Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αρχίσει να οργανώνει μια νέα υπηρεσία πληροφοριών υπό την πρόεδρό της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε μια προσπάθεια να βελτιώσει τη χρήση των δεδομένων που συλλέγονται από τις εθνικές υπηρεσίες κατασκοπείας, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Η νέα μονάδα, που θα υπάγεται στη Γενική Γραμματεία της Κομισιόν, σχεδιάζει να προσλάβει αξιωματούχους από τις εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών των κρατών-μελών, με στόχο τη συνδυαστική ανάλυση πληροφοριών για κοινές πολιτικές και στρατηγικούς σκοπούς, όπως αναφέρει η εφημερίδα, επικαλούμενη τέσσερις πηγές με γνώση του σχεδίου.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι προειδοποιήσεις του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για πιθανή μείωση της αμερικανικής υποστήριξης ασφαλείας προς την Ευρώπη ώθησαν την Ε.Ε. να αναθεωρήσει τις δικές της δυνατότητες άμυνας και ασφάλειας, ξεκινώντας τη μεγαλύτερη επιχείρηση επανεξοπλισμού από τον Ψυχρό Πόλεμο.
«Οι υπηρεσίες κατασκοπείας των κρατών-μελών γνωρίζουν πολλά. Η Επιτροπή γνωρίζει επίσης πολλά. Χρειαζόμαστε έναν καλύτερο τρόπο να τα συνδυάσουμε και να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί», ανέφερε μία από τις πηγές των Financial Times, προσθέτοντας ότι «στις πληροφορίες, πρέπει να δώσεις κάτι για να πάρεις κάτι».
Αντιδράσεις και ανησυχίες εντός Ε.Ε.
Η πρωτοβουλία φέρεται να αντιμετωπίζει αντιδράσεις από ανώτερους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (EEAS), η οποία εποπτεύει το υφιστάμενο Κέντρο Πληροφοριών και Καταστάσεων (Intcen). Οι αξιωματούχοι φοβούνται ότι η νέα δομή θα επικαλύψει τον ρόλο του Intcen και ενδέχεται να απειλήσει το μέλλον του.
Το σχέδιο δεν έχει ακόμη κοινοποιηθεί επίσημα σε όλα τα 27 κράτη-μέλη, ωστόσο η Κομισιόν σκοπεύει να αντλήσει στελέχη με αποσπάσεις από τις εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Ένας εκπρόσωπος της Επιτροπής επιβεβαίωσε στους FT ότι «εξετάζεται η ενίσχυση των δυνατοτήτων ασφάλειας και πληροφοριών», σημειώνοντας ότι η ιδέα βρίσκεται σε εξέλιξη χωρίς καθορισμένο χρονοδιάγραμμα. Η μονάδα, όπως είπε, θα «βασιστεί στην υπάρχουσα εμπειρογνωμοσύνη» και θα συνεργαστεί στενά με τις υπηρεσίες της EEAS.
Η ευαίσθητη ισορροπία στην ανταλλαγή πληροφοριών
Η ανταλλαγή πληροφοριών αποτελεί διαχρονικά ευαίσθητο ζήτημα για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Μεγάλες χώρες, όπως η Γαλλία, είναι επιφυλακτικές στη διαμοίραση ευαίσθητων δεδομένων, ενώ η παρουσία φιλορωσικών κυβερνήσεων, όπως στην Ουγγαρία, περιπλέκει περαιτέρω τη συνεργασία.
Οι πρωτεύουσες της Ε.Ε. αναμένεται να αντισταθούν στη δημιουργία νέων «εξουσιών πληροφοριών» για τις Βρυξέλλες, σύμφωνα με δύο πηγές των FT, αν και παραδέχονται ότι υπάρχουν χρόνια παράπονα για την αποτελεσματικότητα του Intcen.
«Η Επιτροπή δεν πρόκειται να αρχίσει να στέλνει πράκτορες στο πεδίο», ανέφερε χαρακτηριστικά ένα δεύτερο άτομο.
Αυτονομία ασφαλείας και επόμενα βήματα
Οι πρόσφατες αναφορές του Ντόναλντ Τραμπ περί περικοπής της αμερικανικής στρατιωτικής και πληροφοριακής βοήθειας προς την Ευρώπη, όπως και η προσωρινή αναστολή της παροχής πληροφοριών προς την Ουκρανία, έχουν εντείνει τις ανησυχίες για την εξάρτηση της Ευρώπης από την Ουάσινγκτον.
Η νέα υπηρεσία πληροφοριών εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο της φον ντερ Λάιεν για αυτοδύναμη ευρωπαϊκή ασφάλεια, που περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός «Κολεγίου Ασφαλείας» για τους επιτρόπους, τη χρηματοδότηση αγοράς όπλων για την Ουκρανία και την έναρξη του δορυφορικού έργου Iris.