Η θετική πορεία της εγχώριας αγοράς εργασίας συνεχίστηκε στο τέλος του τρίτου τριμήνου 2022. Σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 11,8% του εργατικού δυναμικού τον Σεπτέμβριο 2022 από 12,1% τον Αύγουστο 2022 και 13,3% τον Σεπτέμβριο 2021.
Για το σύνολο της περιόδου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2022, ο μέσος όρος του ποσοστού ανεργίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 12,5% από 15,4% το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Το εν λόγω αποτέλεσμα καθιστά συντηρητική την εκτίμηση στο προσχέδιο κρατικού προϋπολογισμού 2023 για ποσοστό ανεργίας στο 12,9% το 2022. Όταν κατατεθεί το τελικό σχέδιο κρατικού προϋπολογισμού 2023 στο κοινοβούλιο, το οποίο αναμένεται να συμβεί έως τις 20 Νοεμβρίου 2022, είναι πιθανόν να καταγραφεί αναθεώρηση επί τα βελτίω της εκτίμησης για το ποσοστό ανεργίας του 2022. Το ίδιο ισχύει και για τον πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης του ίδιου έτους, ενώ για τον πληθωρισμό, λόγω της παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης και της διεύρυνσης των ανοδικών πιέσεων στις τιμές πολλών αγαθών και υπηρεσιών, θεωρείται πιθανή η αναθεώρηση των εκτιμήσεων επί τα χείρω, δηλαδή υψηλότερος πληθωρισμός σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, τόσο για το 2022 όσο και για το 2023.
Σε ό,τι αφορά τις δύο βασικές μεταβλητές που συνθέτουν το ποσοστό ανεργίας, ήτοι τον αριθμό των απασχολούμενων και τον αριθμό των ανέργων, τα αποτελέσματα είχαν ως ακολούθως τον Σεπτέμβριο 2022:
- Ο αριθμός των απασχολούμενων ανήλθε στα €149,7 χιλ. άτομα, από τις υψηλότερες τιμές που έχει λάβει η εν λόγω μεταβλητή τα τελευταία έντεκα και πλέον χρόνια. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής διαμορφώθηκε στο θετικό έδαφος του 2,1% τον Σεπτέμβριο 2022 (83,6 χιλ. άτομα) από 1,6% τον Αύγουστο 2022, ενώ για το σύνολο του τρίτου τριμήνου 2022, η μέση ετήσια αύξηση της απασχόλησης ήταν 2,1% από 6,5% το δεύτερο τρίμηνο 2022. Η εν λόγω επιβράδυνση, αναμενόμενη σε έναν βαθμό λόγω της εξάλειψης των επιδράσεων βάσης του προηγούμενου έτους, πιθανόν να αποτυπωθεί και σε μείωση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης το τρίτο τρίμηνο 2022 (1,2% QoQ, 7,7% YoY το δεύτερο τρίμηνο 2022, επόμενη δημοσίευση στις 7/12/2022).
- Ο αριθμός των ανέργων διαμορφώθηκε στα 556,3 χιλ. άτομα καταγράφοντας ετήσια μείωση 10,5% (65,1 χιλ. άτομα), ελαφρώς βραδύτερη σε σύγκριση με τον Αύγουστο 2022 (12,7%).
Βάσει των παραπάνω στοιχείων, η ετήσια αύξηση των απασχολούμενων υπερέβη την ετήσια μείωση των ανέργων τον Σεπτέμβριο 2022 με αποτέλεσμα την ενίσχυση του εργατικού δυναμικού. Αναλυτικά, ο αριθμός των ατόμων που ανήκουν στο εργατικό δυναμικό ανήλθε στις 4.706,0 χιλ. καταγράφοντας ετήσια αύξηση 0,4%, ενώ ο αριθμός των ατόμων που ανήκουν στον μη ενεργό πληθυσμό κινήθηκε πτωτικά κατά 1,6% στις 3.117,6 χιλ. Τέλος, ο πληθυσμός ηλικιακής ομάδας 15-74 ετών μειώθηκε κατά 0,4% στα 7.823,6 χιλ. άτομα. Όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερα τεύχη του δελτίου 7 Ημέρες Οικονομία, το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας αποτελεί έναν πολύ σοβαρό μακροπρόθεσμο καθοδικό κίνδυνο για την ελληνική οικονομία. Ceteris paribus, η μείωση του πληθυσμού οδηγεί μακροπρόθεσμα σε μείωση του εργατικού δυναμικού, της απασχόλησης και της παραγωγής.
Εν κατακλείδι, η εγχώρια αγορά εργασίας, παρά την ενεργειακή κρίση και την αβεβαιότητα, παρουσίασε ανθεκτικότητα στο 9-μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2022 με το ποσοστό ανεργίας να μειώνεται και την απασχόληση να αυξάνεται. Παρά ταύτα το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα παραμένει κατά πολύ υψηλότερο σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης (11,8% σε σχέση με 6,6%) στερώντας πόρους από την οικονομία, ενώ η παραγωγικότητα της εργασίας είναι κατά πολύ μικρότερη σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ευρωζώνης, στοιχείο που επηρεάζει αρνητικά το επίπεδο των πραγματικών μισθών και τη δυναμική του ΑΕΠ. Τέλος, η χειροτέρευση των δεικτών οικονομικού κλίματος και PMI μεταποίησης τον Οκτώβριο 2022 (βλέπε Πίνακα Α2 στο στατιστικό παράρτημα) παράλληλα με τους καθοδικούς κινδύνους για τις οικονομίες σημαντικών εμπορικών εταίρων της Ελλάδας που στήριξαν την εγχώρια απασχόληση στο 9-μηνο Ιανουαρίου-Σεπτέμβριου 2022, δύνανται να επιβραδύνουν σημαντικά τον ρυθμό μείωσης του ποσοστού ανεργίας ή τον ρυθμό αύξησης της απασχόλησης στα επόμενα τρίμηνα.