Στην 20η εβδομάδα έχει εισέλθει το «καλάθι του νοικοκυριού» με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να εκφράζει ικανοποίηση για τη μέχρι τώρα πορεία του. Την ίδια ώρα, γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλές με τους καταναλωτές να επιδιώκουν να επωφεληθούν από τις προσφορές του, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους ζωής και του μειωμένου διαθέσιμου εισοδήματος.
Τη σημαντική ανταπόκριση που έχει βρει το «καλάθι του νοικοκυριού» στην καθημερινότητα των καταναλωτών επιβεβαίωσε πρόσφατα ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνις Γεωργιάδης δηλώνοντας ότι κατά την 20η εβδομάδα εφαρμογής του, από 1.134 προϊόντα 62 (5,47%) παρουσίασαν αύξηση, 72 (6,35%) παρουσίασαν μείωση και 1.000 (88,18%) παρέμειναν σταθερά.
Μεσοσταθμικά, τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, η συνολική αξία του καλαθιού έχει πέσει πάνω από 3%. «Είχα πει ότι από τον Μάρτιο αναμένουμε να αρχίσει η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού να φαίνεται και στο ράφι και πράγματι, θέλω να ευχαριστήσω τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ γιατί στο καλάθι είναι εμφανής η διαφορά πια τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Όσοι δηλαδή ψωνίζουν τακτικά από το καλάθι θα δουν να είναι λίγο χαμηλότερες οι τιμές σε ορισμένα προϊόντα και αρκετά χαμηλότερες σε κάποια άλλα προϊόντα απ’ ότι πριν από μερικές εβδομάδες» ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης και συμπλήρωσε ότι «σε γενικές γραμμές έχουμε αντιστροφή της ροής των τιμών. Από εκεί που πηγαίναμε προς τα πάνω, τώρα πηγαίνουμε σταθερά προς τα κάτω».
Τρίμηνη παράταση
Σημειώνεται ότι ο υπουργός έχει προαναγγείλει τρίμηνη παράταση του «καλαθιού του νοικοκυριού» το οποίο, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με βάση την έγκριση που είχε δώσει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, διαρκεί έως τις 31 Μαρτίου 2023. Επίσης, έχουν ξεκινήσει οι επαφές για συγκράτηση τιμών στην πασχαλινή αγορά, συμπεριλαμβανομένου του κρέατος, σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. «Είμαστε ήδη σε συζητήσεις με την αγορά του κρέατος για να δούμε που θα κυμανθεί φέτος το κατσικάκι και το αρνάκι του Πάσχα. Και εκεί πιστεύω ότι θα μπορέσουμε με τα μέτρα που λαμβάνουμε να συγκρατήσουμε τις τιμές και να βοηθήσουμε τον κόσμο να αγοράσει για το πασχαλινό τραπέζι όσο γίνεται καλύτερα» ανέφερε σε δηλώσεις του ο κ. Γεωργιάδης. Προανήγγειλε, μάλιστα προσφορά στον μπακαλιάρο για την 25η Μαρτίου, που είναι το παραδοσιακό έδεσμα αυτής της ημέρας.
Τα δύο «καλάθια»
Παράλληλα σχεδιάζεται η δημιουργία δύο «καλαθιών» για το Πάσχα και στο πλαίσιο αυτό τις επόμενες μέρες αναμένεται να υπάρξει η σχετική νομοθέτηση ώστε το μέτρο να παραταθεί και στη συνέχεια ενόψει της πασχαλινής περιόδου να δημιουργηθούν το «πασχαλινό καλάθι» στα σούπερ μάρκετ αλλά και το «καλάθι του νονού/ας» στα καταστήματα παιχνιδιών. Το «πασχαλινό καλάθι» ουσιαστικά θα πάρει τη θέση του «καλαθιού της Σαρακοστής», λίγες μέρες πριν από το Πάσχα και θα δημιουργηθεί για να καλύψει τις ανάγκες των καταναλωτών στις αγορές τροφίμων για το πασχαλινό τους τραπέζι. 
