Αντίστροφη μέτρηση εννιά ημερών τρέχει από σήμερα μέχρι την 1η Δεκεμβρίου 2025, κατά την οποία τίθεται σε πλήρη ισχύ η υποχρεωτική αποδοχή πληρωμών μέσω IRIS για όλες τις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως μεγέθους.
Παράλληλα, θα ολοκληρωθεί η υποχρεωτική διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS και απευθείας με το σύστημα της ΑΑΔΕ, ώστε κάθε πληρωμή –είτε με κάρτα είτε με IRIS– να καταγράφεται και να εκδίδεται απόδειξη σε πραγματικό χρόνο. Το μέτρο αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων που πραγματοποιούν λιανικές συναλλαγές, από μικρά περίπτερα και καταστήματα μέχρι μεγάλες αλυσίδες. Η ΑΑΔΕ έχει ολοκληρώσει το τεχνικό πλαίσιο των Instant Payments και πλέον κάθε πληρωμή πρέπει να περνάει υποχρεωτικά από το ταμειακό σύστημα, εξαλείφοντας τη δυνατότητα μη έκδοσης απόδειξης.
Για τους καταναλωτές η αλλαγή σημαίνει ακόμη πιο γρήγορες και απλές συναλλαγές, καθώς το IRIS χρησιμοποιείται ήδη από περισσότερους από 4,1 εκατομμύρια πολίτες και 571.000 επαγγελματίες. Για τις επιχειρήσεις, ωστόσο, η μετάβαση συνεπάγεται σημαντικό κόστος προσαρμογής και αυστηρότερους ελέγχους.
Το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ έχουν επιβεβαιώσει ότι θα υπάρξει μεταβατική περίοδος με συστάσεις αντί άμεσων προστίμων, ιδίως όταν διαπιστώνονται τεχνικά προβλήματα που δεν οφείλονται στις ίδιες τις επιχειρήσεις. Ωστόσο, από τη στιγμή που θα λήξει η περίοδος ανοχής, τα πρόστιμα είναι ιδιαίτερα υψηλά:
- 10.000 ευρώ για επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία και 20.000 ευρώ για διπλογραφικά, σε περίπτωση μη αποδοχής IRIS ή μη ορθής διασύνδεσης.
- Το πρόστιμο μειώνεται στο μισό για οικισμούς έως 500 κατοίκους και νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους.
- Πρόστιμα από 100.000 έως 300.000 ευρώ προβλέπονται για τις εταιρείες παρόχους POS, ενώ ακόμη και η μη αναβάθμιση ενός μόνο τερματικού επιφέρει 500 ευρώ ανά συσκευή.
- Το κόστος προσαρμογής εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει τα 1.500 ευρώ μόνο για την αναβάθμιση POS και ταμειακών μηχανών, ενώ το ετήσιο συνολικό κόστος ψηφιακής μετάβασης για μια μικρή ή μεσαία επιχείρηση κυμαίνεται, σύμφωνα με επαγγελματικούς φορείς, από 6.000 έως 8.000 ευρώ.
Παρά τις αρχικές τεχνικές δυσκολίες και τις καθυστερήσεις του προηγούμενου διαστήματος, η ΑΑΔΕ θεωρεί ότι το σύστημα είναι πλέον έτοιμο. Οι ηλεκτρονικές πληρωμές έχουν ήδη εδραιωθεί στην καθημερινότητα των Ελλήνων, με 21,6 εκατομμύρια ενεργές κάρτες και μέση αξία συναλλαγής μόλις 43 ευρώ.