Ένα μικροσκοπικό μαλλιαρό ποντίκι μπορεί να συμβάλλει στην «ανάσταση» των εξαφανισμένων μαμούθ: Αυτό πολύ συνοπτικά είναι το σκεπτικό πίσω από το φιλόδοξο σχέδιο της αμερικανικής εταιρίας βιοτεχνολογίας Colossal Biosciences, η οποία σχεδιάζει να επαναφέρει στη ζωή τα προϊστορικά παχύδερμα έως το 2028!
Στο πλαίσιο των προσπαθειών της παρουσίασε το Colossal Woolly Mouse, το πρώτο γενετικά τροποποιημένο μαλλιαρό ποντίκι, αποτέλεσμα πολλών δοκιμών.
Όπως αναφέρει η εταιρία, η οποία έχει καταφέρει να συγκεντρώσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για να φέρει εις πέρας την αποστολή της, τα γονιδιακά επεξεργασμένα «μαλλιαρά ποντίκια» φέρουν μείγμα μεταλλάξεων που βασίζονται σε αυτές των μαμούθ (Mammuthus primigenius), εκ των οποίων κάποιες συνδέονται με την ανάπτυξη πλούσιου, σγουρού τριχώματος στα τρωκτικά.
Οι αρμόδιοι υποστηρίζουν πως η δημιουργία του χνουδωτού ποντικού είναι ένα σημαντικό βήμα προς τον στόχο, παρότι ειδικοί γενετιστές αμφιβάλλουν για την επιτυχία του σχεδίου επαναφοράς του γιγάντιου θηλαστικού που έπαψε να περιπλανιέται στον πλανήτη μας πριν περίπου 4.000 χρόνια.
Πώς, όμως, φιλοδοξούν να φτάσουν στη γέννηση του πρώτου μωρού μαμούθ; Ισχυρίζονται πως το μαλλιαρό ποντίκι είναι ένα βήμα πριν τη δημιουργία ενός γενετικά τροποποιημένου ασιατικού ελέφαντα, ο οποίος θεωρείται ο πιο κοντινός συγγενής του ζώου της παλαιολιθικής εποχής.
Καθώς η μελέτη ασιατικών ελεφάντων είναι πολύπλοκη εξαιτίας του χαρακτήρα, της ευφυίας, του όγκου και της ευαλωτότητάς τους, οι επιστήμονες έστρεψαν την προσοχή τους στα πιο «ευέλικτα» ποντίκια.
Επιπλέον, όπως είπε η επικεφαλής της μελέτης και εξελικτική βιολόγος, Μπεθ Σαπίρο, στο IFLScience «ένας ασιατικός ελέφαντας έχει κύηση 22 μηνών και είναι είδος υπό εξαφάνιση στο οποίο δεν θέλουμε να κάνουμε πειράματα όπως αυτό. Ένα ποντίκι έχει κύηση 20 ημερών. Είναι επίσης θηλαστικό. Έχουν αρκετά μακρινή συγγένεια μεταξύ τους, περίπου 200 εκατομμύρια χρόνια εξέλιξης [μεταξύ τους], αλλά τα ίδια γονίδια και οι ίδιες οικογένειες γονιδίων που σχετίζονται με χαρακτηριστικά όπως το τρίχωμα σε έναν ελέφαντα και ένα μαμούθ εμφανίζονται στα ποντίκια».
Αφού συγκέντρωσαν γενετικά δεδομένα από 59 διαφορετικά είδη μαμούθ, τα οποία ανιχνεύθηκαν σε απολιθώματα, επεξεργάστηκαν τεχνικές για να τροποποιήσουν γενετικά γονιμοποιημένα ωάρια ποντικιών ή να τροποποιήσουν εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα ποντικιών και να τα εγχύσουν σε έμβρυα, πριν τα εμφυτεύσουν σε θηλυκά.
Στο διάστημα αυτό μετέβαλαν 10 γονίδια που συνδέονται με το χρώμα, την υφή, το μήκος των μαλλιών και τα τριχοθυλάκια. Δύο από αυτά εντοπίστηκαν και στα μαμούθ και εκτιμάται ότι ευθύνονται για το μαλλιαρό τρίχωμά τους. Σκοπός, λοιπόν, των ερευνητών ήταν να μετατρέψουν τα γονίδια των ποντικών ώστε να παραπέμπουν σε εκείνα των μαμούθ. Επιπλέον, αλλαγή σημειώθηκε και σε γονίδιο που σχετίζεται με τον τρόπο με τον οποίο μεταβολίζεται το λίπος, το οποίο είναι κοινό στα μαμούθ και συνδέεται με την αντοχή στο δριμύ ψύχος. Ως αποτέλεσμα της σύνθετης αυτής διαδικασίας γεννήθηκαν ποντίκια με μακρύ, πυκνό ανοιχτόχρωμο τρίχωμα με ρυθμό ανάπτυξης τρεις φορές ταχύτερο από τα συμβατικά ποντίκια.
Βέβαια, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί καθώς τα τρωκτικά είναι λίγων μηνών δεν έχουν καταφέρει να διερευνήσουν πώς οι μεταλλάξεις μπορεί να επηρεάσουν την υγεία τους μακροπρόθεσμα, όπως η γονιμότητα και η πιθανή ανάπτυξη καρκίνου. Την ίδια ώρα, παραμένει άγνωστο αν τα μεταλλαγμένα ποντίκια μπορούν να αντιμετωπίσουν καλύτερα το κρύο από άλλα μη τροποποιημένα ποντίκια.
Η επικεφαλής της μελέτης και εξελικτική βιολόγος, Μπεθ Σαπίρο, μιλώντας στο IFLScience εξήγησε ότι δεν τοποθετήθηκαν απλώς γονίδια μαμούθ σε ένα ποντίκι, αλλά επέλεξαν μερικά από αυτά και τα επεξεργάστηκαν ταυτόχρονα.
«Σε ορισμένα από τα ποντίκια μας, χρησιμοποιήσαμε διαφορετικούς συνδυασμούς τους, οπότε το ποντίκι με τη μεγαλύτερη μετάλλαξη, φέρει αλλαγές σε επτά διαφορετικούς γενετικούς τόπους. Στην πραγματικότητα υπάρχουν οκτώ επεξεργασίες, αλλά μία από αυτές έχει μεταβολές σε δύο διαφορετικά σημεία και για αυτό έχουμε τα εξαιρετικά μαλλιαρά ποντίκια μας», πρόσθεσε η Σαπίρο.
Βέβαια, για τον Στεφάν Ράιζενμπεργκ, ειδικός γονιδιώματος στο Ινστιτούτο Max Planck για την Εξελικτική Ανθρωπολογία στη Λειψία της Γερμανίας βρισκόμαστε ακόμα πολύ μακριά από τη δημιουργία ενός μαμούθ, με τον ειδικό να τονίζει στο Nature ότι το Colossal Woolly Mouse είναι «απλώς ένα ποντίκι που έχει κάποια ειδικά γονίδια».