Ένα νέο πλαίσιο για τα δημοτικά έσοδα αλλάζει ριζικά τον τρόπο φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας, μεταφέροντας μεγαλύτερο βάρος στους ιδιοκτήτες. Ο υπό διαμόρφωση Κώδικας Αυτοδιοίκησης εισάγει έναν ενιαίο μηχανισμό είσπραξης, που αντικαθιστά υφιστάμενους φόρους και ενισχύει τα οικονομικά των δήμων.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η συγχώνευση του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) με τον φόρο Ηλεκτροδοτούμενων Χώρων, από την οποία προκύπτει το νέο Τέλος Τοπικής Ανάπτυξης (ΤΤΑ). Η αλλαγή αυτή, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες, δεν αποτελεί απλή τεχνική αναδιάρθρωση, αλλά έναν ουσιαστικά νέο φόρο με αυξημένες επιβαρύνσεις.
Η ΠΟΜΙΔΑ αντιδρά δυναμικά, κάνοντας λόγο για έναν «δημοτικό ΕΝΦΙΑ», καθώς εκτιμά ότι ο μέσος συντελεστής του ΤΤΑ θα είναι περίπου τριπλάσιος από εκείνον του ΤΑΠ. Όπως υποστηρίζει, ο πραγματικός στόχος του μέτρου είναι η σημαντική αύξηση των εσόδων των ΟΤΑ μέσω αυστηρότερης και ευρύτερης φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας.
Οι βασικές ενστάσεις της ΠΟΜΙΔΑ
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, ο νέος φόρος θα επιβάλλεται σε κάθε ηλεκτροδοτούμενο ακίνητο, με το ύψος του να εξαρτάται από την αντικειμενική αξία και τη χρήση του. Μεταξύ των σημαντικότερων αλλαγών που προκαλούν αντιδράσεις περιλαμβάνονται:
Περιορισμός των απαλλαγών για κενά ακίνητα: Τα τέλη καθαριότητας και φωτισμού μειώνονται μόνο στο 10% για κενά, μη ηλεκτροδοτούμενα και μη χρησιμοποιούμενα ακίνητα, καταργώντας ουσιαστικά την πλήρη απαλλαγή που ίσχυε έως σήμερα.
Διεύρυνση του χρόνου διεκδίκησης οφειλών: Καθιερώνεται καθεστώς «απαράγραπτου», επιτρέποντας στους δήμους να αναζητούν οφειλές έως και δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία τους.
Μακροχρόνιες δεσμευτικές μισθώσεις: Θεσπίζεται υποχρεωτική διάρκεια 24 ετών για μισθώσεις ιδιωτικών ακινήτων προς δήμους, με δυνατότητα επέκτασης έως 36 ή 48 έτη. Παράλληλα, προβλέπεται υποχρεωτική τριετής παράταση υφιστάμενων μισθώσεων χωρίς αναπροσαρμογή ενοικίου.
Επιφυλάξεις για απαλλοτριώσεις: Εκφράζονται έντονες ανησυχίες για συνοπτικές διαδικασίες απαλλοτρίωσης και περιορισμένα χρονικά περιθώρια προσφυγής, που – όπως τονίζεται – ενδέχεται να υπονομεύσουν τα δικαιώματα ιδιοκτησίας.
Συνολικά, η ΠΟΜΙΔΑ επισημαίνει ότι το νέο καθεστώς μετατρέπει την ακίνητη περιουσία σε βασική πηγή χρηματοδότησης των δήμων, με αυξημένο οικονομικό κόστος για τους ιδιοκτήτες.
Ο Κώδικας Αυτοδιοίκησης αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τον Ιανουάριο του 2026 και να ψηφιστεί έως τις 15 Φεβρουαρίου 2026. Η εφαρμογή του νέου νόμου προγραμματίζεται για την 1η Ιανουαρίου 2027.
Στο μεσοδιάστημα, κάθε δήμος θα έχει τη δυνατότητα έως τον Νοέμβριο του 2026 να καθορίσει και να προσαρμόσει το ύψος του Τέλους Τοπικής Ανάπτυξης που θα κληθούν να καταβάλουν οι υπόχρεοι από το 2027.