Τρία εμβόλια έχουν ήδη λάβει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) για τη νόσο COVID-19. Πρόκειται για δύο εμβόλια mRNA, των Pfizer/BioNTech και Moderna και ένα που βασίζεται σε εξασθενημένο αδενοϊό, της AstraZeneca.
Τα τρία αυτά εμβόλια με εύρος αποτελεσματικότητας από 62% έως και 95%, αν και αναπτύχθηκαν σε χρόνο ρεκόρ, χορηγήθηκαν δοκιμαστικά στο πλαίσιο κλινικών δοκιμών, σε πολύ μεγάλες πληθυσμιακές ομάδες, υπερβαίνοντας τους 40.000 εθελοντές ανά μελέτη.
Διακρίνονται λοιπόν από υψηλά επίπεδα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας παρά τον ταχύ ρυθμό που αναπτύχθηκαν εν αντιθέσει με άλλα εμβόλια στο παρελθόν που χρειάζονται δεκαετίες για να ανακαλυφθούν και τελικά να αδειοδοτηθούν από τις ρυθμιστικές αρχές.
Παρόλα αυτά, τα νέα εμβόλια για την πρόληψη της νόσου COVID-19, όπως και κάθε άλλο βιοφαρμακευτικό προϊόν, συνοδεύονται από ανεπιθύμητες ενέργειες.
Πότε εκδηλώνονται τυχόν παρενέργειες;
Γενικά, οι περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων παρουσιάζονται τις πρώτες εβδομάδες με μήνες μετά από τη χορήγησή τους και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί θέτουν ως προϋπόθεση την παρέλευση αυτού του διαστήματος στις κλινικές δοκιμές προτού το εμβόλιο προχωρήσει σε περαιτέρω διαδικασία ελέγχου και έγκρισης.
Όπως όλα τα γνωστά εμβόλια έτσι και τα νέα κατά του SARS-CoV-2 μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι περισσότερες από αυτές είναι ήπιες και βραχυπρόθεσμες, και δεν εμφανίζονται σε όλους.
Τέτοιες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι αίσθημα πόνου και ευαισθησίας στο χέρι όπου χορηγήθηκε το εμβόλιο που τείνει να χειροτερεύει περίπου 1-2 ημέρες μετά το εμβόλιο, αίσθημα κόπωσης, πονοκέφαλο, γενικούς πόνους ή ήπια συμπτώματα τύπου γρίπης. Αν και o πυρετός δεν είναι σπάνιος για δύο έως τρεις ημέρες, η υψηλή θερμοκρασία είναι ασυνήθιστη και μπορεί να υποδηλώνει νόσο COVID-19 ή άλλη λοίμωξη.
Μια ασυνήθιστη παρενέργεια είναι η λεμφαδενοπάθεια. Η ανάπαυση και η λήψη κανονικής δόσης παρακεταμόλης βοηθούν να αισθανθεί κάποιος καλύτερα.
Πόσο διαρκούν οι ανεπιθύμητες ενέργειες
Τα συμπτώματα από τις παρενέργειες συνήθως διαρκούν λιγότερο από μία εβδομάδα. Ήπια συμπτώματα μετά τη πρώτη δόση, δεν αποτελούν αντένδειξη για εμβολιασμό με δεύτερη δόση, που είναι αναγκαία για την καλύτερη προστασία έναντι του ιού. Αν τα συμπτώματα επιδεινώνονται ή υπάρχει ανησυχία καλό είναι να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός προκειμένου να υπάρξει σωστή αξιολόγηση.