Καθημερινά η οικονομία και η κοινωνία εκπέμπουν μηνύματα, τα οποία καλούν τον Μητσοτάκη σε διορθωτικές κινήσεις, αν δεν θέλει να δει... εκπλήξεις στις εκλογές του 2027.
Γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης
Από τη στήλη, έχουμε αναφέρει πολλές φορές ότι το 2027 αποτελεί έτος-ορόσημο για την πορεία της χώρας από το 2031 και μετά, όταν θα αρχίσει η αποπληρωμή των δανείων προς τους Ευρωπαίους πιστωτές της χώρας. Η πολιτική σταθερότητα και οι επιτυχίες της οικονομικής πολιτικής της περιόδου 2019-2025 δεν μπορούν να πάνε στράφι. Αυτό πρέπει να το έχουν συνειδητοποιήσει ο "νοικοκύρης του σπιτιού" Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά και οι "ένοικοι", δηλαδή οι υπουργοί και τα στελέχη του που ασκούν διοίκηση. Αν δεν το έχουν συνειδητοποιήσει, τότε η Ελλάδα σχετικά γρήγορα θα γίνει και πάλι ένα... ακυβέρνητο καράβι!
Οι δημοσκοπήσεις έχουν πολλές αναγνώσεις και εξαρτάται πώς τις αναλύουν οι πρωταγωνιστές. Για παράδειγμα, η Νέα Δημοκρατία παραμένει πρώτο κόμμα με διαφορά από το δεύτερο, αλλά έχει υποστεί απώλειες άνω του 40% από το 2023, ενώ ο Μητσοτάκης παρουσιάζει μεγάλη πτώση σε επίπεδο δημοφιλίας και καταλληλότητας για την πρωθυπουργία, σε σχέση με την εικόνα που είχε πριν. Αναμφίβολα, στο μέσο μια δεύτερης κυβερνητικής θητείας είναι λογικό να συνυπάρχουν η φθορά, η απογοήτευση και η αδιαφορία. Το θέμα είναι ο τρόπος με τον οποίο ο Μητσοτάκης θα βγει δυναμικά μπροστά για να κερδίσει ψήφους απ΄ όλες τις επαγγελματικές και κοινωνικές ομάδες. Η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι η κυβέρνηση αποτελεί μια δουλεμένη και φθαρμένη Μερσεντές, η οποία χρειάζεται... συνεργείο, αλλά, σε κάθε περίπτωση είναι καλύτερη από ένα καινούριο... Lada!
Πριν από μερικές ημέρες, οι τραπεζικές χρεώσεις στα ΑΤΜ από θυγατρική συστημικής τράπεζας, ήταν αρκετή για να κινητοποιήσει την κυβέρνηση. Ήρθε η τροπολογία για τις προμήθειες και τα πράγματα μπήκαν στη θέση τους. Η αντίδραση ήταν άμεση και δεν έγινε ζημιά. Παράλληλα, σε ένα άλλο... μέτωπο, είχαμε την αιφνιδιαστική κίνηση μιας... χούφτας "αγωνιστών", οι οποίοι μπλοκάρισαν την έξοδο Ισραηλινών τουριστών στη Σύρο. Εκεί το θέμα... χάθηκε. Δεν συνέβη το ίδιο στη Ρόδο, καθώς μετά το... κράξιμο που έφαγε η κυβέρνηση λόγω Σύρου, κινητοποιήθηκαν οι αρμόδιες αρχές για να βάλουν τους "αγωνιστές" στη θέση τους. Τα ίδια πρέπει να γίνουν στα πανεπιστήμια, όπου η μηδενική ανοχή στην αλητεία πρέπει να είναι αυτονόητη και να μην αποτελεί αντικείμενο συζήτησης ή... απολογίας προς τα περιθωριακά στοιχεία και τους πολιτικούς προστάτες τους. Στο θέμα της εγκληματικότητας, οι επιτυχίες είναι πολλές και σε σημαντικό βαθμό έχουν περιορίσει την ανασφάλεια που αισθάνονται οι πολίτες. Άρα, στο πεδίο αυτό κάτι καλό γίνεται.
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση πρέπει να προλαμβάνει και όχι να τρέχει αφού γίνει η ζημιά. Επιπλέον, πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι... απαγορεύεται να προκαλέσει η ίδια κάποια ζημιά. Για παράδειγμα, στο θέμα της ακίνητης περιουσίας, όλα τα μέτρα κατά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, μάλλον πήγαν στον... κουβά, καθώς το... Airbnb δεν αποτελεί την αιτία για την άνοδο των ενοικίων, αλλά τα εκατοντάδες χιλιάδες κλειστά ακίνητα, που παραμένουν σε αυτήν την κατάσταση για κάποιους σοβαρούς λόγους. Ελπίζουμε ότι η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε... ανόητες κινήσεις για να φορολογήσει το σπίτι που βρίσκεται στην... Κάτω Τραχανοπλαγιά και έχει αφεθεί στην τύχη του από τότε που το εγκατέλειψε ο παππούς όταν ήταν νέος, ώστε να κατέβει στην πόλη και να έχει μια καλύτερη ζωή. Το ίδιο ισχύει και για τον εξοργισμένο ιδιοκτήτη που εγκατέλειψε την Κυψέλη για να πάει να ζήσει στο νησί και δεν θέλει να βάλει μέσα νοικάρη, καθώς έχει "καεί".
