Πρόγευση μελλοντικών αντιπαραθέσεων και συσχετισμών αποτελεί η σημερινή Σύνοδος Κορυφής των ηγετών των κρατών – μελών της ΕΕ, στην κορυφή της ατζέντας της οποίας βρίσκεται η κοινή επιστολή των επικεφαλής 9 ευρωπαϊκών χωρών για την έκδοση κορονο-ομολόγου. Με τις πολλαπλές επιπτώσεις της πανδημίας στις εθνικές οικονομίες να παραμένουν ως αυτήν την ώρα αχαρτογράφητες, στην ουσία νέο δημοσιονομικό πλαίσιο για μια γενναία και μακροπρόθεσμη χρηματοδοτική ροή -αμέσως μετά το πέρας της έξαρσης του ιού- ζητούν 9 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Σε κοινή τους επιστολή, οι ηγέτες της Γαλλίας, του Βελγίου, της Ελλάδας, της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, του Λουξεμβούργου, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας επαναφέρουν την πρωτόλεια συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στις αρχές της εβδομάδας στη συνεδρίαση του Eurogroup, στη διάρκεια της οποίας ο επικεφαλής του οργάνου, Μάριο Σεντένο έκανε για πρώτη φορά λόγο για «συμμετρικό εξωτερικό σοκ», λειαίνοντας από πλευράς του το έδαφος. Μολονότι η πρώτη τριβή με την ιδέα του ευρω-ομολόγου για την ανασυγκρότηση από την πανδημία μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της ΕΕ προσέκρουσε στο τείχος των βορείων (Γερμανία, Ολλανδία, Φιλανδία), η επαναφορά του αιτήματος στο ανώτερο επίπεδο με εννέα προσωπικές υπογραφές, δημιουργεί τις προϋποθέσεις εκκίνησης της συζήτησης, χωρίς αυτήν να κρυφτεί κάτω από το χαλί, αναφέρει το protothema.
Τη στιγμή, μάλιστα, που η διάθεση της αντιμετώπισης της πανδημίας με τα γνωστά -και πεπερασμένα- δημοσιονομικά και χρηματοδοτικά εργαλεία (πιστωτική γραμμή, χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας) καταγράφηκε ήδη στη συνεδρίαση του πρόσφατου Eurogroup, κινητοποιώντας άμεσα αντανακλαστικά ανάμεσα στους ηγέτες που συνυπογράφουν την επιστολή προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σάρλ Μισέλ.
«Είναι ανάγκη να συμφωνήσουμε σε ένα κοινό χρεόγραφο, που θα μπορούσε να ονομαστεί «Ομόλογο-Corona» και το οποίο θα εκδοθεί από ένα θεσμικό όργανο της Ε.Ε. Αποστολή του θα είναι η συγκέντρωση κεφαλαίων -στην ίδια βάση και προς όφελος όλων των εταίρων. Έτσι, θα εξασφαλισθεί η σταθερή και μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση των πολιτικών που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των ζημιών από αυτή την πανδημία» προτείνουν οι 9 ηγέτες της ΕΕ, ενώ προσθέτουν ότι «η ανάγκη ενός τέτοιου κοινού χρηματοδοτικού μέσου είναι φανερή, αφού όλοι αντιμετωπίζουμε ένα συμμετρικό εξωτερικό σοκ, για το οποίο καμία χώρα δεν φέρει ευθύνη, αλλά όλες υφίστανται τις αρνητικές του συνέπειές. Είμαστε, συνεπώς, συλλογικά υπεύθυνοι για μια αποτελεσματική και ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση».
