Η αναμόρφωση του συστήματος τεκμηρίων διαβίωσης βρίσκεται στις προτεραιότητες της ειδικής επιτροπής του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ενώ ψηλά στην ατζέντα βρίσκεται και η μεσοσταθμική τους μείωση κατά 30%.
Ζητούμενο είναι ένας νέος τρόπος προσδιορισμού τόσο της τεκμαρτής δαπάνης που αφορά τα περιουσιακά στοιχεία όσο και του ελάχιστου ορίου τεκμηρίων διαβίωσης.
Στόχος των παρεμβάσεων που θα προτείνει η επιτροπή (το πόρισμα που αναμένεται γύρω στον Απρίλιο θα περιέχει την εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών που έχουν διαπιστωθεί τόσο στις δαπάνες διαβίωσης όσο και στην άδικη φορολόγηση λόγω περιουσιακών στοιχείων (παροχή σπιτιού, αυτοκινήτου κ.λπ.). Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει σε μια νέα φορολογική μεταρρύθμιση που στοχεύει στη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών ανάμεσα στα νοικοκυριά με την αλλαγή του τεκμαρτού τρόπου προσδιορισμού των φορολογητέων εισοδημάτων.
Το μέτρο των τεκμηρίων εφαρμόζεται επί 46 χρόνια, πιέζει και πολλές φορές άδικα σχεδόν 2 εκατομμύρια φορολογουμένους, κυρίως μισθωτούς και συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα. Ο στόχος λοιπόν είναι να αντικατασταθούν με ένα νέο σύστημα εντοπισμού των πραγματικών εισοδημάτων των φορολογουμένων.
Σε κάθε περίπτωση η κατεύθυνση που έχει δοθεί, ήδη από την προεκλογική περίοδο, είναι τα νέα ποσά που θα προκύψουν να είναι μειωμένα μεσοσταθμικά κατά 30% σε σύγκριση με τα ισχύοντα σήμερα. Ωστόσο, οι κλίμακες αλλά και τα κριτήρια προσδιορισμού των ποσών των τεκμηρίων θα αλλάξουν προκειμένου αυτά να γίνουν δικαιότερα και αποτελεσματικότερα.
Οι προτάσεις της επιτροπής
Η επιτροπή θα καταθέσεις προτάσεις για τροποποιήσεις στις διατάξεις για τα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων διαβίωσης των 3.000 ευρώ για τους αγάμους και των 5.000 ευρώ για τους εγγάμους ή τους συνάψαντες σύμφωνα συμβίωσης. Τα ποσά αυτά ενδέχεται να μειωθούν ή και να παραμείνουν σε ισχύ μόνο για όσους φορολογουμένους δεν βαρύνονται από άλλα τεκμήρια διαβίωσης.
Δηλαδή, τα ποσά ελαχίστων τεκμηρίων διαβίωσης, είτε μειωθούν είτε όχι, εξετάζεται να ισχύουν μόνο για όσους «φιλοξενούνται» σε σπίτια γονέων ή συγγενών τους και ταυτόχρονα δεν έχουν στο όνομά τους άλλα περιουσιακά στοιχεία που θεωρούνται τεκμήρια διαβίωσης, όπως αυτοκίνητα, σκάφη και πισίνες.
Αν διαθέτουν τέτοια περιουσιακά στοιχεία, τα τεκμήρια διαβίωσης που αναλογούν σε αυτά εξετάζεται να μην προστίθενται στα ελάχιστα ποσά τεκμηρίων.
Τα σημερινά τεκμήρια διαβίωσης
- Οι κατοικίες. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας.
- Τα αυτοκίνητα: Το τεκμήριο για τα αυτοκίνητα διαμορφώνεται ανάλογα με τα κυβικά εκατοστά και ξεκινάει από τα 4.000 ευρώ για αυτοκίνητα μέχρι 1.200 κ.ε.
- Τα δίδακτρα που καταβάλλονται για ιδιωτικά σχολεία και εκπαιδευτήρια.
- Η δαπάνη για οικιακές βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό.
- Τα σκάφη αναψυχής. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση τα μέτρα.
- Οι πισίνες. Το τεκμήριο υπολογίζεται με βάση την επιφάνειά τους και διαμορφώνεται ανάλογα με το αν είναι εξωτερική ή εσωτερική.
- Το «κούρεμα» κατά 30% μεσοσταθμικά των τεκμηρίων διαβίωσης σημαίνει ότι το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης θα μειωθεί: Από 3.000 ευρώ σε 2.100 ευρώ για τον άγαμο ή έγγαμο ή μέρος συμφώνου συμβίωσης που έχει επιλέξει να υποβάλει τη δήλωσή του χωριστά από τη σύζυγο ή τον σύζυγο ή το έτερο μέρος συμφώνου συμβίωσης. Από 2.500 ευρώ σε 1.750 ευρώ αν είναι έγγαμος ή έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και έχει επιλέξει να υποβάλει κοινή δήλωση με τη ή τον σύζυγο ή με το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.