Ο Μητσοτάκης και η κυβέρνηση έχουν προκαλέσει ρωγμές στο φιλελεύθερο αφήγημα. Οι επαγγελματίες και οι μικροεπιχειρηματίες θεωρούν ότι βρίσκονται υπό διωγμό. Και δεν αναφερόμαστε στους ελέγχους από την Εφορία ή την Επιθεώρηση Εργασίας. Δεχόμαστε ότι πρέπει να γίνουμε ένα οργανωμένο κράτος όπως στο εξωτερικό, με ελέγχους και όλα τα σχετικά. Μιλάμε για την ηλεκτρονική γραφειοκρατία και τις συνεχείς επιβαρύνσεις, οι οποίες "χλαπακιάζουν" τα όποια οφέλη από τις φορολογικές παρεμβάσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Ελπίζουμε ότι το πρόβλημα θα διορθωθεί με τα μέτρα που θα ανακοινώσει ο Μητσοτάκης τον Σεπτέμβριο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Εξάλλου, η κυβέρνηση θα κριθεί και από τα μέτρα που θα λάβει υπέρ της ιδιοκτησίας, τόσο σε επίπεδο φορολογίας ενοικίων, όσο και σε επίπεδο κατασκευαστικής και οικοδομικής δραστηριότητας. Εδώ φαίνεται ότι έχει γίνει μεγάλη ζημιά. Η Ελλάδα, μια σεισμογενής χώρα, που έχει ανάγκη από πολλές νέες οικοδομές, ώστε να περιοριστεί η στεγαστική κρίση μέσω της αυξημένης προσφοράς, παρουσιάζει αυτή τη στιγμή καθίζηση στην οικοδομική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του φετινού Απριλίου από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, οι άδειες ήταν μειωμένες κατά 17,3% και αντιστοιχούσαν σε μειωμένη επιφάνεια κατά 32,2% και μειωμένο όγκο 33,8%, σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Ανάλογη είναι η πορεία στο διάστημα Μαίου 2024-Απριλίου 2025 με μείωση 7,7% στις οικοδομικές άδειες, 10,3% στην επιφάνεια και 9,2% στον όγκο, ενώ σε επίπεδο τετράμηνου Ιανουαρίου-Απριλίου 2025, τα ποσοστά πτώσης είναι 26,2%, 40,5% και 33,2%, αντίστοιχα. Θα αναρωτηθεί κάποιος τι έχουν τα... έρμα και ψοφάνε;
Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, η μη πειστική ρύθμιση για τη δόμηση σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων καθώς υπάρχει ανασφάλεια για τον χρόνο και το περιεχόμενο σύνταξης των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων, ο διωγμός των επενδυτών που τοποθετούν κεφάλαια σε projects βραχυχρόνιας μίσθωσης με έξτρα επιβαρύνσεις (Τέλος Επιτηδεύματος, Τέλος Παρεπιδημούντων, Τέλος Κλιματικής Αλλαγής και γενικώς... τέλος), πλήττουν την εικόνα της φιλελεύθερης Νέας Δημοκρατίας.
Η στροφή προς... σοσιαλκομμουνιστικές επιλογές είναι πολλαπλώς επιζήμια. Φεύγουν απογοητευμένοι και αδιάφοροι νοικοκύρηδες που ψήφισαν τη ΝΔ, ενώ δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το κόμμα ωφελείται από τους αδύναμους που υποτίθεται ότι ευνοούνται από τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Επιπλέον, όποιος παρεμβαίνει σε μια ελεύθερη οικονομία προσπαθώντας να εφαρμόσει μέτρα μικτής οικονομίας που... αλληθωρίζουν προς τον σοσιαλκομμουνισμό, τότε στο τέλος το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό. Είναι σαν να βάζεις στη χύτρα ταχύτητος ένα νόστιμο κομμάτι μοσχαρίσιο κρέας, να προσθέτεις πατάτες, καρότα και κολοκύθια, αλλά στο τέλος να θέλεις να κάνεις... αλχημείες, προσθέτοντας πορτοκάλια, μπανάνες και ζάχαρη! Προφανώς αυτό που θα... φας όταν σερβιριστεί το... φαί, θα είναι κάτι παραπάνω από... αηδιαστικό!
