Μεγάλους κινδύνους για μείωση της ανάπτυξης, αύξηση του πληθωρισμού, ενίσχυση των προκλήσεων για χώρες που δεν έχουν μεγάλο δημοσιονομικό χώρο να αντιμετωπίσουν την κρίση, αύξηση επιτοκίων και μεγάλες προκλήσεις σε εμπορικό επίπεδο λόγω των κυρώσεων -και όχι μόνο- προβλέπει στη νέα έκθεσή του για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Μαζί με τους πέντε αυτούς κινδύνους, το ΔΝΤ παρουσίασε τις πιο πρόσφατες προβλέψεις του για ανάπτυξη φέτος και του χρόνου για την Ελλάδα, την Ευρωζώνη, την Ουκρανία, τη Ρωσία -κι ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία.
Βάσει των εκτιμήσεων του ΔΝΤ, η ελληνική οικονομία αναμένεται να τρέξει με ρυθμό 3,5% το 2022. Υπενθυμίζεται ότι στην αντίστοιχη έκθεση το περασμένο φθινόπωρο το ΔΝΤ έκανε λόγο για ρυθμό ανάπτυξης 4,6%. Ωστόσο, με τον πόλεμο στην Ουκρανία να εξελίσσεται, η παγκόσμια οικονομία και κατ’ επέκταση οι εθνικές οικονομίες αναμένεται να ανατπυχθούν με βραδύτερους ρυθμούς. Για το 2023, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η ελληνική οικονομία θα κατεβάσει ακόμη περισσότερο ταχύτητα στο 2,6%.
Αναφορικά με τον πληθωρισμό οι οικονομολόγοι του Ταμείου εκτιμούν ότι θα ολοκληρώσει την τρέχουσα χρονιά με ποσοστό κατά μέσο όρο στο 4,5%, πριν ανακόψει απότομα ταχύτητα στο 1,3% του χρόνου.
Στις εκτιμήσεις του ΔΝΤ υπάρχει και ένα αισιόδοξο σενάριο και αυτό έχει να κάνει με την ανεργία. Κι αυτό διότι εκτιμάει ότι το ποσοστό ανεργίας στο τέλος του 2022 θα διαμορφωθεί στο 12,9%, ενώ του χρόνου θα υποχωρήσει στο 12,4%.
Αναθεώρηση προβλέψεων για παγκόσμια οικονομία
Σε παγκόσμιο επίπεδο η αύξηση του ΑΕΠ εκτιμάται από το ΔΝΤ πλέον σε 3,6% φέτος και του χρόνου, μειωμένη κατά 0,8% και 0,2% αντίστοιχα σε σύγκριση με τις προηγούμενες προβλέψεις.
Για την Ευρωζώνη προβλέπει ότι η ανάπτυξη προβλέπεται να φτάσει το 2,8% και 2,3% αντίστοιχα.
Σοκ για Ουκρανία και Ρωσία
Είναι ενδεικτικό ότι για την Ουκρανία το ΔΝΤ προβλέπει φέτος ύφεση 35% χωρίς καν να γίνονται προβλέψεις για του χρόνου. Για τη Ρωσία ο πόλεμος και οι κυρώσεις αναμένεται να φέρουν ύφεση 8,5% φέτος και 2,3% του χρόνου σύμφωνα με τις προβλέψεις της έκθεσης του ΔΝΤ.
Πληθωριστικό σοκ
Στην Ευρώπη ο πληθωρισμός αναμένεται να φτάσει το 12,6% και το 7,5% φέτος και του χρόνου με τα ποσοστά της Ευρωζώνης να διαμορφώνονται σε 5,3% και 2,3% αντίστοιχα. Για το 2022 ο πληθωρισμός προβλέπεται στο 5,7% για τις ανεπτυγμένες οικονομίες και σε 8,7% για τις αναπτυσσόμενες –ποσοστά 1,8 και 2,8 τοις εκατό υψηλότερα από τα προβλεπόμενα τον Ιανουάριο.
Η επιδείνωση των ανισορροπιών προσφοράς και ζήτησης- συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προέρχονται από τον πόλεμο- και επιπλέον οι αυξήσεις στις τιμές των εμπορευμάτων των πρώτων υλών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επίμονα υψηλό πληθωρισμός, αυξανόμενες προσδοκίες για υψηλό πληθωρισμό και για αύξηση μισθών, αναφέρεται.
«Αν και οι οδηγοί του πληθωρισμού βρίσκονται σε πολλές περιπτώσεις εκτός του ελέγχου των κεντρικών τραπεζών (ο πόλεμος, οι κυρώσεις, η πανδημία, διαταραχές στην αλυσίδα προσφοράς), οι πιέσεις στις τιμές αυξάνονται σε ευρεία βάση. Η μετάδοση του σοκ από τον πόλεμο θα διαφέρει από χώρα σε χώρα, ανάλογα με το εμπόριο και τα οικονομικές διασυνδέσεις, την έκθεση σε αυξήσεις τιμών εμπορευμάτων και την ισχύ του προϋπάρχοντος πληθωρισμού», αναφέρεται.
Δύσκολοι καιροί για κεντρικές τράπεζες και κυβερνήσεις
Καύσιμα και τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν ραγδαία, με ευάλωτους πληθυσμούς, ιδιαίτερα σε χώρες χαμηλού εισοδήματος να επηρεάζονται περισσότερο σημειώνει το ΔΝΤ. Ο αυξημένος πληθωρισμός θα περιπλέξει τους συμβιβασμούς που καλούνται να κάνουν οι κεντρικές τράπεζες ώστε από τη μια να συγκρατήσουν τις τιμές και από την άλλη να στηρίξουν την ανάπτυξη. Τα επιτόκια αναμένεται να αυξηθούν καθώς οι κεντρικές τράπεζες θα προχωρούν σε πιο περιοριστική νομισματική πολιτική, ασκώντας πίεση τόσο στις αναδυόμενες αγορές όσο και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Καμπανάκι χτυπά επίσης το ΔΝΤ επειδή πολλές χώρες –όπως αναφέρει- έχουν περιορισμένο πλέον περιθώριο άσκησης χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής για να μετριαστεί ο αντίκτυπος του πολέμου στις οικονομίες τους.
Κίνδυνοι για το εμπόριο
Σε γεωπολιτικό και ευρύτερο οικονομικό και εμπορικό επίπεδο η εισβολή συνέβαλε στον οικονομικό κατακερματισμό καθώς σημαντικός αριθμός χωρών διακόπτουν τους εμπορικούς δεσμούς με τη Ρωσία με αποτέλεσμα να δημιουργείται απειλή εκτροχιασμού της ανάκαμψη μετά την πανδημία, όπως προστίθεται. Ο πόλεμος απειλεί επίσης τα βασισμένα σε κανόνες πλαίσια που έχουν διευκολύνει μια μεγαλύτερη παγκόσμια οικονομική ολοκλήρωση και βοήθησε να βγουν εκατομμύρια άνθρωποι από τη φτώχεια, σημειώνει το ΔΝΤ.