Περίπου 80 πολίτες πέφτουν καθημερινά στην Ελλάδα θύματα ηλεκτρονικής απάτης μέσω e – banking, με την ημερήσια λεία των επιτήδειων να εκτιμάται στα 500.000 ευρώ.
Πρόκειται για τα επίσημα στοιχεία που έχει στην διάθεσή της η Ελληνική Ένωση Τραπεζών για το πρώτο τετράμηνο του 2022, με αποτέλεσμα για το σύνολο της χρονιάς να αναμένονται περίπου 30.000 περιστατικά απάτης, με συνολική αξία της τάξης των 175 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές από τα περιστατικά αυτά, τα μισά περίπου «προλαμβάνονται» είτε πριν την εκδήλωση της συμβάντος ή αμέσως μετά. Σε ότι αφορά υπόλοιπα συνιστούν απώλεια, είτε για το τραπεζικό σύστημα, είτε τους πελάτες, και η εκτίμηση είναι ότι η ζημιά στο σύνολο της συναλλακτικής δραστηριότητας αντιστοιχεί στο 0,00108% ή μόλις 1 ευρώ στα 92.000 ευρώ που διακινούνται.
Μιλώντας πρόσφατα στο Payments 360ο Conference, ο Γιάννης Γραμματικός, Γενικός Διευθυντής Προϊόντων Λιανικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς, τόνισε ότι η ζημιά από τις e-απάτες είναι εξαιρετικά περιορισμένη στην Ελλάδα, καθώς τα περιστατικά αυτά αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά μέσα από τη βελτίωση των τεχνολογιών πρόγνωσης της απάτης και την εκπαίδευση που οι τράπεζες προσφέρουν διαρκώς στους πελάτες τους.
“Όπως στα σπίτια μας, μια ακριβή, θωρακισμένη πόρτα, δεν επιτελεί το σκοπό της αν δεν την κλειδώνουμε, πόσο μάλλον αν αφήνουμε πάνω της τα κλειδιά, έτσι και η πρόσβαση στην ψηφιακή μας τράπεζα δεν είναι ασφαλής, αν δεν είμαστε διπλά και τριπλά προσεκτικοί με το πως, πότε και πού κάνουμε χρήση των προσωπικών μας κωδικών πρόσβασης. Η Τράπεζα μας, δεν θα μας ζητήσει ποτέ τους κωδικούς πρόσβασης στην ηλεκτρονική μας τραπεζική, ούτε θα επικοινωνήσει με εμάς με τρόπο που θα μας δημιουργήσει τεχνηέντως ένα άγχος ώστε να αντιδράσουμε βιαστικά, δίνοντάς τα. Στο βαθμό, που τηρούμε αυτό τον απλό κανόνα ο Τραπεζικός κόσμος στο Διαδίκτυο είναι καθόλα ασφαλής, τόσο για τα χρήματα μας όσο και για τα προσωπικά μας δεδομένα”, είπε χαρακτηριστικά ο κ. Γραμματικός.
Ο κ. Γραμματικός σημείωσε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός και οι ηλεκτρονικές πληρωμές “τρέχουν” με γοργό ρυθμό και έχει δημιουργηθεί ένας διαφορετικός καταναλωτής που πλέον έχει εκτιμήσει την ευκολία, την καλή εμπειρία και την ασφάλεια της ψηφιακής οικονομίας. Καθώς η προτίμηση των πελατών στρέφεται στο digital banking, παρατηρείται μια αναλογική αύξηση της ηλεκτρονικής απάτης, η οποία έχει την ιδιομορφία να μην γνωρίζει πατρίδα ή ωράριο. επισήμανε ο Γενικός Διευθυντής Προϊόντων Λιανικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς.
Την ίδια στιγμή με νέες μεθόδους και πιο προσεκτικές προσεγγίσεις προσπαθούν κυκλώματα εντός και εκτός συνόρων να εξαπατήσουν το κοινό για να «αρπάξουν» τις αποταμιεύσεις του κόσμου στις τράπεζες.
