Από την 1η Ιανουαρίου 2025, οι αυτοκινητοβιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση καλούνται να συμμορφωθούν με αυστηρότερα όρια εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Συγκεκριμένα, ο μέσος όρος εκπομπών CO2 για κάθε νέο όχημα που παράγεται πρέπει να μην υπερβαίνει τα 93,6 γραμ./χλμ., έναντι του προηγούμενου ορίου των 116 γραμ./χλμ. που ίσχυε μέχρι το τέλος του 2024.
Η μείωση αυτή, που φτάνει το 19%, θεωρείται σημαντική από τα στελέχη της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας, τα οποία εκφράζουν ανησυχίες για το πώς θα μπορέσουν να ανταποκριθούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Όσες εταιρείες δεν καταφέρουν να τηρήσουν το όριο θα επιβαρύνονται με πρόστιμο 95 ευρώ ανά επιπλέον γραμμάριο CO2 που εκπέμπεται, για κάθε όχημα που παράγουν. Αυτό σημαίνει ότι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες που δεν συμμορφώνονται με τους νέους κανονισμούς θα βρεθούν αντιμέτωπες με σημαντικές χρηματικές ποινές.
Η πρόκληση της ηλεκτροκίνησης και η μειωμένη ζήτηση
Οι περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν στραφεί στην ηλεκτροκίνηση, επενδύοντας σε νέες τεχνολογίες και αυξάνοντας την παραγωγή αμιγώς ηλεκτρικών οχημάτων (EVs). Ωστόσο, η ζήτηση για τα ηλεκτροκίνητα οχήματα στην Ευρώπη δεν έχει αυξηθεί στον βαθμό που ανέμεναν οι κατασκευαστές. Το υψηλό κόστος αγοράς, η μείωση των κρατικών επιδοτήσεων και οι ανεπαρκείς υποδομές φόρτισης σε πολλές χώρες αποτελούν βασικά εμπόδια στην ευρύτερη διάδοσή τους.
Προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές CO2 και να αποφύγουν τα υψηλά πρόστιμα, αρκετές αυτοκινητοβιομηχανίες εξετάζουν τη συνεργασία μέσω του μηχανισμού ανταλλαγής δικαιωμάτων εκπομπών, γνωστού ως “σύστημα δεξαμενών άνθρακα” (carbon pools). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιτρέπει στις εταιρείες να σχηματίζουν συμμαχίες, προκειμένου να συνυπολογίζουν τους μέσους όρους εκπομπών τους με κατασκευαστές που ειδικεύονται σε χαμηλών ρύπων ή μηδενικών εκπομπών οχήματα.
Η Volkswagen αντιμέτωπη με υψηλά πρόστιμα
Σε αντίθεση με άλλες μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, ο Όμιλος Volkswagen δεν έχει ανακοινώσει ακόμα κάποιο σχέδιο συνεργασίας μέσω του συστήματος δεξαμενών άνθρακα. Αν και διαθέτει αρκετά ηλεκτρικά μοντέλα, βρίσκεται σε διαδικασία αναθεώρησης της στρατηγικής της για την ηλεκτροκίνηση και την οικονομική της διαχείριση. Σύμφωνα με τον Ρολφ Βόλερ, επικεφαλής Διαχείρισης Διαθεσίμων και Επενδυτικών Σχέσεων του Ομίλου, η Volkswagen ενδέχεται να αντιμετωπίσει πρόστιμα που θα μπορούσαν να φτάσουν έως και 1,5 δισ. ευρώ, εάν δεν καταφέρει να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα των αυτοκινήτων που θα κατασκευάσει μέσα στο 2025.
Η πρόκληση για την αυτοκινητοβιομηχανία είναι διττή: αφενός πρέπει να επιταχύνει τη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση, αφετέρου να βρει τρόπους να παραμείνει ανταγωνιστική, εξισορροπώντας το κόστος παραγωγής με τη μειωμένη ζήτηση. Το επόμενο διάστημα θα είναι κρίσιμο για την εφαρμογή των νέων στρατηγικών και την προσαρμογή των κατασκευαστών στους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς κανονισμούς της Ε.Ε.