παρέμβαση στην ιεραρχική δομή.
Οι προηγούμενες δεκαετίες οδήγησαν σε υπερσυσσώρευση ανώτερων αξιωματικών, δημιουργώντας μια «ανεστραμμένη πυραμίδα» που αποδυναμώνει την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα.
Αποκαθίσταται η λογική στην ιεραρχία
Η παλιά πρακτική «βαθμοί αντί για μισθούς» εγκαταλείπεται.
Το νέο νομοσχέδιο εισάγει αναλογία 1 προς 3 (αξιωματικοί – υπαξιωματικοί), θέτει ανώτατα όρια οργανικών θέσεων και καθιερώνει νέο σύστημα προαγωγών, βάσει των πραγματικών αναγκών και κενών.
Παράλληλα, εισάγεται νέο μοντέλο αξιολόγησης, με τυποποιημένα κριτήρια και νέα βαθμολογική κλίμακα, αντικαθιστώντας το παρωχημένο σύστημα όπου σχεδόν όλοι αξιολογούνταν με άριστα.
Ισχυροποίηση του ρόλου των υπαξιωματικών
Το νομοσχέδιο προβλέπει:
– Ανωτατοποίηση των Σχολών Υπαξιωματικών, με υπαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση.
– Συμμετοχή στα Συμβούλια Κρίσεων, με ρόλο εισηγητή.
– Νέο επίδομα διοικήσεως και αύξηση του επιδόματος ευθύνης.
– Εκπροσώπηση στη διοικητική ιεραρχία, ακόμη και δίπλα στον αρχηγό ΓΕΕΘΑ, με ανθυπασπιστή συνεργάτη.
Μεταβατική περίοδος έως το 2045
Οι αλλαγές δεν θα εφαρμοστούν αιφνιδιαστικά.
Ως το 2045 θα εκλείψει η δυνατότητα προαγωγής υπαξιωματικών πάνω από τον βαθμό του ανθυπασπιστή Διοικήσεως, ο οποίος θα αποτελεί τον ανώτερο βαθμό.
Προβλέπονται επίσης:
– Μετάταξη υπαξιωματικών με πτυχίο ΑΕΙ σε αξιωματικούς μετά το 14ο έτος υπηρεσίας.
– Εισαγωγή στα ΑΣΕΙ με κατατακτήριες (έως 12%).
– Απόκτηση μεταπτυχιακών τίτλων, καθώς οι Σχολές Υπαξιωματικών εντάσσονται στην κατηγορία ΑΕΙ-6.
Σημαντικές αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις
Το νέο μισθολόγιο προβλέπει αυξήσεις 13% έως 53%, συνδέοντας την αμοιβή με την ευθύνη.
Ενδεικτικά, ένας ανθυπασπιστής με 16 χρόνια υπηρεσίας θα έχει ετήσια αύξηση περίπου 3.200 ευρώ, ενώ αν εξελιχθεί στην κατηγορία «Α» μπορεί να υπερβεί τα 80.000 ευρώ συνολικού οφέλους ως το τέλος της σταδιοδρομίας του.
Οι αυξήσεις αφορούν το σύνολο των στελεχών, ενώ επιδόματα παραμεθορίου, διοίκησης και ευθύνης ανεβάζουν ακόμη περισσότερο τις καθαρές αποδοχές.
Επιπλέον, οι υπαξιωματικοί ωφελούνται από το Στεγαστικό Πρόγραμμα του υπουργείου, καθώς και από τη συνυπηρέτηση συζύγων, που διευκολύνει τον οικογενειακό προγραμματισμό.
Όλα τα παραπάνω συγκροτούν μια ολιστική στρατηγική αναβάθμισης του ρόλου των υπαξιωματικών στις Ένοπλες Δυνάμεις του 2030.