Τα μικρά σακουλάκια, που μοιάζουν με φακελάκια τσαγιού, τοποθετούνται ανάμεσα στα ούλα και τα χείλη, απελευθερώνοντας γρήγορα καφεΐνη απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος.
Μερικοί influencers στα social media διαφημίζουν αυτά τα προϊόντα, προτείνοντάς τα σε αθλητές για ενίσχυση επιδόσεων ή σε φοιτητές που επιδιώκουν αυξημένη συγκέντρωση κατά τις εξετάσεις.
Ωστόσο, καθώς κάθε σακουλάκι περιέχει καφεΐνη σε ποσότητα ίση με δύο φλιτζάνια καφέ, υπάρχει κίνδυνος υπερκατανάλωσης και παρενεργειών, προειδοποιεί ο Δρ Rob van Dam του Πανεπιστημίου George Washington.
Η γρήγορη απορρόφηση της καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει αποτελέσματα εντός λίγων λεπτών, τα οποία διαρκούν για ώρες και μπορεί να φτάσουν σε επικίνδυνα επίπεδα.
Ο Δρ van Dam δήλωσε στο BBC News:
«Οι νέοι έχουν συχνά χαμηλότερη ανοχή στην καφεΐνη και ενδέχεται να χρειαστεί να μεταφερθούν στα επείγοντα αν το παρακάνουν με τη δόση».
Η καφεΐνη λειτουργεί ως διεγερτικό, επηρεάζοντας τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα με τρόπο που μειώνει το αίσθημα υπνηλίας και ενισχύει την εγρήγορση.
Αυτός είναι και ο λόγος που έχει καθιερωθεί ως ένα από τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα εργογόνα συμπληρώματα από αθλητές.
Κατά τη διάρκεια της άσκησης, το σώμα παράγει αδενοσίνη – μια χημική ένωση που προκαλεί αίσθηση κόπωσης. Η καφεΐνη εμποδίζει τους υποδοχείς της αδενοσίνης, με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να αντιλαμβάνεται λιγότερο τον πόνο και την κούραση.
Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων μπορεί να προκαλέσει αυξημένους καρδιακούς παλμούς, αρρυθμίες ή και σπασμούς.
Κίνδυνοι από υπερβολική κατανάλωση
Αν και σπάνια, έχουν καταγραφεί περιπτώσεις θανάτου λόγω υπερβολικής πρόσληψης καφεΐνης.
Ορισμένα άτομα είναι πιο ευαίσθητα στην ουσία, παρουσιάζοντας συμπτώματα όπως ναυτία, έντονο άγχος, νευρικότητα ή πονοκεφάλους, ακόμη και μετά από μέτριες δόσεις.
Γενικά, η ημερήσια κατανάλωση έως 400 mg καφεΐνης θεωρείται ασφαλής για τους περισσότερους υγιείς ενήλικες – ποσότητα που αντιστοιχεί περίπου σε τέσσερα φλιτζάνια στιγμιαίου καφέ.
Το τσάι περιέχει μικρότερες ποσότητες, επομένως πέντε φλιτζάνια την ημέρα θεωρούνται συνήθως ασφαλή.
Σε εγκύους συστήνεται να περιορίζουν την ημερήσια πρόσληψη στα 200 mg ή λιγότερο.
Τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν αυξημένη ευαισθησία στην καφεΐνη, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο υπερδοσολογίας.
Γι’ αυτό, βάσει της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ενεργειακά ποτά με πάνω από 150 mg καφεΐνης φέρουν υποχρεωτικά προειδοποιητική ετικέτα που αναγράφει:
«Περιέχει υψηλή ποσότητα καφεΐνης. Δεν συνιστάται για παιδιά, εγκύους ή θηλάζουσες γυναίκες».