Ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός Ισπανών βρίσκεται εκτός αγοράς ακινήτων και σε αδυναμία εύρεσης κατοικίας, εν μέσω έλλειψης κοινωνικής στέγασης και κανονισμών που αποτρέπουν τις μακροχρόνιες μισθώσεις.
Η κατάσταση έχει επιδεινωθεί από την έκρηξη των παραθεριστικών μισθώσεων σε πλατφόρμες όπως η Airbnb και η Booking.com, η οποία έχει προκαλέσει κύμα διαμαρτυριών σε όλη τη χώρα τις τελευταίες εβδομάδες και εναντίον του υπερτουρισμού.
Ο αριθμός των αστέγων έχει αυξηθεί κατά 24% από το 2012, σε 28.000 άτομα, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, ενώ, σύμφωνα με έκθεση της Τράπεζας της Ισπανίας, περίπου το 45% των ανθρώπων που ζουν σε ενοικιαζόμενες κατοικίες κινδυνεύουν από τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό, το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη.
Η έλλειψη στέγης έχει αυξηθεί σημαντικά σε όλη την Ευρώπη την τελευταία δεκαετία αλλά η έκταση του προβλήματος στην Ισπανία συγκαλύπτεται από τους νέους Ισπανούς που επιλέγουν να ζουν με τους γονείς τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Το απόθεμα κοινωνικών κατοικιών της Ισπανίας είναι μόλις το 1,5% του συνόλου των κατοικιών σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 9%, προστίθεται στην έκθεση.
Το τρέχον σχέδιο της σοσιαλιστικής κυβέρνησης για τη δημόσια στέγαση θα προσθέσει 184.000 μονάδες τα επόμενα τρία χρόνια. Ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε τον Μάιο ότι θα ήθελε το απόθεμα κοινωνικών κατοικιών να φτάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο κατά τη διάρκεια της θητείας του που λήγει το 2027.
Αλλά η Τράπεζα της Ισπανίας εκτιμά ότι απαιτούνται επιπλέον 1,5 εκατομμύριο περισσότερες κατοικίες για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος.
Η υπουργός Στέγασης Isabel Rodriguez δήλωσε την Τρίτη ότι η κυβέρνηση έχει αρχίσει να επεξεργάζεται ένα νέο σχέδιο για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Για να καλύψουν μέρος του κενού που άφησε το κράτος, οι φιλανθρωπικές οργανώσεις στρέφονται σε ιδιωτικά κεφάλαια – ακόμη και αν πρόκειται για ένα κλάσμα αυτού που απαιτείται.
Μια άλλη φιλανθρωπική οργάνωση, η Hogar Si, νοικιάζει 400 διαμερίσματα σε άστεγους. Πριν από δύο χρόνια άρχισε να αναζητά επενδυτές για να αγοράσει ορισμένα από αυτά τα διαμερίσματα ως έναν τρόπο μείωσης του κόστους.
Ο José Manuel Caballol, επικεφαλής του ιδρύματος Hogar Si, δήλωσε ότι η στεγαστική κρίση απαιτεί ένα μείγμα ιδιωτικών και δημόσιων πρωτοβουλιών για το κοινωνικό ενοίκιο.
Μεγάλες πόλεις όπως η Μαδρίτη πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν τη μετακίνηση από την ύπαιθρο προς τα αστικά κέντρα όπου υπάρχουν θέσεις εργασίας, δήλωσε ο Diego Lozano, διευθύνων σύμβουλος της υπηρεσίας στέγασης της πόλης.
Κατηγόρησε επίσης έναν πρόσφατο νόμο που σχεδιάστηκε για την προστασία των δικαιωμάτων των ενοικιαστών, επιτρέποντας σε ευάλωτα άτομα να παραμείνουν σε ένα ακίνητο για έως και δύο χρόνια χωρίς να πληρώνουν ενοίκιο, γεγονός που, όπως είπε, είχε σοβαρό αντίκτυπο στους ιδιοκτήτες που σταθμίζουν τις μακροχρόνιες μισθώσεις.
Οι ιδιοκτήτες απαιτούν από τους ενοικιαστές εγγυήσεις για την καταβολή του ενοικίου που οι φτωχότεροι δεν μπορούν να παρέχουν, σύμφωνα με τρεις ΜΚΟ.
Άλλοι στρέφονται στην επικερδή αγορά βραχυχρόνιων μισθώσεων που δεν διέπεται από τους ίδιους κανονισμούς. Η προσφορά μακροχρόνιων μισθώσεων μειώθηκε κατά 15% μέσα σε ένα χρόνο, ενώ οι βραχυχρόνιες μισθώσεις κυρίως για τουρίστες αυξήθηκαν κατά 56% το έτος έως τον Μάρτιο, σύμφωνα με την Idealista.
Η κρίση είναι τόσο οξεία που οι ισπανικές πόλεις προσπαθούν να περιορίσουν ή να καταργήσουν σταδιακά τα διαμερίσματα διακοπών. Στο Κάντιθ, η Eva Orihuela προσχώρησε σε ένα τοπικό κίνημα για την απαγόρευση των παραθεριστικών διαμερισμάτων, αφού η 88χρονη μητέρα της Maria αντιμετώπισε επικείμενη έξωση πριν η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα παρέμβει για να αγοράσει το σπίτι της και να το εκμισθώσει σε αυτήν με το ίδιο ενοίκιο.