Ο χώρος των πληρωμών αλλάζει με ταχείς ρυθμούς, καθώς οι τράπεζες στρέφονται στη βελτίωση της εμπειρίας του καταναλωτή και στην υιοθέτηση πιο ευέλικτων ψηφιακών λύσεων. Οι συναλλαγές μέσω κινητού αυξάνονται σταθερά, αν και η υιοθέτησή τους εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικές διαφορές από χώρα σε χώρα μέσα στην Ευρώπη. Οι τεχνολογικές εξελίξεις μεταμορφώνουν ολοένα και περισσότερο την καθημερινότητα, επηρεάζοντας ακόμη και τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες πραγματοποιούν τις αγορές τους. Οι πληρωμές μέσω κινητών συσκευών ενισχύονται σημαντικά, καθώς όλο και περισσότεροι χρησιμοποιούν smartphones, smartwatches ή άλλες έξυπνες συσκευές για να ολοκληρώνουν συναλλαγές.
Το 2024, το 6% όλων των πληρωμών σε σημεία πώλησης στην Ευρωζώνη πραγματοποιήθηκε μέσω εφαρμογών κινητού, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 7% της συνολικής αξίας — ένα εντυπωσιακό άλμα από το 1% του 2019, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Οι πληρωμές μέσω κινητών συσκευών περιλαμβάνουν συναλλαγές με τη χρήση τηλεφώνου, έξυπνου ρολογιού, fitness band ή άλλης συσκευής συνδεδεμένης με ψηφιακό πορτοφόλι ή mobile εφαρμογή.
Παρότι η μετάβαση προς τις ψηφιακές πληρωμές επιταχύνεται, η ταχύτητα υιοθέτησης εξακολουθεί να διαφέρει σημαντικά. Στη ζώνη του ευρώ, το 2024 το 75% των καθημερινών πληρωμών πραγματοποιήθηκε σε φυσικά POS, το 21% έγινε διαδικτυακά, ενώ το 4% αφορούσε μεταφορές από άτομο σε άτομο. Σε όρους αξίας συναλλαγών, το 58% πραγματοποιήθηκε σε POS, το 36% online και το 6% μέσω P2P με βάση τη μελέτη SPACE της ΕΚΤ.
Τα μετρητά εξακολουθούν να κυριαρχούν σε αριθμό συναλλαγών, καλύπτοντας το 52%, αν και αντιπροσωπεύουν μόλις το 39% της αξίας τους. Οι κάρτες συμμετέχουν στο 39% των συναλλαγών και στο 45% της συνολικής αξίας, γεγονός που δείχνει ότι χρησιμοποιούνται κυρίως για αγορές μεγαλύτερου ύψους. Οι πληρωμές μέσω κινητού αντιστοιχούν πλέον στο 6% των συναλλαγών και στο 7% της αξίας τους.
Ανάμεσα στις χώρες της ευρωζώνης, η Ολλανδία αποτελεί χαρακτηριστική εξαίρεση ως προς τον βαθμό ψηφιοποίησης των πληρωμών. Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της χώρας, η υιοθέτηση ανέπαφων πληρωμών μέσω κάρτας ή κινητού είναι εξαιρετικά υψηλή, καθώς οι καταναλωτές θεωρούν ότι οι συναλλαγές αυτές είναι γρηγορότερες και πιο πρακτικές σε σχέση με τα μετρητά ή τις παραδοσιακές συναλλαγές με χρεωστική κάρτα. «Στην Ολλανδία τα ποσοστά υιοθέτησης ψηφιακών μεθόδων πληρωμής, όπως οι ανέπαφες συναλλαγές με χρεωστική κάρτα ή έξυπνο κινητό, είναι πολύ υψηλά», δήλωσε εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας της Ολλανδίας (DNB) στο Euronews Business.
Στα φυσικά POS, οι πληρωμές μέσω κινητού αγγίζουν σχεδόν το 19% των συναλλαγών, ενώ η Ιρλανδία και η Φινλανδία καταγράφουν επίσης σημαντική υιοθέτηση, φτάνοντας το 10%.
Σλοβενία, Κροατία και Βέλγιο εμφανίζουν τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης, με τις κινητές πληρωμές να περιορίζονται στο 3% των συναλλαγών. Μεταξύ των μεγάλων οικονομιών της ΕΕ, μόνο η Ισπανία ξεπερνά τον μέσο όρο της ευρωζώνης με 7%. Η Γερμανία ευθυγραμμίζεται με το 6%, ενώ Γαλλία και Ιταλία παραμένουν χαμηλότερα. Σε όρους αξίας συναλλαγών, η Ολλανδία προηγείται με 17%, ακολουθούμενη από την Ισπανία με 12%, ενώ Κροατία, Βέλγιο, Πορτογαλία και Αυστρία σημειώνουν τα μικρότερα ποσοστά.
Ο ψηφιακός αλφαβητισμός και η αντίληψη για την άνεση και την ταχύτητα παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξάπλωση των πληρωμών μέσω κινητού. Για όσους έχουν υιοθετήσει τις έξυπνες συσκευές ως κύριο μέσο πληρωμής, η μεταφορά μετρητών ή κάρτας συχνά μοιάζει πλέον περιττή. Ωστόσο, για όσους δεν έχουν κάνει τη μετάβαση, οι ανησυχίες για την ασφάλεια αποτελούν σημαντικό εμπόδιο: ο φόβος για χακάρισμα αγγίζει το 28% και για απάτη το 27%, σύμφωνα με την έκθεση. Έτσι, η τεχνολογία προχωρά, αλλά η εμπιστοσύνη εξακολουθεί να καθορίζει τον ρυθμό με τον οποίο εξελίσσεται ο χάρτης των ψηφιακών πληρωμών.