Οι αναφορές των επικεφαλής μερικών από τις κορυφαίες τράπεζες του πλανήτη, όπως της J.P.Morgan, της Goldman Sachs και της Citibank συνεχίζουν να προειδοποιούν για ενδεχόμενη διόρθωση των αγορών, εξέλιξη που θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομία αφού θα πληγεί η ιδιωτική κατανάλωση που αυξομειώνεται ανάλογα με τον πλούτο που καταγράφεται από τις χρηματιστηριακές αξίες (negative wealth effect).
Του Δημήτρη Τζάνα
Μάλιστα, η πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο ΔΝΤ, η Ινδοαμερικανή Gita Gopinath υπολογίζει στα 35 τρις. δολάρια τις απώλειες πλούτου για την παγκόσμια οικονομία σαν αποτέλεσμα μιας σημαντικής διόρθωσης των αγορών.
Με την εκτίμηση που φιλοξενεί σε κεντρικό άρθρο του ο Economist να είναι προς την κατεύθυνση ενός ακραίου ενδεχομένου, όχι ωστόσο απίθανου αν συντρέξουν και άλλοι παράγοντες που ρίχνουν τη σκιά τους στις αγορές: η αδυναμία κορυφαίων δυτικών οικονομιών, των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ιαπωνίας να διαμορφώσουν προϋπολογισμούς που να πείθουν τις αγορές ότι θα τιθασεύσουν τα ελλείμματα και τα χρέη τους στο εγγύς μέλλον.
Και με κάποιες περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ να αποκαλύπτεται ότι έχουν σημαντικές επισφαλείς απαιτήσεις από «κακά δάνεια», αναγκάζοντας τον Jimmie Dimon να μιλήσει με πρωτόγνωρη ρητορική για το μέγεθος του κινδύνου για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Την ίδια ώρα, οι επενδυτικοί οίκοι είναι διχασμένοι σε σχέση με τις ευρωπαϊκές τράπεζες: η BofA θεωρεί ότι η επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομίας θα τις πλήξει προβλέποντας υποχώρηση των τιμών τους κατά 10% ως το τέλος του 2025. Από την άλλη πλευρά, η Deutsche Bank προβλέπει Year-end ράλι και εκρηκτική περαιτέρω άνοδο στις ευρωπαϊκές μετοχές το 2026, θεωρώντας επιπλέον ότι η Γερμανία μπορεί να αλλάξει!
Μάλιστα, η Κριστίν Λαγκάρντ χαιρέτισε τη δήλωση του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς σύμφωνα με την οποία στην Ευρώπη χρειαζόμαστε ένα ενιαίο χρηματιστήριο και μια ενιαία εποπτεία, υποδηλώνοντας ότι η Γερμανία είναι έτοιμη να αλλάξει το δέρμα της: να δεχθεί ενδεχομένως ακόμη και ευρωπαϊκό ομόλογο για την εκπλήρωση σημαντικών στόχων, όπως η αμυντική της θωράκιση.
Με τα παραπάνω δεδομένα υψηλών αβεβαιοτήτων και με το γεωπολιτικό σκηνικό να παραμένει ρευστό τόσο στη Μ. Ανατολή όπου η εκεχειρία παραβιάζεται όσο και στην Ουκρανία όπου ο πόλεμος συνεχίζεται, οι αγορές διατηρούν αξιοθαύμαστη ανθεκτικότητα.
Θυμίζοντας μάλιστα την ανάλογη ανθεκτικότητά τους στη δεκαετία του ’90 όταν ο τότε Πρόεδρος της Federal Alan Greenspan το 1996 μιλούσε για παράλογη ευφορία των αγορών (irrational exuberance). Με τη μεταβλητότητα να είναι ελεγχόμενη παρά την ανοδική κίνηση του δείκτη φόβου VIX και με τα μεγέθη των αποτελεσμάτων των εταιρειών στις ΗΠΑ να είναι ικανοποιητικά.
Παράλληλα, η αναζήτηση επενδυτικού καταφυγίου συνεχίζεται από όσους δεν επιθυμούν να αναλάβουν επενδυτικούς κινδύνους και αμφισβητούν την ασφάλεια των ομολόγων. Σαν αποτέλεσμα η ζήτηση για το χρυσό αυξάνεται με την τιμή του να αναμένεται σύντομα να ξεπεράσει και τα 4400 δολάρια/ουγκιά.
Το ελληνικό χρηματιστήριο προδόθηκε από τη ρηχότητά του με συνέπεια η νηοπομπή των 5 πτωτικών συνεδριάσεων της προηγούμενης εβδομάδος να οδηγήσει τον ΓΔ κάτω από τις 2000 μονάδες.
Οι ξένοι επενδυτές είναι χωρίς αμφιβολία οι επιθετικοί πωλητές των δεικτοβαρών τίτλων με την εξήγηση να σχετίζεται με διάφορους λόγους: με τη συνεχιζόμενη διάθεση κατοχύρωσης των υψηλών κερδών που έχουν καταγραφεί φέτος, ιδιαίτερα για τις τράπεζες.
Με την ενδεχόμενη έναρξη αποχώρησης από funds που δραστηριοποιούνται στο αναδυόμενο ελληνικό χρηματιστήριο ενόψει της αναβάθμισής του σε ανεπτυγμένο, με τη επόμενη κατηγορία διεθνών funds να αναμένεται να τοποθετηθούν στο προσεχές μέλλον καθώς η διαδικασία δεν είναι ανάλογη της σκυταλοδρομίας!
Επιπλέον, η διάταξη για τη διευκόλυνση της ολοκλήρωσης του deal της ΕΧΑΕ με το Euronext δημιούργησε καχυποψία για ενδεχόμενη μελλοντική εφαρμογή της και για άλλους τίτλους, όπως τον ΟΤΕ που έχει μητρική την Deutsche Telekom, οδηγώντας εκτός Χ.Α. και άλλους δεικτοβαρείς τίτλους.
Η συγχώνευση του ΟΠΑΠ με την Allwyn δυσαρεστεί όσους επέλεγαν τη μετοχή με κριτήριο τα υψηλά της μερίσματα, χαρακτηριστικό που πιθανότατα δεν θα χαρακτηρίζει το νέο φορέα. Και η Metlen θα χρειαστεί να προσπεράσει το σκόπελο της υποτιμητικής κερδοσκοπίας των λονδρέζικων funds μεταθέτοντας χρονικά την διαμόρφωση υψηλότερων τιμών στόχων.
Με αυτά τα δεδομένα, η ανάκτηση και διατήρηση των 2000 μονάδων του Γενικού Δείκτη συνιστά το βασικό στόχο, με την αναμέτρηση με τα υψηλά έτους να μετατίθεται χρονικά, αφού η τροφοδότηση της επικαιρότητας τόσο στο διεθνές όσο και στο εγχώριο περιβάλλον εξελίξεις που επιτείνουν την αβεβαιότητα, δεν υποβοηθεί στη διαμόρφωση της ψυχολογίας εκείνης που απαιτείται για την ανάληψη επενδυτικών κινδύνων.
* Ο Δημήτρης Τζάνας είναι Σύμβουλος Διοίκησης του Κύκλου ΑΧΕΠΕΥ