Ο Μητσοτάκης έχει μια μεγάλη ευκαιρία από τον Σεπτέμβριο, ώστε να σηματοδοτήσει μια ουσιαστική στροφή προς τον φιλελευθερισμό χωρίς αμφισημίες, παρενθέσεις, αστερίσκους και... τσιριτσάντζουλες! Αν δεν το πράξει, η Νέα Δημοκρατία θα χάνει "δικούς της" και δεν θα κερδίζει από τη "δεξαμενή" των αναποφάσιστων ή και των άλλων κομμάτων. Πρέπει να αποδείξει ότι ευνοεί την επιχειρηματικότητα και προστατεύει την ιδιοκτησία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να επικρατήσει η ασυδοσία και να εγκαταλειφθούν οι αδύναμοι. Όταν χτυπάς την ιδιοκτησία θα το βρεις μπροστά σου, καθώς το "κόμμα" των ιδιοκτητών είναι το μεγαλύτερο στην Ελλάδα. Όταν αναφερόμαστε στην οικοδομή και γενικά στα ακίνητα, πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας την κινητοποίηση κεφαλαίων για την αξιοποίηση τους και την ενίσχυση της κατασκευαστικής δραστηριότητας, καθώς είμαστε μια σεισμογενής χώρα, ενώ τα οφέλη για τα δημόσια ταμεία είναι τεράστια. Αν στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν ως... φυσιολογική την κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας, τότε μάλλον υπάρχει διαφορά αντίληψης, σχετικά με το τι φταίει και έχουμε αυτήν την απογοητευτική εικόνα.
Η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης έχει φτάσει σε ένα σημείο επικίνδυνης κόπωσης. Πολλές μεταρρυθμίσεις έχουν πολιτικός κόστος, αλλά η κυβέρνηση διατείνεται ότι θα προχωρήσουν. Το χειρότερο απ΄ όλα είναι να προχωρήσουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις που θα διευκολύνουν την περαιτέρω φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και την ίδια στιγμή, η ιδιοκτησία να βρίσκεται "με την πλάτη στον τοίχο". Κάτι δεν γίνεται σωστά και αυτό πρέπει να διορθωθεί.
Ο Μητσοτάκης κοιτάζει πάντα προς το κεντρώο ακροατήριο και πολύ καλά κάνει. Θέλει να έχει πρόσβαση σε ένα ζωτικό χώρο όπου επικρατούν το μέτρο και ο ρεαλισμός, καθώς αυτό εκλέγει το πρώτο κόμμα και δίνει κυβέρνηση. Το ακροατήριο αυτό είναι και ώριμο και διψασμένο να αποδεχθεί φιλελεύθερες παρεμβάσεις στην οικονομία. Από την άλλη, εκτιμούμε ότι αυτό το ακροατήριο δεν είναι διατεθειμένο να αποδεχθεί πρακτικές που θυμίζουν... σοσιαλκομμουνισμό! Δεν ξέρουμε τι σκέφτονται στο Μαξίμου και στην κυβέρνηση, αλλά μάλλον ο Μητσοτάκης πρέπει να το πάρει... αλλιώς.
Προ ημερών δημοσιεύτηκαν τα στοιχεία με τις καταθέσεις στο τραπεζικό σύστημα στο τέλος του περασμένου Ιουνίου. Καταγράφηκε νέο υψηλό σχεδόν 15 ετών. Υπάρχει χρήμα για να διοχετευτεί στην οικονομία και να μη μείνει παρκαρισμένο στις μηδενικές αποδόσεις των καταθέσεων. Αυτό και μόνο το στοιχείο θα έπρεπε να έχει σημάνει συναγερμό στην κυβέρνηση για να διαμορφωθεί μια λίστα... προκλητικά φιλοεπενδυτικών μέτρων, ώστε η οικονομία να λάβει πιο ισχυρή ώθηση. Δεν γίνεται να έχεις μεγάλες προσδοκίες, όταν η οικοδομή καταρρέει και τα μέτρα που λαμβάνεις προκαλούν απογοήτευση στην αγορά.
Από τα παραπάνω είναι προφανές ότι η κυβέρνηση πρέπει να διαμορφώσει μια... φιλελευθεροδεξιά ατζέντα, καθώς είναι η μόνη, που μπορεί να στείλει τα μηνύματα ρεαλισμού που απαιτεί η τρέχουσα συγκυρία. Απαιτούνται μέτρα μεγιστοποίησης του οφέλους για την οικονομία, αλλά επιβάλλεται και η εμπέδωση της πεποίθησης ότι ζούμε σε μια χώρα, η οποία προστατεύει τα σύνορα της και λαμβάνει μέριμνα για την εσωτερική ασφάλεια και τάξη. Όλα τα υπόλοιπα πειράματα, όπου το μείγμα περιλαμβάνει περισσότερη... κομμουνιστική "εσσάνς", οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε ένα "φαγητό", που θα είναι σκέτη... μάπα! Όπως ακριβώς όταν μαγειρέψεις μοσχαράκι και βάλεις μέσα στην κατσαρόλα μπανάνες και ζάχαρη...