Έπειτα από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις, οι ΗΠΑ μπορούν να αναπνεύσουν: με ψηφοφορίες στο Κογκρέσο, νομοσχέδιο αναστέλλει το όριο του χρέους ως το 2025 και ο κίνδυνος να κηρυχθεί στάση πληρωμών από το ομοσπονδιακό κράτος αποτρέπεται.
«Μεγάλη νίκη για την οικονομία μας και για τον αμερικανικό λαό» είδε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν.
Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είχε προθεσμία μέχρι τη Δευτέρα 5η Ιουνίου για να αποφύγει τη χρεοκοπία.
Όπως όλες οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου, ή σχεδόν, οι ΗΠΑ ζουν με πίστωση. Όμως, αντίθετα με ό,τι ισχύει στις άλλες ανεπτυγμένες χώρες, η Αμερική βρίσκεται τακτικά αντιμέτωπη με νομική επιπλοκή: το πλαφόν του χρέους, το μέγιστο όριο στο οποίο μπορεί να φθάσει ο κρατικός δανεισμός, πρέπει να αυξάνεται ή να αναστέλλεται από το Κογκρέσο.
Σκληρή διαπραγμάτευση
Αν και για δεκαετίες δεν επρόκειτο παρά για τυπική κοινοβουλευτική διαδικασία, φέτος οι Ρεπουμπλικάνοι, που πλέον ελέγχουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ιδίως ο ηγέτης τους στο σώμα αυτό Κέβιν Μακάρθι, τη μετέτρεψαν σε εργαλείο άσκησης πολιτικής πίεσης στον Δημοκρατικό πρόεδρο Μπάιντεν.
Σειρά συναντήσεων στον Λευκό Οίκο, ατελείωτες διαπραγματεύσεις συμβούλων... η Ουάσιγκτον κρεμόταν για εβδομάδες από τα χείλη αυτών που έκριναν την τύχη του περίφημου «πλαφόν» του χρέους.
Αν και είναι πολύ συνηθισμένο να κλείνονται συμφωνίες της τελευταίας στιγμής για τα δημοσιονομικά των ΗΠΑ, οι σκληρές διαπραγματεύσεις εξώθησαν τον Fitch Ratings, έναν από τους λεγόμενους «τρεις μεγάλους» οίκους αξιολόγησης, να θέσει «υπό παρακολούθηση» το αξιόχρεο του αμερικανικού δημοσίου, που τοποθετεί στη βαθμίδα AAA, την υψηλότερη.
Εντέλει το βράδυ του Σαββάτου, εν μέσω του τριημέρου της Memorial Day, τα μέρη έκλεισαν καταρχήν συμφωνία. Το κείμενο επέτρεπε να αποφευχθεί το χειρότερο, δηλαδή το σενάριο η χώρα να κηρύξει στάση πληρωμών, να αδυνατεί να πληρώνει τους πιστωτές της, να καταβάλει μισθούς και συντάξεις. Κατάσταση άνευ προηγουμένου, που θα οδηγούσε σε αχαρτογράφητα νερά την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία.
Για να αποφευχθεί αυτή η δυνητικά καταστροφική εξέλιξη ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Κέβιν Μακάρθι κατέληξαν σε συμβιβασμό.
Η συμφωνία εγκρίθηκε προχθές Τετάρτη με ευρεία πλειοψηφία από τη Βουλή των Αντιπροσώπων (314-117) και χθες Πέμπτη επίσης με άνεση από τη Γερουσία (63-36 ). Μένει πλέον απλά ο πρόεδρος Μπάιντεν να την επικυρώσει υπογράφοντας το νομοσχέδιο. Ο αρχηγός του κράτους, υποψήφιος για την επανεκλογή του το 2024, ανέφερε πως «αδημονεί» να το πράξει.
Αναμένεται να το κάνει απόψε απευθύνοντας διάγγελμα στους Αμερικανούς για να περιγράψει το κείμενο σε αδρές γραμμές.
Συγκεκριμένα, η συμφωνία θα επιτρέψει την αναστολή για δύο χρόνια, ως την 1η Ιανουαρίου 2025, δηλαδή την περίοδο μετά τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου του 2024, το μέγιστο όριο δανεισμού του αμερικανικού δημοσίου (31,4 τρισεκατομμύρια δολάρια).
Σε αντάλλαγμα, οι Δημοκρατικοί δέχτηκαν να μειώσουν δαπάνες διαφόρων κατηγοριών, πλην αυτών για τις ένοπλες δυνάμεις και τους βετεράνους, όχι πάντως όσο θα ήθελαν να δουν οι Ρεπουμπλικάνοι.
«Να γίνουν πολλά ακόμη»
Για αυτό αρκετά στελέχη τους εναντιώθηκαν στο σχέδιο νόμου, τόσο στην Βουλή των Αντιπροσώπων, όσο και στη Γερουσία.
«Μην απατάστε, μένουν να γίνουν πολλά ακόμα» για να εξυγιανθούν τα δημοσιονομικά των ΗΠΑ, τόνισε ο βαρόνος των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία Μιτς Μακόνελ.
Την αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών από την άλλη ξεσήκωσαν οι αλλαγές σε κάποιους από τους όρους για τη χορήγηση επιδομάτων κοινωνικής πρόνοιας και ιδίως επισιτιστικής βοήθειας.
Ο γερουσιαστής με επιρροή Μπέρνι Σάντερς τόνισε χαρακτηριστικά πως η «συνείδησή του» δεν του επιτρέπει «να ψηφίσει σχέδιο νόμου που βλάπτει τους εργαζομένους».