Συνηθίζεται σε χώρες του αγγλοσαξωνικού κόσμου η κυκλοφορία ενός βιβλίου να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις κριτικές που αυτό δέχεται από τα ΜΜΕ η και από ιστοσελίδες που έχουν σχέση με το βιβλίο - είτε εμπορικά είτε απλά λόγω ενδιαφέροντος η ακαδημαϊκής κλίσης.
Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου
Θα κάνω μερικές ενδεικτικές αναφορές επιχειρώντας να εξηγήσω κάποια περίεργα φαινόμενα. Ένα αμερικανικό πρόσφατο βιβλίο του συγγραφέα Κρίς Ουίτακερ με τίτλο "Τα Πολλά Χρώματα του Σκοταδιού" (The Many Colours of Dark) έχει δεχθεί μιά τέτοια ομοβροντία ενθουσιωδών κριτικών. Ενώ πρόκειται για ένα πραγματικά ενδιαφέρον βιβλίο, εν τούτοις οι διθύραμβοι που το αφορούν είναι μάλλον εκτός πραγματικότητας.
Το βιβλίο αυτό έχει μιά περίεργη σύνταξη που κατά περίπτωση ξενίζει τον αναγνώστη όπως και επιλογές λέξεων που ουσιαστικά υποδηλώνουν εξονυχιστική αναζήτηση από τον συγγραφέα και μετ' εμποδίων ανάγνωση από τον βιβλιόφιλο. Συνολικά βέβαια όλα αυτά εντυπωσιάζουν, αν και δεν κάνουν το βιβλίο εύκολα προσιτό.
Από την άλλη πλευρά, ένα άλλο σχετικά πρόσφατο βιβλίο (του 2018), πραγματικά εντυπωσιακά ενδιαφέρον, δεν αντιμετώπισε την ίδια τόσο διθυραμβική υποδοχή. Το βιβλίο του Όουεν Μάθιους, Μαύρος Ήλιος (Black Sun) αναφέρεται σε ένα πραγματικό γεγονός του 1961, που μπορούσε να φέρει τον κόσμο κοντά στην ολοκληρωτική καταστροφή.
Μετά την αμερικανική θερμοπυρηνική δοκιμή στα νησιά Μπικίνι του Ειρηνικού που ξέφυγε λίγο από τα όριά της, το γνωστό σαν Castle Bravo, είχε έρθει η σειρά της Σοβιετικής Ένωσης. Χτίζοντας την υπερβόμβα RDS - 220 στην απρόσιτη πόλη Azermas-16, κάπου στην περιφέρεια του σημερινού Νίζνιι Νόβγκοροντ (τότε Γκόρκυ), συνθέτει το πραγματικό σκηνικο της συναρπαστικής ιστορίας.
Ένα μέρος αληθινή ιστορία και το άλλο ημιαστυνομικό θρίλερ, το "Μαύρος Ηλιος" αποτελεί εντυπωσιακή σύνθεση πραγματικών γεγονότων και προσωπικοτήτων (λχ πυρηνικός φυσικός Ζαχάρωφ) με μιά αληθοφανή ιστορία σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο μιάς ιδιαίτερης σοβιετικής πόλης.
Οι περιγραφές της ζωής στην ΕΣΣΔ της εποχής και των κοινωνικών σχέσεων που εκεί αναπτύσσονταν είναι πράγματι γλαφυρές και ρεαλιστικότατες. Το βιβλίο αυτό δεν έτυχε της κριτικής αποδοχής του "Colours of the Dark", αν και όλοι συμφωνούν για την ποιότητά του.
Πάσχει όμως για τους κριτικούς προφανώς στην έλλειψη διανοουμενίστικων αναζητήσεων και στην ευθεία αφηγηματικότητά του. Δεν σε κουράζει να το διαβάζεις, Άρα δεν αξίζει τόσο σαν έργο πνευματικού κόπου! Τι να πεί κανείς;