H «κατάρα» του Οκτώβρη χτύπησε και πάλι, καθώς η αναζωπύρωση της πανδημίας σε Ευρώπη και Αμερική προκάλεσε ένα κύμα πωλήσεων μετοχών ανά τον κόσμο, καθώς οι επενδυτές προσπαθούν να σταθμίσουν τις επιπτώσεις στο οικονομικό πεδίο.
Όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι το δεύτερο κύμα θα είναι χειρότερο από το πρώτο και είναι πιθανόν ότι θα έρθει ένα δεύτερο κύμα ύφεσης, με σοβαρές συνέπειες για τις επιχειρήσεις, αλλά και για τους κρατικούς προϋπολογισμούς που θα πάρουν πάνω τους το κόστος της στήριξης.
Η κρατούσα εκτίμηση είναι ότι οι αγορές θα «ζοριστούν», αλλά την ίδια στιγμή εκλαμβάνεται ως δεδομένο ότι η επιδημιολογική και οικονομική επιδείνωση θα αντιμετωπιστεί και αυτή τη φορά με ισχυρά μέτρα στο νομισματικό πεδίο, με «τύπωμα» χρήματος και ίσως μείωση των επιτοκίων -αρνητικών αυτή τη στιγμή στην Ευρωζώνη. Επίσης, είναι ήδη εκπεφρασμένη η πρόθεση των κυβερνήσεων, τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ να στηρίξουν την οικονομία με νέες παρεμβάσεις και διοχέτευση κρατικού χρήματος, κάτι που θεωρείται βέβαιο ότι θα λειτουργήσει θετικά για τις μετοχές.
«Δεν υπάρχει άλλη επιλογή» μας έλεγε Έλληνας μάνατζερ που διαχειρίζεται επενδύσεις για λογαριασμό επενδυτικής τράπεζας του εξωτερικού, ο οποίος είχε προβλέψει το φετινό ράλι των χρηματιστηρίων -μάλιστα είχε προχωρήσει σε αγορές μετοχών τη «Μαύρη Δευτέρα» του περασμένου Μαρτίου, όταν ο δείκτης βαρόμετρο S&P500 έχανε 20% από τα υψηλά του.
«Οι κεντρικές τράπεζες θα διοχετεύουν όσο χρήμα χρειάζεται» -μας είπε το βράδυ της Τετάρτης. «Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα ρίχνει χρήμα στην αγορά, διευκολύνοντας τις κυβερνήσεις να δανειστούν για να χρηματοδοτήσουν μέτρα στήριξης. Αυτή τη στιγμή ουδείς σκέφτεται το νέο δημόσιος χρέος που δημιουργείται και αυτό δεν απασχολεί ούτε τις αγορές. Αντίθετα, εάν οι κυβερνήσεις σταματούσαν να στηρίζουν τις οικονομίες με νέο χρέος, αυτό θα ανησυχούσε τις αγορές».
«Επομένως, το βασικό μακροχρόνιο ανοδικό σενάριο για τις μετοχές δεν αλλάζει, αφού η ρευστότητα και τα μέτρα στήριξης (stimulus) λειτουργούν ανοδικά για τις μετοχές. Ασφαλώς θα υπάρξει μια διόρθωση, ίσως και σημαντική, αφού οι τιμές ήταν πολύ ψηλά για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Αλλά η πτώση αυτή θα είναι ευκαιρία για αγορές και για ένα ξεκαθάρισμα των χαρτοφυλακίων», είναι το συμπέρασμα του.
Βέβαια, όπως επισημαίνει, η αγορά έχει ήδη κάνει ένα σημαντικό διαχωρισμό: Τους κλάδους που τελικά ευνοούνται από την δύσκολη συγκυρία, όπως τις μετοχές τεχνολογίας και του ιατροφαρμακευτικού κλάδου, αλλά και εκείνους όπως ο τουρισμός, το λιανικό εμπόριο, κάποιοι τομείς των μεταφορών οι οποίοι θα συνεχίσουν να υποφέρουν.
Τα κέρδη των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας δείχνουν ότι οι αποτιμήσεις τους είναι δικαιολογημένες και δεν «φοβούνται» τίποτα εκτός από την περίπτωση που θα απειληθεί το μονοπώλιο που έχουν η κάθε μια στον τομέα τους.