Εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες που διαθέτουν αγροτεμάχια μικρότερα των 4 στρεμμάτων (δηλαδή οικόπεδα 750, 1.200 και 2.000 τετραγωνικών μέτρων σε εκτός σχεδίου περιοχές) κάθονται σε… ανάμενα κάρβουνα. Κι αυτό επειδή όσοι θέλουν να χτίσουν και να αξιοποιήσουν την περιουσία τους έχουν στη διάθεσή τους λιγότερο από τρεις μήνες (για την ακρίβεια η προθεσμία λήγει στις 9 Δεκεμβρίου 2022) για να εκδώσουν την απαραίτητη οικοδομική άδεια. Ετσι, όπως εξηγούν πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, αν δεν παραταθεί η προαναφερόμενη ημερομηνία, η αξία της περιουσίας όσων διαθέτουν αγροτεμάχια 750, 1.200 και 2.000 τετραγωνικών μέτρων κυριολεκτικά… εξαερώνεται.
Κι αυτό διότι αν δεν δοθεί άμεση λύση στο πρόβλημα αυτό, οι μικρές περιουσίες θα απαξιωθούν πλήρως, ενώ οι μεγάλες ιδιοκτησίες θα γίνουν ακόμη μεγαλύτερες, μιας και όσοι ιδιοκτήτες δεν έχουν τη δυνατότητα να βγάλουν οικοδομική άδεια (έως το τέλος του χρόνου) θα αναγκαστούν να πουλήσουν την περιουσία τους «για να ένα κομμάτι ψωμί», για προσάρτηση στις μεγαλύτερες. Ετσι, οι μεγάλοι (ιδιοκτησιακά) θα γίνουν ακόμη μεγαλύτεροι, και οι άλλοι δεν θα μπορούν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους με κανέναν τρόπο.
Ηδη, η ΠΟΜΙΔΑ με επιστολή που έστειλε στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζητά την κατάργηση της ρύθμισης με την οποία οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν οικόπεδα μικρότερα των 4 στρεμμάτων χάνουν τη δυνατότητα δόμησης εάν δεν εκδώσουν οικοδομική άδεια έως τις 9 Δεκεμβρίου 2022. Και στην περίπτωση που δεν καταργηθεί η ρύθμιση, από την ΠΟΜΙΔΑ ζητούν διετή παράταση της προθεσμίας.
Δεν έχει κλειδώσει η παράταση
Κατά τις ίδιες πηγές, την ανάγκη να δοθεί παράταση στην κατά παρέκκλιση εκτός σχεδίου δόμηση αναγνωρίζουν και από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ωστόσο, όπως λένε, μέχρι στιγμής, δεν έχει κλειδώσει κάποια απόφαση για παράταση (ή όχι) της εκτός σχεδίου κατά παρέκκλιση δόμησης. Στο μεταξύ, όπως αναφέρει, μιλώντας στα « ΝΕΑ», ο πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Διπλωματούχων Αγρονόμων – Τοπογράφων Μηχανικών Μιχάλης Καλογιαννάκης, στις περισσότερες περιοχές της χώρας η έκδοση οικοδομικών αδειών είναι ουσιαστικά παγωμένη.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί πως οι ιδιοκτήτες μπορούν να καταθέσουν αίτημα για έκδοση άδειας δόμησης, αλλά το πιο πιθανό είναι, όπως επισημαίνει ο Μιχάλης Καλογιαννάκης, να μην εκδοθεί γιατί δεν είναι ξεκάθαρα πράγματα. Για τον λόγο αυτό, όπως λέει, έχουν παγώσει οι μεταβιβάσεις ακινήτων, διότι δεν είναι σίγουρο αν μπορούν να χτίσουν, και επομένως είναι αβέβαιη η αξία τους. Επιπλέον, πολλοί ιδιοκτήτες δεν έχουν γνώση της προθεσμίας ούτε καν του νέου νόμου και θα βρεθούν προ εκπλήξεως όταν θελήσουν να οικοδομήσουν ή να πουλήσουν.
Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, το πάγωμα των οικοδομικών αδειών οφείλεται επίσης στη μη ολοκλήρωση (ακόμη) των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (η εκπόνηση έχει φτάσει κατά το ΥΠΕΝ στο 70%), στην καθυστέρηση της εξέτασης των αντιρρήσεων των δασικών χαρτών, αλλά και στη μη ολοκλήρωση της αναγνώριση ως κοινόχρηστων πολλών δρόμων που έχουν κατασκευαστεί από τους Δήμους. Σημειώνεται πως οι δρόμοι αυτοί, σύμφωνα με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (πρόκειται για την απόφαση 848/2018) θεωρούνται ιδιωτικοί και απαγορεύεται η οικοδόμηση των γηπέδων που έχουν πρόσωπο σε αυτούς και έχουν εμβαδόν μικρότερο των 4.000 τετραγωνικών μέτρων.
Πως κατοχυρώνεται
Με βάση τα όσα ισχύουν σήμερα, η κατάσταση έχει ως εξής: οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν αγροτεμάχια μικρότερα των 4 στρεμμάτων, που μέχρι την έναρξη της ισχύος του νέου νόμου θεωρούνται κατά παρέκκλιση άρτια και οικοδομήσιμα, θα μπορούν να προβούν σε έκδοση οικοδομικής άδειας μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου 2022, για να κατοχυρώσουν το δικαίωμα ανέγερσης εντός τεσσάρων ετών από την ημερομηνία έκδοσης της άδειας.
Παράταση στην ημερομηνία αυτή ισχύει μόνο για την προσκόμιση δικαιολογητικών για την έκδοση της οικοδομικής άδειας, που έχουν ζητηθεί εμπρόθεσμα από τις διάφορες αρμόδιες Αρχές, και αυτή όμως δεν αμβλύνει το πρόβλημα.
Επιπλέον, με το νέο σκηνικό που έχει διαμορφωθεί, η ανώτατη επιτρεπόμενη δόμηση για κατοικία στις εκτός σχεδίου περιοχές (έως το τέλος του χρόνου) μειώθηκε σε 86 έως τα 186 τετραγωνικά μέτρα, ενώ η έκδοση των οικοδομικών αδειών για τις περιοχές αυτές επιβαρύνεται με νέο τέλος 250 έως 5.000 ευρώ. Μετά την 9η Δεκεμβρίου 2022, όσοι διαθέτουν οικόπεδα 750, 1.200, 2.000 και 4.000 τετραγωνικών μέτρων δεν θα μπορούν να εκδώσουν οικοδομική άδεια.
Οσοι ιδιοκτήτες δεν εκδώσουν οικοδομική άδεια έως τότε, θα πρέπει να περιμένουν την εκπόνηση του Τοπικού ή Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Δημοτικής Ενότητας στην οποία ανήκουν, προκειμένου να καθοριστούν οι όροι δόμησης και οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης στην περιοχή τους.