Χώρες σε όλο τον κόσμο απειλούν με κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ, καθώς οι σαρωτικοί δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ πυροδοτούν φόβους για αύξηση των τιμών στη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά του κόσμου και μια παγκόσμια ύφεση.
Οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Αμερικανός Πρόεδρος την Τετάρτη προκάλεσαν ισχυρή βουτιά στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές αλλά και την καταδίκη ηγετών που “βλέπουν” το τέλος της εποχής ελεύθερου εμπορίου που επέτρεψε σε χώρες και οικονομίες να αναπτυχθούν. Ωστόσο, από τον Λευκό Οίκο υπήρξαν αντικρουόμενα μηνύματα σχετικά με τη μονιμότητα του μέτρου και αν τελικά οι δασμοί ήταν μια τακτική για να κερδίσει παραχωρήσεις, με τον Τραμπ να λέει ότι “μας δίνουν μεγάλη δύναμη να διαπραγματευτούμε”.
Οι αμερικανικοί δασμοί θα ισοδυναμούν με τους υψηλότερους εμπορικούς φραγμούς των τελευταίων 100 ετών: ένας βασικός δασμός 10% σε όλες τις εισαγωγές και υψηλότεροι στοχευμένοι δασμοί σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας. Αυτό θα μπορούσε να ανεβάσει τις τιμές για τους Αμερικανούς αγοραστές σε σχεδόν όλα τα προϊόντα: από την κάνναβη μέχρι τα αθλητικά παπούτσια και το iPhone της Apple. Ένα iPhone θα μπορούσε να κοστίσει σχεδόν 2.300 δολάρια αν η Apple μετακυλήσει το κόστος στους καταναλωτές, με βάση τις προβλέψεις της Rosenblatt Securities, όπως αναφέρει το Reuters.
Σφοδρές αντιδράσεις
Από την άλλη, οι επιχειρήσεις κινούνται γρήγορα: Η αυτοκινητοβιομηχανία Stellantis δήλωσε ότι θα απολύσει προσωρινά εργαζόμενους στις ΗΠΑ και θα κλείσει εργοστάσια στον Καναδά και το Μεξικό, ενώ η General Motors δήλωσε ότι θα αυξήσει την παραγωγή στις ΗΠΑ.
Η JP Morgan δήλωσε ότι βλέπει πλέον 60% πιθανότητα η παγκόσμια οικονομία να εισέλθει σε ύφεση μέχρι το τέλος του έτους, από 40% προηγουμένως. Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εγκαταλείψει τον ιστορικό τους ρόλο ως πρωταθλητή της διεθνούς οικονομικής συνεργασίας. “Η παγκόσμια οικονομία είναι θεμελιωδώς διαφορετική σήμερα από ό,τι ήταν χθες”, δήλωσε ο ίδιος ανακοινώνοντας μια περιορισμένη σειρά αντιμέτρων. Η Κίνα υποσχέθηκε αντίποινα για τους δασμούς 54% του Τραμπ στις εισαγωγές από τη Νο 2 οικονομία του κόσμου, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αντιμετωπίζει δασμούς 20%.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να παγώσουν τις επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Άλλοι εμπορικοί εταίροι, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, του Μεξικού και της Ινδίας, δήλωσαν ότι αναβάλουν προς το παρόν την επιβολή αντιποίνων, καθώς αναζητούν παραχωρήσεις. Τόσο οι σύμμαχοι όσο και οι αντίπαλοι της Ουάσινγκτον προειδοποίησαν για καταστροφικό πλήγμα στο παγκόσμιο εμπόριο.
Η Ιαπωνία, ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών και ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής τους, αντιμετωπίζει τώρα μια “εθνική κρίση”, δήλωσε ο πρωθυπουργός της στο κοινοβούλιο. Η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα κάλεσε την Ουάσινγκτον και τους εμπορικούς της εταίρους να εργαστούν για την επίλυση των εμπορικών εντάσεων και τη μείωση της αβεβαιότητας.
Σε γενικές γραμμές, οι χρηματιστηριακές αγορές υπέστησαν παγκόσμιο σοκ, το αμερικανικό δολάριο κατέρρευσε και οι τιμές του πετρελαίου είχαν τη χειρότερη εβδομάδα των τελευταίων μηνών, καθώς οι αναλυτές φοβήθηκαν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να πλήξουν τη ζήτηση, να ανατρέψουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και να πλήξουν τις εταιρείες.
Στη Wall Street, o βιομηχανικός Dow Jones υποχώρησε σχεδόν 4%, τη μεγαλύτερη ποσοστιαία απώλεια από τον Ιούνιο του 2020. Ο S&P 500 έχασε σχεδόν 5% και ο τεχνολογικός Nasdaq υποχώρησε σχεδόν 6%, στη χειρότερη ημέρα του από τον Μαρτίο 2020. Οι αμερικανικές εταιρείες δέχθηκαν εξίσου ισχυρό πλήγμα. Οι μετοχές της Nike έχασαν 14% και της Apple υποχώρησαν κατά 9%.