Σε αυτό το νέο «καλάθι» αναμένεται να μπουν επιπλέον είδη στην κατηγορία του κρέατος, το αρνί και το κατσικάκι, επίσης το τσουρέκι καθώς και τα σοκολατένια αβγά. Όσον αφορά στο «καλάθι του νονού/ας», θα λειτουργήσει αντίστοιχα με εκείνο που εφαρμόστηκε την περίοδο των Χριστουγέννων, στα καταστήματα παιχνιδιών. Οι κατηγορίες παιχνιδιών που θα περιλαμβάνει αναμένεται μάλιστα είναι παρόμοιες με εκείνες στο «καλάθι του ‘Αη Βασίλη». Παράλληλα θα προστεθούν επίσης οι λαμπάδες για τις αγορές των νονών στα βαφτιστήρια τους. Υπενθυμίζεται ότι οι κατηγορίες στο «καλάθι του ‘Αη Βασίλη» ήταν: Επιτραπέζια / Παζλ, Παιχνίδια με κούκλες, κουκλόσπιτα και άλλα αξεσουάρ (παιχνίδια μίμησης), βρεφικά παιχνίδια, φιγούρες δράσης, παιχνίδια κατασκευών και δημιουργίας (π.χ. παιχνίδια με τουβλάκια), οχήματα – τηλεκατευθυνόμενα, ηλεκτρονικά παιχνίδια, αθλητικά παιχνίδια (π.χ. μπάλες, παιδικές μπασκέτες και τέρματα), λούτρινα, μουσικά παιχνίδια.
Έξι στους δέκα αγοράζουν από το «καλάθι του νοικοκυριού»
Το «καλάθι του νοικοκυριού» γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλές με τους καταναλωτές να αλλάζουν ακόμη και αλυσίδα σούπερ μάρκετ προκειμένου να επωφεληθούν από τις καλύτερες προσφορές. Όπως αποδεικνύεται από έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) τον Ιανουάριο σε δείγμα 1.000 καταναλωτών, το πρώτο 3μηνο της λειτουργίας αυτής της πρωτοβουλίας, το 64% του κοινού δηλώνει ότι αγοράζει προϊόντα από το καλάθι. Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση μετά την πρώτη εβδομάδα της πρωτοβουλίας, οπότε και το ποσοστό του κοινού που αγόραζε από το καλάθι ανερχόταν στο 39%. Μεσοσταθμικά το κοινό το οποίο αγοράζει προϊόντα από το καλάθι δηλώνει ότι το 16,3% των αγορών του προέρχονται από προϊόντα του καλαθιού (περίπου 1 ευρώ ανά 7 ευρώ αγορών). Η πλειοψηφία του κοινού 39% πραγματοποιεί έως 10% από το καλάθι, το 11% από 11 έως 20% και το υπόλοιπο 24% πάνω από 20% των αγορών.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, 17% των ερωτηθέντων επισκέπτεται σουπερμάρκετ διαφορετικό από το συνηθισμένο του προκειμένου να βρει προϊόντα από το «καλάθι του νοικοκυριού». «Το στοιχείο αυτό είναι υγιές για τον ανταγωνισμό στον κλάδο, δείχνει ότι υπάρχουν επιπλέον κίνητρα για τον ανταγωνισμό στην αγορά και ότι η κινητικότητα του καταναλωτικού κοινού το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταθεί» υποστηρίζει το ΙΕΛΚΑ
Αξιολόγηση
Το 23% αξιολογεί θετικά την πρωτοβουλία (το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 35% όσων αγοράζουν από το καλάθι, το 53% αναγνωρίζει τη χρησιμότητα των πρωτοβουλιών όπως το καλάθι και δηλώνει ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να κάνουν κι άλλες τέτοιες δράσεις. Το 54% δηλώνει ότι απαιτείται πολύς χρόνος προκειμένου να κάνει τις αγορές του, κάτι το οποίο είναι μία πραγματικότητα που ήδη καταγραφόταν στο παρελθόν για τους καταναλωτές που ακολουθούν τις προσφορές στις αγορές τους στο λιανεμπόριο τροφίμων. Το 85% υποστηρίζει ότι δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, κάτι που είναι αναμενόμενο, καθώς το πρόβλημα της ακρίβειας είναι πολυπαραγοντικό και διεθνές.
Στη συντριπτική τους πλειονότητα (ποσοστό 84%) οι καταναλωτές δηλώνουν ότι θα προτιμούσαν να μειωθεί ο ΦΠΑ στα τρόφιμα παρά το «καλάθι του νοικοκυριού». Επίσης, ένα 70% δηλώνει ότι θα προτιμούσε περισσότερες προσφορές και εκπτώσεις στα σούπερ μάρκετ παρά το καλάθι. Το 47% θα επιθυμούσε να ενταχθούν και άλλοι κλάδοι στο καλάθι, όπως κρεοπωλεία και αρτοποιεία ενώ το 60% δεν είναι ικανοποιημένο με τον αριθμό των προϊόντων και επομένως θα προτιμούσε περισσότερα προϊόντα στο καλάθι. Τέλος, μόλις το 35% θα προτιμούσε να στραφεί το καλάθι σε μόνο επώνυμα προϊόντα, που δείχνει τη διείσδυση που έχουν αποκτήσει τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας το τελευταίο διάστημα.