Δυσοίωνες είναι οι προοπτικές για το παγκόσμιο εμπόριο, καθώς ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ) προειδοποίησε την Τετάρτη ότι η αβεβαιότητα γύρω από το καθεστώς των δασμών του Ντόναλντ Τραμπ έχει προκαλέσει «απότομη επιδείνωση» στις παγκόσμιες εμπορικές ροές.
«Οι προοπτικές του παγκόσμιου εμπορίου έχουν επιδεινωθεί δραματικά εξαιτίας της αύξησης των δασμών και της αβεβαιότητας στην εμπορική πολιτική», αναφέρει η έκθεση “Global Trade Outlook and Statistics” του ΠΟΕ που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη.
Με βάση τους ισχύοντες δασμούς και την 90ήμερη αναστολή των «αμοιβαίων μέτρων», ο όγκος του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών προβλέπεται πλέον να υποχωρήσει κατά 0,2% το 2025, προτού σημειώσει μια «μέτρια» ανάκαμψη της τάξης του 2,5% το 2026.
Ορατός ο κίνδυνος μεγαλύτερης ύφεσης
Ο ΠΟΕ προειδοποιεί ότι υφίστανται «σοβαροί καθοδικοί κίνδυνοι», ανάμεσά τους η πλήρης εφαρμογή των «αμοιβαίων» δασμών και η διάχυση της αβεβαιότητας στις εμπορικές πολιτικές, που ενδέχεται να οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση του παγκόσμιου εμπορίου αγαθών κατά 1,5%, με ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες αλλά και για αυτές που κάνουν πολλές εξαγωγές.
Οι αναταράξεις έρχονται έπειτα από μια εμπορική χρονιά το 2024, κατά την οποία το παγκόσμιο εμπόριο αγαθών σημείωσε άνοδο κατά 2,9% και το εμπόριο υπηρεσιών ενισχύθηκε κατά 6,8%.
Η πρόβλεψη για πτώση 0,2% το 2025 βρίσκεται σχεδόν τρεις ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το αισιόδοξο σενάριο χαμηλών δασμών που είχε παρουσιάσει ο ΠΟΕ στις αρχές του έτους.
Η ανάλυση του ΠΟΕ τονίζει ότι εάν τελικά εφαρμοστούν οι προσωρινά ανασταλμένοι δασμοί, η παγκόσμια ανάπτυξη στο εμπόριο αγαθών θα δεχθεί επιπλέον πλήγμα κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες. Εάν προστεθεί και η διάχυση της αβεβαιότητας, η συνολική απώλεια αναμένεται να φτάσει το -1,5% μέσα στο 2025, με τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες να πλήττονται δυσανάλογα.
Η ανακοίνωση αιφνιδιαστικών «αμοιβαίων» δασμών σε εισαγωγές από πάνω από 180 χώρες στις αρχές Απριλίου από τον πρόεδρο Τραμπ προκάλεσε σοκ στις αγορές και έντονες αντιδράσεις από εμπορικούς εταίρους. Η Κίνα υπέστη το μεγαλύτερο πλήγμα, με τους συνολικούς αμερικανικούς δασμούς να φτάνουν στο 145%, ενώ το Πεκίνο απάντησε με αντίμετρα έως και 125% σε αμερικανικές εισαγωγές.
Η αναστάτωση που προκλήθηκε στις διεθνείς αγορές οδήγησε την Ουάσιγκτον σε προσωρινή υποχώρηση.
Βόρεια Αμερική στο κόκκινο – η Ασία συγκρατεί τις απώλειες
Η επίδραση των νέων δασμών εκτιμάται ότι θα διαφέρει σημαντικά ανά γεωγραφική περιοχή. Σύμφωνα με τις επικαιροποιημένες προβλέψεις του ΠΟΕ, η Βόρεια Αμερική αναμένεται να συμβάλει με -1,7 μονάδες στο παγκόσμιο εμπόριο αγαθών το 2025, μετατρέποντας τη συνολική εικόνα σε αρνητική.
Αντίθετα, η Ασία και η Ευρώπη συνεχίζουν να καταγράφουν θετική συμβολή, αν και με μειωμένη δυναμική – ειδικά για την Ασία, η οποία προσφέρει μόλις 0,6 μονάδες, δηλαδή τη μισή από το βασικό σενάριο.
Ευκαιρίες για τους αδύναμους παίκτες;
Οι εξαγωγές κινεζικών αγαθών εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 4% έως 9% σε όλες τις περιοχές εκτός Βόρειας Αμερικής, καθώς το εμπόριο ανακατευθύνεται. Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές των ΗΠΑ από την Κίνα αναμένεται να μειωθούν δραστικά σε τομείς όπως η κλωστοϋφαντουργία, η ένδυση και ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός.