Η συμφωνία στην οποία κατέληξε το Eurogroup μετά από ολονύκτιες συνεδριάσεις ανοίγει θεωρητικά τον δρόμο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αγοράσει ελληνικά ομόλογα στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.
Ωστόσο σύμφωνα με την WSJ η ΕΚΤ δεν μπορεί στην πραγματικότητα να αγοράσει σημαντική ποσότητα ελληνικών τίτλων.
Tο spread στην απόδοση των ελληνικών και γερμανικών 10ετων ομολόγων συρρικνώθηκαν την Τετάρτη μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, καθώς οι επενδυτές εκτιμούν ότι υπάρχει μικρότερη πιθανότητα ελληνικής χρεοκοπίας στο μέλλον, παρά το γεγονός ότι το ΔΝΤ εξέφρασε κάποιες αμφιβολίες για την συμφωνία.
Σημειώνεται πως μέχρι τώρα η ΕΚΤ δεν δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως collateral για την παροχή δανείων στις ελληνικές τράπεζες. Ωστόσο, το Δ.Σ. της κεντρικής τράπεζας θα εξετάσει την επαναφορά του waiver για τα ελληνικά ομολόγα, κάτι που θα επέτρεπε στις ελληνικές τράπεζες να δανειστούν ξανά από την ΕΚΤ χρησιμοποιώντας τα ελληνικά ομόλογα ως collateral.
Aν και η εξέλιξη αυτή δεν θα σήμαινε αυτόματα ότι η Ελλάδα θα συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως είναι το επόμενο βήμα.
Σε κάθε περίπτωση, το όφελος θα είναι μικρό για την Ελλάδα, επισημαίνει η WSJ. O λόγος σύμφωνα με την αμερικάνικη εφημερίδα είναι πως η ΕΚΤ έχει ήδη μεγάλη ποσότητα ελληνικών ομολόγων.
Οι αναλυτές έχουν ήδη αρχίσει να αναρωτιούνται κατά πόσον η ΕΚΤ έχει αρχίσει να στερεύει από χώρα για την αγορά ομολόγων άλλων κρατών όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. Η κεντρική τράπεζα αγοράζει στο πλαίσιο του QE κρατικά ομόλογα 80 δισ. ευρώ το μήνα, αλλά δεν έχει το δικαίωμα να κατέχει πάνω από το 33% του εμπορεύσιμου χρέους μιας χώρας.
Αυτό είναι πρόβλημα για τις χώρες αυτές, γιατί η ΕΚΤ είχε αγοράσει μεγάλο μέρος των ομολόγων τους πριν από την έναρξη του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.
Η ΕΚΤ αγόρασε πρώτη φορά ελληνικά, πορτογαλικά, ιταλικά και ισπανικά ομόλογα το 2010, όταν η αναταραχή στις αγορές απειλούσε την ύπαρξη του ευρώ. Η κεντρική τράπεζα παρενέβη μέσω του προγράμματος SME για να συγκρατήσει τις αποδόσεις. Για την Ελλάδα, αυτό σήμαινε την αγορά πολλών ομολόγων.
Το αποτέλεσμα είναι πως σχεδόν το ένα τέταρτο του εμπορεύσιμου κρατικού χρέους της Ελλάδας είναι ήδη στους ισολογισμού της ΕΚΤ, πολύ κοντά στο όριο του 33%.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της WSJ, με βάση τους κανονισμούς της ΕΚΤ οι αγορές ελληνικών ομολόγων στο πλαίσιο του QE θα είναι περίπου στα 2,3 δισ. ευρώ το μήνα. Αυτό σημαίνει πως η κεντρική τράπεζα θα αγοράσει ομόλογα για δύο περίπου μήνες, προτού φτάσει το όριο του 33%.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων θα κρατήσει περίπου ως το Μάρτιο του 2017, η ελάφρυνση για την Ελλάδα δεν θα διαρκέσει για πολύ.