Οι βόλτες στους δρόμους της Γερμανίας αποκαλύπτουν όλο και περισσότερα κλιματιστικά που κρέμονται από παράθυρα ή είναι τοποθετημένα σε μπαλκόνια, ανάμεσα σε μεταπολεμικά κτήρια. Η πλειοψηφία των νοικοκυριών στη Γερμανία και τη βορειοδυτική Ευρώπη δεν διαθέτει κλιματισμό – δεν υπήρχε ανάγκη μέχρι την πρόσφατη αύξηση των καυσώνων. Πλέον, η πιο άμεση λύση είναι οι φορητές μονάδες.
«Ο κλιματισμός δεν είναι η λύση στα προβλήματά μας, αλλά είναι η μόνη που έχουμε δεδομένων των άσχημα σχεδιασμένων πόλεων και της ελλιπούς σκίασης», λέει ο Μαρκ Έβανς, 39χρονος τεχνικός πληροφορικής από τη Φρανκφούρτη, που αγόρασε πέρυσι ένα φορητό μηχάνημα με 899 ευρώ.
Το υψηλό κόστος της προσαρμογής
Η προσαρμογή στην κλιματική πραγματικότητα είναι δαπανηρή. Σύμφωνα με τη Eurostat, σχεδόν τα μισά σπίτια της Ε.Ε. χτίστηκαν πριν το 1980 και δεν είναι κατάλληλα για εύκολη εγκατάσταση μόνιμου κλιματισμού. Στη Γερμανία, όπου πάνω από τους μισούς κατοίκους είναι ενοικιαστές –το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε.– οι επενδύσεις σε μόνιμο εξοπλισμό είτε απορρίπτονται είτε απαιτούν έγκριση από ιδιοκτήτες.
Ακόμη και ιδιοκτήτες διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες συναντούν εμπόδια, καθώς η εγκατάσταση εξωτερικών μονάδων απαιτεί τη συναίνεση της πολυκατοικίας, κάτι που συχνά απορρίπτεται για λόγους θορύβου ή περιβάλλοντος, σύμφωνα με το Bloomberg.
Άνοδος της ζήτησης φορητών μονάδων
Μετά από έναν από τους θερμότερους Ιούνιους στα χρονικά, οι πωλήσεις φορητών συσκευών έχουν εκτοξευτεί. Μικρή έρευνα έδειξε πως το 18% των ερωτηθέντων διαθέτει πλέον κλιματιστικό, έναντι 13% το 2023. Το 65% από αυτούς χρησιμοποιεί μονομπλόκ συσκευές (παραθύρου ή ανεξάρτητες με σωλήνα εξαερισμού).
Αντιθέτως, στις ΗΠΑ σχεδόν το 90% των νοικοκυριών έχει κλιματισμό, τα δύο τρίτα μέσω κεντρικού συστήματος ή αντλιών θερμότητας.
Οι ενοικιαστές στη «ζεστή» πλευρά
Οι φορητές μονάδες έχουν συχνά υψηλή κατανάλωση. «Οι ενοικιαστές χρησιμοποιούν συνήθως λιγότερο αποδοτικές συσκευές, με αποτέλεσμα αυξημένη κατανάλωση ρεύματος», λέει ο Ντανιέλ ντε Γκρααφ, ερευνητής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος της Γερμανίας.
Νέα, πιο αποδοτικά μοντέλα όπως το PortaSplit της κινεζικής Midea παρουσιάζουν μεγάλη ζήτηση στη Γερμανία. Αποτελείται από δύο μονάδες –μία εντός και μία εκτός του χώρου– που συνδέονται μέσω στενού σωλήνα από το παράθυρο. Είναι πιο αποδοτικό από τα μονομπλόκ αλλά ακριβότερο (800–1.600 ευρώ).
Η αλυσίδα καταστημάτων Toom επιβεβαιώνει τη στροφή των καταναλωτών σε φορητές λύσεις με υψηλή ενεργειακή απόδοση και καταλληλότητα για ενοικιαζόμενα διαμερίσματα.
Ο Έβανς, που τοποθέτησε τη μονάδα του έξω από το παράθυρο, αναφέρει μεγάλη διαφορά στην άνεση του διαμερίσματός του χωρίς αύξηση στον λογαριασμό ρεύματος. Άλλες μέθοδοι δροσισμού, όπως λέει, του φαίνονται «σαν να προσπαθείς να περπατήσεις ξυπόλυτος σε χαλίκια».
Το πρόβλημα είναι βαθύτερο: Η γερμανική νομοθεσία προβλέπει ελάχιστες θερμοκρασίες για τον χειμώνα, όχι όμως για τον καύσωνα του καλοκαιριού. «Στη σημερινή αγορά ενοικίων, είναι ουτοπία να απαιτείς προστασία από τη ζέστη», λέει η Γιούτα Χάρτμαν από την Ένωση Ενοικιαστών.
Η μαζική στροφή σε φορητές συσκευές ενδέχεται να επιβαρύνει την κατανάλωση ρεύματος και τις εκπομπές. Οι επιπτώσεις διαφέρουν ανά μοντέλο, σύμφωνα με τον ντε Γκρααφ, που συνιστά άλλες λύσεις: νυχτερινό αερισμό, σκίαση, ανεμιστήρες και καλή μόνωση. Όταν απαιτείται κλιματιστικό, να προτιμώνται ενεργειακά αποδοτικά split και φιλικά ψυκτικά υγρά.
«Οι άνθρωποι δεν θέλουν απαραίτητα κλιματισμό – θέλουν ένα άνετο περιβάλλον», λέει ο ντε Γκρααφ. «Και υπάρχουν και άλλοι τρόποι να το πετύχουν».