Η ερώτηση «πώς και πόσο θα αμειφθούν όσοι εργαστούν στις 25 και 26 Δεκεμβρίου» γίνεται κρίσιμο θέμα για εργαζόμενους και εργοδότες αυτές τις ημέρες. Αυτές οι ημερομηνίες δεν είναι απλές εργάσιμες μέρες· αποτελούν επίσημες υποχρεωτικές αργίες στη χώρα, δηλαδή μέρες κατά τις οποίες η πλειοψηφία των επιχειρήσεων δεν θα έπρεπε να λειτουργεί και οι περισσότεροι εργαζόμενοι να απολαμβάνουν ρεπό. Η 25η Δεκεμβρίου και η 26η Δεκεμβρίου — μαζί με την 1η Ιανουαρίου και την 6η Ιανουαρίου — περιλαμβάνονται στον κατάλογο των αργιών κατά τις οποίες η απασχόληση αντιμετωπίζεται διαφορετικά από μια τυπική εργάσιμη μέρα.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νομοθεσία προβλέπει ειδικούς κανόνες αποζημίωσης, τόσο για όσους δεν εργάζονται όσο και για όσους απασχολούνται τις ημέρες αυτές. Οι συγκεκριμένες αργίες λειτουργούν ως «μοχλός» πρόσθετης αμοιβής και ειδικής μεταχείρισης, ιδίως όταν μια επιχείρηση λειτουργεί και απαιτείται η παρουσία προσωπικού.
Τι συμβαίνει όταν η επιχείρηση δεν ανοίγει
Κατά κανόνα, στις ημέρες υποχρεωτικής αργίας οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές και οι εργαζόμενοι λαμβάνουν κανονικά τις αποδοχές τους. Οι εργαζόμενοι με ημερομίσθιο πληρώνονται το συνηθισμένο ημερομίσθιό τους, χωρίς καμία προσαύξηση. Αντίστοιχα, όσοι αμείβονται με μηνιαίο μισθό λαμβάνουν κανονικά τον μισθό τους, χωρίς πρόσθετη αμοιβή για την ημέρα της αργίας.
Σε αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει καμία οικονομική απώλεια για τον εργαζόμενο. Οι ημέρες αυτές δεν αφαιρούνται από την ετήσια άδεια και δεν μπορούν να αντικατασταθούν με ρεπό ή άλλη ημέρα ανάπαυσης, διασφαλίζοντας πλήρως το δικαίωμα στην ξεκούραση.
Τι ισχύει όταν η επιχείρηση λειτουργεί
Όταν μια επιχείρηση λειτουργεί νόμιμα σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας και απασχολεί προσωπικό, εφαρμόζονται ειδικές προσαυξήσεις. Οι εργαζόμενοι που εργάζονται λαμβάνουν προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για τις ώρες απασχόλησης.
Για τους εργαζόμενους με ημερομίσθιο, η αμοιβή είναι διπλά ευνοϊκή: λαμβάνουν τόσο το κανονικό ημερομίσθιο της ημέρας όσο και την προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για τις ώρες εργασίας.
Αντίστοιχα, οι εργαζόμενοι με μηνιαίο μισθό που απασχολούνται στις ημέρες αυτές δικαιούνται την ίδια προσαύξηση 75% επί του νομίμου ωρομισθίου για τις ώρες που εργάστηκαν, γεγονός που αυξάνει αισθητά τη συνολική τους αποζημίωση.
Άλλες πρακτικές και ιδιαίτερες περιπτώσεις
Η νομοθεσία προβλέπει επιπλέον δικαιώματα όταν η απασχόληση υπερβαίνει συγκεκριμένα όρια. Αν ένας εργαζόμενος εργαστεί πάνω από πέντε ώρες σε Κυριακή ή υποχρεωτική αργία, ο εργοδότης οφείλει να του χορηγήσει αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης (ρεπό) διάρκειας 24 ωρών σε επόμενη εργάσιμη ημέρα της ίδιας εβδομάδας.
Παράλληλα, εφόσον οι συνολικές ώρες εργασίας της εβδομάδας ξεπεράσουν τις 40 ώρες, εφαρμόζονται οι κανόνες για υπερεργασία και υπερωρίες, με αντίστοιχη πρόσθετη αμοιβή.
Τέλος, όπου ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι μέσω συλλογικών συμβάσεων, κανονισμών εργασίας ή επιχειρησιακής πρακτικής, αυτοί υπερισχύουν του γενικού πλαισίου, προσφέροντας πρόσθετες παροχές, υψηλότερες αμοιβές ή επιπλέον χρόνο ανάπαυσης στους εργαζόμενους.