Η εικόνα δεν διαφέρει πολύ από τη γνωστή τακτική, που στοχεύει σε παραπλάνηση ώστε να αποκαλυφθεί κάποιο στοιχείο πρόσβασης στον λογαριασμό ή την κάρτα του καταθέτη. Αυτό που διαφοροποιείται και εξελίσσεται, είναι η προσέγγιση της απάτης.
Οι τρεις περιπτώσεις απάτης το τελευταίο διάστημα:
Η πρώτη προσέγγιση που πήρε μεγάλες διαστάσεις τις τελευταίες ημέρες, χρησιμοποιούσε το όνομα γνωστού ελληνικού τραπεζικού ομίλου. Συγκεκριμένα, αποστέλλεται ένα μήνυμα sms ή ένα e- mail στον αποταμιευτή, όπου στη διεύθυνση του mail εμφανίζεται το επίσημο λογότυπο της Τράπεζας. Στο κείμενο ζητείται από τον καταθέτη να πατήσει επειγόντως ένα συγκεκριμένο link, διότι σε διαφορετική περίπτωση, θα ακυρωθεί η χρεωστική του κάρτα εντός μισής ή μίας ώρας.
Μεγάλη μερίδα καταναλωτών μπορεί να πέσει σε αυτή την παγίδα, αν αγχωθεί ότι μπορεί να μην προλάβει και να ακυρωθεί η χρεωστική του, άρα δεν θα μπορεί να κάνει συναλλαγές, βλέποντας ότι η αρχή στο e mail address είναι το logo της Τράπεζάς του. Μόνο που αν προσέξει λίγο καλύτερα την πλήρη διεύθυνση, θα δει ότι εκτός του ονόματος της Τράπεζας γράφει άλλες λέξεις , συνήθως σε greeklish.
Ασφαλές μήνυμα. Ανοίξτε το
Η δεύτερη απάτη χρησιμοποιεί τη λέξη «ασφάλεια». Συγκεκριμένα, τονίζει το θέμα της ασφάλειας και στοχεύει σε εκείνους που θα το λάβουν ως δεδομένο. «Αυτό είναι ένα μήνυμα ασφαλούς ηλεκτρονικού ταχυδρομείου» ξεκινάει η προσέγγιση που βρίσκει πολλά θύματα, καθώς τους ζητάει ενημέρωση στοιχείων, χρησιμοποιώντας ένα αληθοφανές λογότυπο τράπεζας.
Τηλεφωνικός αριθμός που μοιάζει με της τράπεζας
Στο μοντέλο απάτης που προέρχεται από το εξωτερικό οι επιτήδειοι αντιγράφουν ένα κανονικό αριθμό που μοιάζει στο τηλεφωνικό κέντρο των μεγάλων τραπεζών και καλούν από αυτό, προσποιούμενοι ότι είναι από κάποια τράπεζα και ενημερώνουν τον «πελάτη» ότι για κάποιον τεχνικό λόγο, θα ήθελαν επιβεβαίωση των στοιχείων του. Μπορεί να ζητήσουν κωδικούς, one time password, αριθμό ταυτότητας κ.α.
Έτσι, ποντάρουν στο ξαφνικό τηλεφώνημα και στην αμηχανία του συνομιλητή που μπορεί να απαντήσει δίνοντας στοιχεία και γι’ αυτό συστήνεται στους καταναλωτές να είναι υποψιασμένοι ώστε αν «ξαφνικά τους θυμηθεί η τράπεζά τους» να κλείσουν το τηλέφωνο και να ξανακαλέσουν οι ίδιοι τον σύμβουλό τους στην τράπεζα για να επιβεβαιώσουν αν πράγματι τους κάλεσαν.
Οι τράπεζες σε καμία περίπτωση δε ζητάνε ούτε τηλεφωνικώς ούτε με mails τέτοιου είδους προσωπικά δεδομένα. Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών έχει κάνει τεράστια καμπάνια εφιστώντας την προσοχή του καταναλωτικού κοινού και την επαγρύπνηση του για διάφορες ηλεκτρονικές ή μη, τραπεζικές απάτες.