Τώρα και στο μέλλον
Στοχεύοντας σε μια μακρόπνοη λύση, ικανή να αποκαταστήσει μεγάλος μέρος των απωλειών της πανδημίας «αυτό το κοινό οικονομικό εργαλείο μας θα πρέπει να έχει επαρκές μέγεθος και εκτεταμένη διάρκεια, ώστε να είναι απόλυτα αποδοτικό και να αποτρέπει κινδύνους υποτροπής. Τώρα και στο μέλλον» τονίζεται στην επιστολή, την ώρα που οι υπογράφοντες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς χτυπημένα από την πανδημία «τα κράτη-μέλη καλούνται να ενεργήσουν ώστε κανείς εργαζόμενος να μη χάσει την δουλειά του από την προσωρινή παύση λειτουργίας ολόκληρων τομέων της οικονομίας. Ότι θα πτωχεύσουν όσο το δυνατό λιγότερες επιχειρήσεις. Και ότι θα υπάρχει ρευστότητα, με τις τράπεζες να δανείζουν παρά τις καθυστερημένες αποπληρωμές και τους αυξανόμενους κινδύνους».
Με επίγνωση ότι «η παγκόσμια κρίση που ζούμε, απαιτεί συντονισμένη απάντηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο», όπως επισημαίνουν οι 9 ηγέτες, στη δέσμη των προτάσεών τους περιλαμβάνεται ακόμη ειδική χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε για τις δαπάνες που προκαλεί η επιδημία τουλάχιστον για τα οικονομικά έτη 2020 και 2021 «πέραν των όσων ήδη ανακοινώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Κερδίζει πόντους
Τόσο ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και οι 8 ομόλογοί του προκρίνουν τη λύση του κορονο-ομολόγου, δρώντας από κοινού για πρώτη φορά σε ένα άτυπο σχήμα, που υπερβαίνει τους διαχωρισμούς του βορρά -νότου, αλλά και περιλαμβάνει τις υπογραφές ηγετών που πρόσκεινται τόσο στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, όσο και στους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές, καταδεικνύοντας το μέγεθος και την ένταση του κοινού προβλήματος. Μολονότι, δεν είναι η πρώτη φορά που η ιδέα έκδοσης ευρω-ομολόγου επανέρχεται στους ευρωπαϊκούς κύκλους (είχε απασχολήσει ως συζήτηση και για την ελληνική κρίση του 2009), η επίκληση «συμμετρικού εξωτερικού σοκ» από τους συνυπογράφοντες δεν αποκλείεται να συμπαρασύρει στην ίδια κατεύθυνση και άλλα κράτη – μέλη στη σημερινή τηλεδιάσκεψη.
Πολύ περισσότερο, όταν η φόρμα που προτείνεται αντιστοιχεί σε από κοινού φθηνό ευρωπαϊκό δανεισμό, δηλαδή με την συμμετοχή της Ε.Ε. (μέσω του ESM, της ΕΚΤ ή ακόμη και ενός νέου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Διαχείρισης Χρέους) ως προς τις εγγυήσεις χορήγησης και την εξόφληση, επιτρέποντας την άντληση κεφαλαίων με «κοινούς όρους δανεισμού», χωρίς να επιβαρύνει παράλληλα το υφιστάμενο δημόσιο χρέος και τα ελλείμματα των κρατών – μελών. Η ευθυγράμμιση της δημοσιονομικής πολιτικής εντός της ΕΕ, η οποία θα προέκυπτε μοιραία από το κορονο-ομόλογο (ως άθροισμα των πιστοληπτικών ικανοτήτων των χωρών της Ευρωζώνης) συναντά την μεγαλύτερη αντίσταση του ευρωπαϊκού βορρά, με τη γερμανική κυβέρνηση να δηλώνει «σταθερά επιφυλακτική» χθες απέναντι στο ενδεχόμενο έκδοσης «κορονο-ομολόγου». «Στη θέση της γερμανικής κυβέρνησης, της Καγκελαρίου, δεν έχει αλλάξει κάτι. Ακόμη και σε περιόδους κρίσης είναι απαραίτητο εγγύηση και έλεγχος να παραμένουν σε ένα χέρι» δήλωσε χθες ο γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Ζάιμπερτ, παραπέμποντας ευθέως στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, αφού «εάν είναι απαραίτητο, είμαστε πεπεισμένοι ότι αυτός ο ΕΜΣ έχει και στα υπάρχοντα εργαλεία τους πόρους, οι οποίοι θα είναι διαθέσιμοι για να δράσει», κατέληξε.