Σε λιγότερο από έναν μήνα θα πρέπει να γυρίσουμε τους δείκτες στα ρολόγια μας. Συγκεκριμένα, η αλλαγή για τη χειμερινή ώρα θα πραγματοποιηθεί ξημερώματα Κυριακής 26 Οκτωβρίου. Στις 04:00 το πρωί της Κυριακής, οι δείκτες θα γυρίσουν μία ώρα πίσω, δίνοντάς μας έτσι μία επιπλέον ώρα ύπνου.
Η εποχική αλλαγή ώρας εφαρμόζεται δύο φορές τον χρόνο στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και σε τμήματα του Καναδά, της Αυστραλίας και της Λατινικής Αμερικής. Παρά τη μακρά παράδοση, ειδικοί στην υγεία επισημαίνουν ότι η ξαφνική μεταβολή μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ευεξία και τους βιορυθμούς των ανθρώπων.
Παρόλο που η αλλαγή της ώρας μοιάζει απλή, έχει καταγραφεί ότι επηρεάζει σημαντικά τη λειτουργία του οργανισμού. Πλέον, η αξία της τίθεται υπό αμφισβήτηση, καθώς τα οφέλη στην εξοικονόμηση ενέργειας φαίνεται να είναι περιορισμένα, ενώ οι συνέπειες στην υγεία είναι σοβαρότερες.
Η ιστορία πίσω από την αλλαγή της ώρας
Η πρακτική της αλλαγής ώρας ξεκίνησε με στόχο την εξοικονόμηση ενέργειας, προσαρμόζοντας τη δραστηριότητα του ανθρώπου στις ώρες φυσικού φωτός. Η πρώτη σχετική αναφορά έγινε τον 18ο αιώνα, όταν ο Βενιαμίν Φραγκλίνος έγραψε ένα χιουμοριστικό άρθρο προτείνοντας να ξυπνάμε νωρίτερα, ώστε να μειωθεί η χρήση τεχνητού φωτός – τότε, με τη μορφή κεριών.
Στο 1916, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γερμανία και οι σύμμαχοί της έγιναν οι πρώτοι που επισήμως υιοθέτησαν τη θερινή ώρα για εξοικονόμηση καυσίμων. Η ιδέα επεκτάθηκε σύντομα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η πρακτική εφαρμόστηκε εκ νέου.
Μετά τους πολέμους, κάποιες χώρες συνέχισαν να αλλάζουν την ώρα, άλλες την εγκατέλειψαν ή την εφάρμοζαν ασυνεπώς. Τελικά, σταδιακά καθιερώθηκε ένα πιο σταθερό σύστημα αλλαγής ώρας, ανάλογα με την περιοχή και τις ανάγκες.
Γιατί εφαρμόστηκε
Η αλλαγή της ώρας βασίστηκε σε μια σειρά από επιδιωκόμενα οφέλη:
- Μείωση ενεργειακής κατανάλωσης μέσω λιγότερης χρήσης ηλεκτρισμού για φωτισμό.
- Ενίσχυση της παραγωγικότητας, αξιοποιώντας περισσότερο φυσικό φως.
- Μείωση των τροχαίων ατυχημάτων λόγω καλύτερης ορατότητας τις απογευματινές ώρες.
- Οφέλη στην οικονομία και τον τουρισμό, αφού περισσότεροι άνθρωποι συμμετέχουν σε εξωτερικές δραστηριότητες.
Αν και αρκετές χώρες συνεχίζουν να εφαρμόζουν την αλλαγή ώρας, πολλές έχουν ήδη προχωρήσει στην κατάργησή της. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 2019 αποφασίστηκε η παύση του μέτρου, ωστόσο η υλοποίηση καθυστέρησε λόγω διαφωνιών μεταξύ κρατών-μελών και άλλων προτεραιοτήτων.