Προκαταβολή 13% του συνολικού ποσού που τους έχει κατανεμηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ θα λάβουν οι χώρες – μέλη με την έγκριση των εθνικών σχεδίων τους, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα χρήματα θα αρχίσουν να διατίθενται όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να στηρίξουν την αρχική ανάκαμψη της οικονομίας.
Αυτό προβλέπεται στην πολιτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την οποία καλωσόρισε με ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην ανακοίνωση της Κομισιόν τονίζεται ότι το Ταμείο Ανάκαμψης είναι το βασικό μέσο του σχεδίου της ΕΕ για να βγει αυτή ισχυρότερη από την τρέχουσα κρίση, καθώς προβλέπει τη διάθεση συνολικού ποσού 672,5 δισ. ευρώ με τη μορφή επιχορηγήσεων και δανείων για τη στήριξη μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων από τα κράτη – μέλη.
Η πολιτική συμφωνία, η οποία πρέπει να λάβει την τελική έγκρισή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, προβλέπει ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα διαρθρώνεται γύρω από τους εξής άξονες:
- την πράσινη μετάβαση
- τον ψηφιακό μετασχηματισμό
- την έξυπνη, βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη και απασχόληση
- την κοινωνική και περιφερειακή συνοχή
- τις πολιτικές για την επόμενη γενιά, τα παιδιά και τους νέους, περιλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων
Με βάση τη συμφωνία, τουλάχιστον το 37% των δαπανών κάθε εθνικού σχεδίου ανάκαμψης θα πρέπει να στηρίζουν τους στόχους για το κλίμα, ενώ τουλάχιστον το 20% των δαπανών θα πρέπει να στηρίζουν την ψηφιακή μετάβαση. Τα σχέδια ανάκαμψης αναμένεται να συμβάλλουν και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των δυσκολιών που καταγράφονται στις συστάσεις για κάθε κράτος – μέλος στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου, το οποίο αποτελεί το πλαίσιο για τον συντονισμό των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών στην ΕΕ.
Η συμφωνία επιφυλάσσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έναν ισχυρό ρόλο στη διακυβέρνηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένας τακτικός «διάλογος για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα» θα δίνει τη δυνατότητα στο Κοινοβούλιο να καλεί την Κομισιόν για τη συζήτηση διάφορων θεμάτων σχετικών με το Ταμείο.
Το κείμενο του κανονισμού θα πρέπει να οριστικοποιηθεί σε τεχνικό επίπεδο και στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να το εγκρίνουν επίσημα, ώστε ο κανονισμός να τεθεί σε ισχύ το συντομότερο δυνατό. Αφού τεθεί ο κανονισμός σε ισχύ, τα κράτη – μέλη θα μπορούν να υποβάλλουν τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης.