Το Συμβούλιο Δεοντολογίας του κρατικού ταμείου πλούτου της Νορβηγίας, το οποίο διαχειρίζεται κεφάλαια ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με την πιθανή δυσκολία εντοπισμού επιχειρήσεων που παραβιάζουν δεοντολογικούς κανόνες, εξαιτίας της ανατροπής της νομοθεσίας κατά της διαφθοράς στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στο παρελθόν, οι ΗΠΑ διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη διακανονισμών για υποθέσεις διαφθοράς διεθνούς εμβέλειας, επιβάλλοντας δισεκατομμύρια δολάρια σε πρόστιμα σε εταιρείες όπως οι Glencore Plc, Airbus SE και Credit Suisse. Ωστόσο, το μέλλον τέτοιων ερευνών παραμένει αβέβαιο, καθώς η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ είχε δώσει εντολή στον υπουργό Δικαιοσύνης, Παμ Μπόντι, να σταματήσει την εφαρμογή του νόμου περί πρακτικών διαφθοράς στο εξωτερικό (FCPA), περιορίζοντας έτσι τη συμμετοχή των ΗΠΑ στον έλεγχο της διεθνούς διαφθοράς.
«Σχεδόν όλες οι υποθέσεις διαφθοράς που έχουμε εξετάσει συνδέονται, άμεσα ή έμμεσα, με έρευνες για τον FCPA», δήλωσε ο Έλι Άνε Λουντ, επικεφαλής της γραμματείας του Συμβουλίου Δεοντολογίας. «Το θεσμικό πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί για την αποφυγή της εμπλοκής των εταιρειών σε φαινόμενα διαφθοράς βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη νομοθεσία και τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν ασκήσει σημαντική επιρροή σε αυτόν τον τομέα».
Έλεγχος επενδύσεων και εμπλοκή σε γεωπολιτικές κρίσεις
Το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας βασίζεται στις γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου Δεοντολογίας, το οποίο εξετάζει ζητήματα που σχετίζονται με την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την περιβαλλοντική καταστροφή. Το 2023, το συμβούλιο διερεύνησε εταιρείες με ενδεχόμενες διασυνδέσεις με τον πόλεμο στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη. Αν και κάποιες υποθέσεις παραμένουν ανοιχτές, η πλειονότητα των ερευνών έχει ολοκληρωθεί, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.
«Ακόμη και πριν από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, αρκετές εταιρείες είχαν ήδη αποκλειστεί βάσει των κριτηρίων μας», ανέφερε ο Σβαΐν Ρίτσαρντ Μπραντζέγκ, πρόεδρος του συμβουλίου και πρώην διευθύνων σύμβουλος της Norsk Hydro ASA. «Δεχθήκαμε επικρίσεις για καθυστερήσεις στις αποφάσεις μας, ωστόσο η υπερβολική ταχύτητα ενέχει τον κίνδυνο εσφαλμένων εκτιμήσεων».
Στα τέλη του 2023, περισσότερες από εκατό εταιρείες είχαν αποκλειστεί από το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο της Norges Bank Investment Management, κατόπιν σύστασης του συμβουλίου. Κατά το 2024, εξετάστηκαν 250 εταιρείες, με 15 από αυτές να τίθενται εκτός του επενδυτικού σχεδιασμού.