Τη μεγάλη μείωση χρέους που πέτυχε η Ελλάδα εξαίρει σε ανάλυσή της η Unicredit. Όπως εξηγούν οι αναλυτές του επενδυτικού οίκου, αυτή η μείωση του χρέους ήταν αποτέλεσμα τόσο του υψηλότερου ΑΕΠ και πληθωρισμού όσο και του μικρότερου πρωτογενούς πλεονάσματος.
Σύμφωνα με την έκθεση του οίκου, η πανδημία οδήγησε σε απότομη αύξηση του δημόσιου χρέους της ευρωζώνης ως ποσοστό του ΑΕΠ, εν μέρει, λόγω των ισχυρών δημοσιονομικών μέτρων στήριξης των εισοδημάτων και, εν μέρει, λόγω της μείωσης του ΑΕΠ. Ο λόγος δημόσιου χρέους/ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 13 ποσοστιαίες μονάδες για την Ευρωζώνη το 2020, κυμαινόμενη από μια αύξηση 9 ποσοστιαίων μονάδων στη Γερμανία (που αντανακλά τη συγκριτικά μικρή πτώση του γερμανικού ΑΕΠ) έως αύξηση κατά 26 ποσοστιαίες μονάδες στην Ελλάδα, που είχε τη χειρότερη επίδοση.
Άλλες χώρες
Ωστόσο, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι ότι η Ελλάδα έχει σημειώσει σωρευτική μείωση 35 ποσοστιαίων μονάδων στο λόγο δημόσιου χρέους/ΑΕΠ της, ποσοστό σημαντικά μεγαλύτερο από την αύξηση που προκλήθηκε από την κρίση. Η Πορτογαλία έχει επίσης αντιστρέψει πλήρως τον αντίκτυπο που είχε η πανδημική κρίση στο δημόσιο χρέος της, ενώ η Ιταλία το μείωσε σχεδόν στο μισό.
Για την Ισπανία εκτιμάται μείωση κατά περίπου 6 ποσοστιαίες μονάδες σε διάστημα δύο ετών και λιγότερο για τη Γαλλία. Η Γερμανία σημείωσε μόνο οριακή μείωση του λόγου δημόσιου χρέους/ΑΕΠ της τα τελευταία δύο χρόνια, αφού είχε σημειώσει συγκριτικά μικρή αύξηση κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης.
Οι μειώσεις των δεικτών δημόσιου χρέους/ΑΕΠ κατά τα τελευταία δύο έτη οφείλονται κυρίως στην ταχεία αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ. Η Ελλάδα, ειδικότερα, είχε πολύ μεγαλύτερη συμβολή από την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ από ό,τι οι άλλες χώρες λόγω της σημαντικής αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ και του αποπληθωριστή του ΑΕΠ και τα δύο έτη. Επιπροσθέτως, ένα μικρότερό πρωτογενές έλλειμμα (σε ετήσια βάση) συνέβαλε στην προσαρμογή προς τα κάτω.
Η UniCredit εκτιμά ότι οι δείκτες των χρεών ως προς το ΑΕΠ στις χώρες της Ευρωζώνης πιθανότατα θα μειωθούν ελαφρώς ή θα σταθεροποιηθούν τα επόμενα χρόνια.
Το φαινόμενο της χιονοστιβάδας
Από εκεί και πέρα, η UniCredit Bank εξηγεί ότι το «φαινόμενο της χιονοστιβάδας», ήτοι η επίδραση που έχει στον δείκτη του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ η διαφορά μεταξύ του μέσου επιτοκίου που καταβάλλεται για το δημόσιο χρέος και του ονομαστικού ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ. Εάν το μέσο επιτόκιο που καταβάλλεται για το δημόσιο χρέος είναι χαμηλότερο (υψηλότερο) από τον ονομαστικό ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, τότε ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ τείνει να μειώνεται (αυξάνεται).
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ιταλία θα παρουσιάσει πρωτογενές έλλειμμα περίπου 1% του ΑΕΠ για το 2022, ενώ για τη Γαλλία, το ποσοστό αυτό προβλέπεται ότι θα ανέλθει λίγο πάνω από το 3% του ΑΕΠ. Αντίθετα, η Πορτογαλία προβλέπεται να επιτύχει ισοσκελισμένο πρωτογενή προϋπολογισμό το 2022, και αυτό αναμένεται να στηρίξει την καθοδική προσαρμογή του λόγου δημόσιου χρέους/ΑΕΠ της.