Τα «προϊόντα» του Πολιτισμού, των Γραμμάτων και Τεχνών, έχουν μια πρόδηλη γενναιοδωρία: επιστρέφουν πλούτο στο πολλαπλάσιο του ενδιαφέροντός μας. Αυτή η πραγματικότητα αγνοείται, εν πολλοίς, από την πολιτική παροχών στον τόπο μας.
Επειδή δυσκολευόμαστε να «μετρήσουμε» - να ποσοτικοποιήσουμε αυτόν τον πλούτο δεδομένου ότι δεν είναι (μόνον) υλικός ώστε να μεταφράζεται άμεσα σε οικονομικό αποτέλεσμα κατά τη λογική της “ανάπτυξης”, παραβλέπουμε τη σημασία αυτών των «προϊόντων» για την κοινωνική ευημερία και πρόοδο.
Του Γιάννη Ρούντου*
Αξίζει να διαβάσετε αυτή την πληροφορία για τη σχετική ευαισθησία στη Δανία. Η σύγχρονη κουλτούρα της και η διακυβερνητική σοβαρότητα δηλοί την αντίληψη και “επένδυση” πάνω στις αξίες του Πολιτισμού: μηδενικός ΦΠΑ στα βιβλία. Αντιγράφω από την αναφορά της πληροφορίας (Diastixo.gr: https://diastixo.gr/epikaira/eidiseis/25132-dania-mhdenizei-fpa-vivlia):
Η κυβέρνηση της Δανίας αποφάσισε, έπειτα από διαβουλεύσεις, να μηδενιστεί ο ΦΠΑ στα βιβλία, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στο εξαιρετικά υψηλό 25%, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η «αναγνωστική κρίση» που καταγράφεται στη χώρα.
Το μέτρο αυτό αναμένεται να επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό με περίπου 44,2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, όμως εκτιμάται ότι θα έχει πολλαπλά οφέλη ειδικά για τους νέους και τις νέες της Δανίας, καθιστώντας τα βιβλία πιο προσβάσιμα σε αυτούς/-ές, που σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ παρουσιάζουν ολοένα και χαμηλότερα επίπεδα ανάγνωσης και κατανόησης.
«Η αναγνωστική κρίση δυστυχώς έχει διευρυνθεί τα τελευταία χρόνια», παραδέχτηκε ο υπουργός Πολιτισμού της Δανίας, Γιάκομπ Ένγκελ-Σμιτ, ο οποίος δήλωσε ιδιαίτερα περήφανος για την απόφαση αυτή, εξηγώντας: «Δεν καταφέρνει κανείς κάθε μέρα να πείσει τους/τις συναδέλφους του ότι τέτοια μαζικά ποσά πρέπει να δαπανηθούν ως επένδυση στην κατανάλωση και τον πολιτισμό των Δανών».
Στη χώρα μας (Κεφάλαιο Α' «Αγαθά» του Παραρτήματος ΙΙΙ του Κώδικα Φ.Π.Α.) -εδώ κι αν δεν χρειάζεται να μιλήσουμε για «αναγνωστική κρίση» - εφαρμόζεται συντελεστής ΦΠΑ 6%, στα «βιβλία και βιβλία για παιδιά και σε οπτικές ή ακουστικές εκδόσεις τους, στις εφημερίδες και περιοδικές εκδόσεις τυπωμένες, έστω και εικονογραφημένες ή με διαφημίσεις, καθώς και στη μουσική χειρόγραφη ή τυπωμένη, εικονογραφημένη ή μη έστω και δεμένη».
Δεν είναι καιρός να συζητήσουμε και στην Ελλάδα τον μηδενικό ΦΠΑ στο βιβλίο; Προφανώς, δεν αρκεί μόνον η κατάργηση του ΦΠΑ για να στραφεί ο «καταναλωτής» στο βιβλίο. Θα πρέπει να συντρέξουν πλείστοι όσοι παράγοντες, που χαρακτηρίζουν τον Πολιτισμό και δημιουργούν «τάση», καθώς η παιδεία είναι πολυπαραγοντική ανάγκη και αποτέλεσμα.
* Ο Γιάννης Ρούντος διετέλεσε στέλεχος επί 40ετία στην επιχειρηματική κοινότητα, με αναγνωρισμένο διοικητικό έργο ευρέως φάσματος στους τομείς για τις Εταιρικές Υποθέσεις, την Επικοινωνία & Δημόσια Εικόνα και την Εταιρική Ευθύνη & Βιώσιμη Ανάπτυξη. Μετά την ολοκλήρωση της επαγγελματικής διαδρομής του δραστηριοποιείται σε θέματα για τον Πολιτισμό και τη Βιωσιμότητα.