Με νέο σύστημα θα καθορίζεται από τον επόμενο χρόνο το ύψος των συντάξεων αλλά και η ετήσια αναπροσαρμογή του ύψους των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών. Το νέο σύστημα θα βασίζεται στον δείκτη μεταβολής μισθών που βρίσκεται «υπό κατασκευή», ο οποίος θα αποτυπώνει τη μέση αύξηση μισθών του συνόλου των εργαζομένων.
Η κατασκευή ενός αξιόπιστου δείκτη είναι σημαντική, όπως έχει δηλώσει ο υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου, καθώς μέχρι σήμερα ο μέσος όρος των μισθολογικών αυξήσεων είχε αποκλίσεις ανά φορέα (ΤτΕ, «Εργάνη», ΙΟΒΕ κ.λπ.). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο μέσος μισθός, σύμφωνα την «Εργάνη», για το 2023 ανήλθε σε 1.251 ευρώ, ενώ σύμφωνα με το ΙΟΒΕ κατέγραψε αύξηση κατά 4,9% το 2023 σε τρέχουσες τιμές, αγγίζοντας τα 1.439 ευρώ.
Η ομάδα που έχει συγκροτηθεί στο υπουργείο Εργασίας αναμένεται να «κατασκευάσει» τον δείκτη ως το τέλος της χρονιάς, αλλά δεν αποκλείεται να ζητήσει πίστωση χρόνου, με αποτέλεσμα ο νέος τρόπος υπολογισμού να εφαρμοστεί το 2026 αντί του 2025.
Το νέο σύστημα
Σύμφωνα με τη νομοθεσία (ν.4387/2016), από το 2025 ο υπολογισμός των συντάξιμων αποδοχών θα γίνεται με τον δείκτη μεταβολής μισθών και όχι με τον δείκτη τιμών καταναλωτή, όπως ισχύει μέχρι σήμερα, όπου οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται από το 2002 και μετά προσαυξημένες κατ’ έτος με τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή.
Αυτό σημαίνει ότι την επόμενη χρονιά οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που αποτελούν τη βάση υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης παύουν να αυξάνονται με τον πληθωρισμό και θα αυξάνονται με το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών όλων των εργαζομένων. Αν το 2024 ο δείκτης μισθών καταγράψει αύξηση 3,5%-4%, αυτό το ποσοστό θα αυξήσει και τον μισθό που θα ληφθεί υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη όσων αποχωρήσουν το 2025.
Για παράδειγμα, έστω ότι έχουμε έναν ασφαλισμένο ο οποίος το 2025 συμπληρώνει τις προϋποθέσεις για πλήρη σύνταξη (ηλικία τουλάχιστον 62 ετών και 40 χρόνια ασφάλισης). Και έστω ότι το 2002 λάμβανε 800 ευρώ μισθό και το 2024 λάμβανε 1.300 ευρώ μισθό. Αν το έτος 2024 ο πληθωρισμός κλείσει στο 2,8%, τότε οι συντάξιμες αποδοχές για την περίοδο 2002-2024 θα είναι 1.280 ευρώ και θα λάβει κύρια σύνταξη ίση με 1.075 ευρώ (μεικτά). Με τον νέο τρόπο υπολογισμού με βάση τον δείκτη μισθών, αν η συνολική αύξηση του γενικού επιπέδου των μισθών είναι 4% για το 2024, τότε οι συντάξιμες αποδοχές θα είναι 1.300 ευρώ και η σύνταξη που θα λάβει θα είναι 1.082 ευρώ, δηλαδή αυξημένη κατά 0,7%.
Οι διαφορές, όπως έχουν τονίσει οι ειδικοί, θα είναι αμελητέες τα πρώτα χρόνια, αλλά έπειτα από 5-6 χρόνια εφαρμογής του νέου τρόπου υπολογισμού οι συντάξεις θα λάβουν αυξήσεις 5%-10%.