Βασικό κριτήριο για την επιλογή τροφίμων από σούπερ μάρκετ εξακολουθεί να αποτελεί η τιμή και δευτερευόντως η ποιότητα, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) από τον Φεβρουάριο του 2025. Αποτυπώνει πάντως ότι τον τελευταίο χρόνο καταγράφεται σταδιακή αποκλιμάκωση στη σημασία που δίνουν οι καταναλωτές στην τιμή των προϊόντων σε σχέση με το 2024, με την «ψαλίδα» ανάμεσα σε σχέση με την ποιότητα κριτήρια να κλείνει σημαντικά.
Από τη δημοσκόπηση με δείγμα 1.500 καταναλωτές στην Ελλάδα προκύπτει επίσης ότι η εκτιμώμενη εβδομαδιαία δαπάνη είναι μειωμένη σε σύγκριση με πέρυσι, παρά τις όποιες ανατιμήσεις και παρότι οι επισκέψεις των καταναλωτών έχουν αυξηθεί ελαφρώς και μάλιστα γίνονται σε διαφορετικές αλυσίδες κατά μέσο όρο.
Χαρακτηριστικό είναι τέλος ότι οι καταναλωτές δείχνουν προτίμηση για χαμηλότερες τιμές παρά για προσφορές και εκπτώσεις.
Συχνότητα επισκέψεων και καταναλωτική δαπάνη
Αναλυτικά, όπως καταγράφεται στο παραπάνω σχήμα, σε γενικές γραμμές καταγράφεται μια σταθερότητα σε σχέση με τους βασικούς παράγοντες της αγοραστικής συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα καταγράφονται 3,2 επισκέψεις κατά μέσο όρο σε καταστήματα σούπερ μάρκετ, ελαφρώς αυξημένες σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αλλά σε γενικές γραμμές σταθερά σε σχέση με τις προηγούμενες μετρήσεις. Πρόκειται για 13 επισκέψεις ανά μήνα. Αντίστοιχα αυτές οι επισκέψεις πραγματοποιούνται σε περίπου 2,2 κατά μέσο διαφορετικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, δείχνοντας και τις πολυκαναλικές τάσεις που καταγράφονται.
Αξιοσημείωτο είναι ότι παρά τις όποιες ανατιμήσεις, οι καταναλωτές δήλωσαν μικρότερο ποσό εβδομαδιαίο αγορών, το οποίο ενδεχομένως να έχει να κάνει είτε με την πραγματοποίηση μικρότερων «καλαθιών» αγορών, είτε με τη διάθεση χρημάτων σε άλλα αγαθά ή υπηρεσίες. Σε σχέση με τα άλλα σημεία πώλησης, το αρτοπωλείο φούρνος καταγράφει τον μεγαλύτερο αριθμό ετήσιων επισκέψεων με 10, ακολουθεί το καφέ με 6, το μίνι μάρκετ/περίπτερο με 5,5 και μετά τα εξειδικευμένα σημεία πώλησης με περίπου 4 επισκέψεις ανά μήνα.
Επισκέψεις
Βασικό κριτήριο-παράγοντας επιλογής τροφίμων
Στο παραπάνω σχήμα αποτυπώνεται μία διαφοροποίηση της τάσης του κοινού σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Στο σχήμα καταγράφει διαχρονικά τους παράγοντες που επηρεάζουν τους καταναλωτές τα τελευταία χρόνια σε σχέση με την επιλογή τροφίμων. Η χρηματική δαπάνη παραμένει το βασικό κριτήριο με 47%, αλλά με σημαντική μείωση σε σχέση με το 2024. Παράλληλα η ποιότητα είναι το κύριο κριτήριο για το 30% των καταναλωτών, αλλά αυξάνεται σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Άρα τον τελευταίο χρόνο καταγράφεται σταδιακή αποκλιμάκωση στη σημασία που δίνουν οι καταναλωτές στην τιμή των προϊόντων σε σχέση με το 2024, με την «ψαλίδα» ανάμεσα σε σχέση με την ποιότητα κριτήρια να κλείνει σημαντικά. Σημειώνεται βέβαια ότι τα κριτήρια απέχουν σημαντικά μεταξύ τους σε σχέση με παλαιότερες μετρήσεις, οπότε και ήταν πρακτικά ισοδύναμα.
Απόψεις σε σχέση με τις προσφορές
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι οι καταναλωτές σταθερά την τελευταία διετία δηλώνουν ότι προτιμούν χαμηλές τιμές παρά προσφορές. Ενώ από το 2017 έως το 2022, πρακτικά η πλειοψηφία των καταναλωτών δήλωνε ότι προτιμά προσφορές παρά χαμηλές τιμές (υπήρχε και ένα σημαντικό αδιάφορο ποσοστό), από το 2023 και μετά αυτό έχει αλλάξει μα την πλειοψηφία πλέον των καταναλωτών να μην προτιμάει προσφορές, και μόλις 19% να απαντά θετικά. Παράλληλα όμως, παραμένει πλειοψηφικό το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι κυνηγάει ενεργά τις προσφορές στο σούπερ μάρκετ.
Συγκεκριμένα καταγράφηκε ένα ποσοστό 58% στην τελευταία μέτρηση, σχετικά αμετάβλητο την τελευταία 5ετία. Πρακτικά δηλαδή οι καταναλωτές αξιοποιούν τις προωθητικές ενέργειες στις αγορές τους στο σούπερ μάρκετ, αλλά θα προτιμούσαν αντί για τις εκπτώσεις αυτές πιο χαμηλές τιμές.
Οπως διαπιστώνει το ΙΕΛΚΑ, είναι εμφανές ότι οι τάσεις στην αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών στα σούπερ μάρκετ έχουν μεταβληθεί ελαφρώς το 2025 με μία τάση σταδιακής επιστροφής στην κανονικότητα.