Οι επιλογές και οι συνήθειες των ταξιδιωτών χαράζουν ένα σαφές γενεαλογικό αποτύπωμα, όπως επισημαίνει η European Travel Commission (ETC). Η Ευρώπη σήμερα παρουσιάζεται ως ένας πολύχρωμος χάρτης εμπειριών, καθώς κάθε γενιά ταξιδεύει διαφορετικά όχι μόνο ως προς το κόστος ή τον προορισμό, αλλά και ως προς το «γιατί» και το «πώς».
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί. Οι Ευρωπαίοι άνω των 65 ετών δαπανούν κατά μέσο όρο 568 ευρώ ανά ταξίδι, ενώ οι νέοι 18-24 ετών περιορίζονται στα 405 ευρώ. Οι ηλικίες 25-54 κινούνται στα 450-520 ευρώ. Οι διαφορές αυτές δεν είναι απλώς οικονομικές· εκφράζουν διαφορετικές φιλοσοφίες ζωής. Οι νεότεροι αναζητούν αυθεντικότητα, περιπέτεια και χαμηλό κόστος, ενώ οι μεγαλύτεροι προτιμούν άνεση, οργανωμένα πακέτα και, συχνά, την πολυτέλεια της business class.
Η μέση διάρκεια των ταξιδιών παραμένει στις 4–6 διανυκτερεύσεις, με τα σύντομα city breaks να κυριαρχούν, ιδιαίτερα ανάμεσα σε όσους συνδυάζουν εργασία και αναψυχή. Από το 2020 έως το 2023, η συνολική ταξιδιωτική δαπάνη αυξήθηκε από 334 ευρώ σε 510 ευρώ, αποτέλεσμα του πληθωρισμού αλλά και της ανάγκης των Ευρωπαίων για απόδραση μετά την πανδημία.
Ποιοι ταξιδεύουν περισσότερο
Το στερεότυπο του φοιτητή-ταξιδευτή έχει ανατραπεί. Οι πιο δραστήριοι ταξιδιώτες είναι οι 25-44 ετών, με πάνω από 90% αυτών να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον ένα ταξίδι τον τελευταίο χρόνο. Πρόκειται για άτομα με σταθερό εισόδημα, επαγγελματική ευελιξία και οικογενειακές υποχρεώσεις, παράγοντες που εξηγούν τη συχνότητα των ταξιδιών τους.
Περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους δηλώνουν ότι σκοπεύουν να ταξιδέψουν στο επόμενο εξάμηνο, με τα υψηλότερα ποσοστά (75%) να καταγράφονται στις ηλικίες 35-44 και 55-64 ετών. Την ίδια στιγμή, η κλιματική αλλαγή και η υβριδική εργασία μεταμορφώνουν την τουριστική συμπεριφορά: οι ψηφιακοί νομάδες πληθαίνουν και το workation (εργασία + διακοπές) εξελίσσεται σε νέο τρόπο ζωής.
Για το 73% των Ευρωπαίων, ο βασικός λόγος ταξιδιού είναι η χαλάρωση. Ακολουθεί η ανάγκη επανασύνδεσης με οικογένεια και φίλους (63%) και, σε σχεδόν 50%, η αναζήτηση ψυχικής ισορροπίας και ευεξίας.
Ωστόσο, τα κίνητρα διαφοροποιούνται σημαντικά ανά ηλικία:
• Οι νέοι επιδιώκουν ένταση, αυθορμητισμό και εξερεύνηση.
• Οι μεσήλικες αναζητούν ισορροπία μεταξύ χαλάρωσης και εμπειριών.
• Οι μεγαλύτεροι στρέφονται σε ταξίδια πολιτισμού, νοήματος και αυτογνωσίας.
Η ηλικία επηρεάζει και τις επιλογές διαμονής. Η Generation Z (53%) και οι millennials (45%) δείχνουν προτίμηση στα all-inclusive θέρετρα, που προσφέρουν σταθερό κόστος και άφθονο περιεχόμενο για τα social media. Αντίθετα, οι baby boomers προτιμούν την ευελιξία: δείπνα à la carte, θεματικά spa και πολιτιστικές εξορμήσεις, αποφεύγοντας συχνά τα οργανωμένα πακέτα.
Μαζί ή μόνοι;
Ο τρόπος ταξιδιού αποκαλύπτει στοιχεία για τις κοινωνικές σχέσεις. Οι άνω των 55 ταξιδεύουν κυρίως ως ζευγάρια (58%), οι 35-44 προτιμούν οικογενειακές διακοπές (43%), ενώ οι 18-24 στρέφονται σε παρέες, φεστιβάλ και συλλογικές εμπειρίες (31%). Αξιοσημείωτο είναι το ποσοστό των solo travelers άνω των 65 (9%), δείχνοντας ότι ο ανεξάρτητος τουρισμός δεν γνωρίζει ηλικία.
Με αξία άνω των 500 δισ. ευρώ, η ευρωπαϊκή τουριστική αγορά μεταβαίνει από τον μαζικό στον προσωποποιημένο τουρισμό. Οι μεγάλοι tour operators προσαρμόζουν τις υπηρεσίες τους: all-inclusive πακέτα για τους νεότερους, πολιτιστικά και θεματικά ταξίδια για τους πιο ώριμους ταξιδιώτες.
Το κοινό συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: η ηλικία επηρεάζει το πώς ταξιδεύουμε, όχι όμως το γιατί.