Σε νέα εποχή εισέρχεται από την 1η Οκτωβρίου η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς τέθηκε σε ισχύ ο νόμος 5170/2025, ο οποίος θεσπίζει σαφείς και αυστηρούς όρους λειτουργίας για τα ακίνητα που διατίθενται μέσω πλατφορμών τύπου Airbnb.
Το νέο πλαίσιο, που παρουσίασε το υπουργείο Τουρισμού, στοχεύει στη διασφάλιση συνθηκών θεμιτού ανταγωνισμού και στην αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, εντάσσοντας για πρώτη φορά τη βραχυχρόνια μίσθωση στο ίδιο θεσμικό περιβάλλον με τα τουριστικά καταλύματα.
Στόχος: δίκαιος ανταγωνισμός και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη
Όπως υπογράμμισε η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, το νέο πλαίσιο «βάζει τάξη» σε μια δραστηριότητα που εξελίχθηκε ραγδαία τα τελευταία χρόνια, καθιερώνοντας ποιοτικά και νομικά κριτήρια για όλους.
«Η κυβέρνηση αναγνωρίζει την ανάγκη δημιουργίας περιβάλλοντος υγιούς ανταγωνισμού στο χώρο της φιλοξενίας», σημείωσε, προσθέτοντας ότι στόχος είναι να περιοριστούν οι πιέσεις που ασκούνται σε ορισμένους προορισμούς λόγω της υπερπροσφοράς και να διασφαλιστεί η ισορροπία ανάμεσα στη φιλοξενία επισκεπτών και τη στέγαση των κατοίκων.
Η υπουργός επεσήμανε επίσης πως οι ρυθμίσεις εντάσσονται στη στρατηγική για ποιοτική και βιώσιμη ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού, ο οποίος συνεχίζει να καταγράφει ιστορικές επιδόσεις.
«Το πρώτο επτάμηνο του 2025 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 12,5%, ενώ η εισερχόμενη κίνηση ξεπέρασε τα επίπεδα του 2024, χρονιά-ρεκόρ», ανέφερε, σημειώνοντας ότι πλέον η τουριστική δραστηριότητα επεκτείνεται στους μήνες εκτός αιχμής.
Αυστηροί έλεγχοι, διαγραφές και πρόστιμα
Ο νέος νόμος προβλέπει εκτεταμένους ελέγχους από το υπουργείο Τουρισμού και την ΑΑΔΕ, καθώς και αυστηρές κυρώσεις ανάλογες με αυτές που ισχύουν για τα τουριστικά καταλύματα.
Ήδη, μέσω ηλεκτρονικής ενημέρωσης, η ΑΑΔΕ ειδοποίησε όλους τους διαχειριστές ακινήτων που διαθέτουν Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ), ενώ εγκύκλιος εξηγεί λεπτομερώς τις νέες προδιαγραφές.
Από 1η Οκτωβρίου, όσα ακίνητα δεν αποτελούν χώρους κύριας χρήσης σύμφωνα με τον πολεοδομικό κανονισμό, διαγράφονται αυτόματα από το Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής, χάνουν τον ΑΜΑ και γνωστοποιούνται στις πλατφόρμες (όπως η Airbnb) με τις οποίες η ΑΑΔΕ συνεργάζεται.
Εκτιμάται ότι το 5%-10% των καταλυμάτων τίθενται εκτός αγοράς ήδη από τον πρώτο μήνα εφαρμογής.
Μέχρι τα τέλη του έτους αναμένεται να αποφασιστεί και σε ποιες περιοχές θα απαγορευθεί η διάθεση νέων ακινήτων, πέραν των τριών πρώτων διαμερισμάτων της Αθήνας, καθώς και ποια κίνητρα ή αντικίνητρα θα θεσπιστούν για την επιστροφή ακινήτων στη μακροχρόνια μίσθωση.
Οι νέες προδιαγραφές για κάθε ακίνητο
Τα ακίνητα που διατίθενται πλέον βραχυχρόνια υποχρεούνται να πληρούν ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και νομιμότητας, όπως:
- Να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης βάσει Νέου Οικοδομικού Κανονισμού.
- Να διαθέτουν φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό.
- Να έχουν ασφαλιστήριο αστικής ευθύνης για ζημιές ή ατυχήματα.
- Να διαθέτουν υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη.
- Να διαθέτουν πυροσβεστήρες, ανιχνευτές καπνού, ρελέ διακοπής ρεύματος, σήμανση διαφυγής, φαρμακείο πρώτων βοηθειών και πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης.
Ρεκόρ καταλυμάτων και πληρότητας
Την ίδια ώρα, η ελληνική αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης βρίσκεται σε ιστορικό υψηλό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ, ο αριθμός των καταλυμάτων ξεπέρασε τον Ιούλιο του 2025 τις 246.000, ενώ τον Αύγουστο έφτασε τα 247.000, την υψηλότερη τιμή από το 2019.
Παράλληλα, οι διαθέσιμες κλίνες ανήλθαν σε 1.081.000, αριθμό-ρεκόρ για την ελληνική αγορά.
Οι πληρότητες παραμένουν εξαιρετικά υψηλές — 51% τον Ιούλιο και 58% τον Αύγουστο — παρά τη μικρή κάμψη σε σχέση με πέρυσι, γεγονός που επιβεβαιώνει τη σταθερή ζήτηση.
Η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε σε 4,2 διανυκτερεύσεις τον Αύγουστο, ενώ άνω του 90% των επισκεπτών προέρχεται από το εξωτερικό, με τα ποσοστά αλλοδαπών να αγγίζουν το 92% τους θερινούς μήνες.
Μια αγορά σε μεταμόρφωση
Η βραχυχρόνια μίσθωση, που αποτέλεσε τα τελευταία χρόνια «βαρόμετρο» του ελληνικού τουρισμού, εισέρχεται πλέον σε φάση εξορθολογισμού και ωρίμανσης.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο επιχειρεί να συνδυάσει την ελευθερία της αγοράς με την ανάγκη για ισορροπία στις πόλεις και στους τουριστικούς προορισμούς — ανάμεσα στην ανάπτυξη, τη φιλοξενία και το δικαίωμα στη στέγη.